Dit liveblog wordt afgesloten. In een nieuw live-artikel houden we je op de hoogte van alle ontwikkelingen in Oekraïne en Rusland. Dat liveblog vind je hier.
Russische militairen hebben een groot Oekraïens offensief in de zuidelijke regio Donetsk afgeslagen, zo heeft het Russische ministerie van Defensie maandag verklaard. Daarbij zouden honderden Oekraïense militairen zijn gedood.
Volgens het Russische ministerie waren bij het offensief zes bataljons pantserinfanterie en twee tankbataljons betrokken. Reuters kon de berichten niet onmiddellijk verifiëren. Er is nog geen reactie gekomen vanuit Oekraïne.
Zondag plaatste de Oekraïense regering nog een video op Facebook waarmee het duidelijk maakte het offensief niet officieel aan te zullen kondigen. ,,Plannen houden van stilte. Het is geen film. De start zal niet aangekondigd worden.''
Het is onduidelijk of de gerapporteerde aanval het formele begin was van een langverwacht Oekraïens tegenoffensief om een deel van het grondgebied te heroveren dat door het Russische leger is ingenomen sinds de invasie van februari 2022.
,,Het doel van de vijand was om door onze verdediging heen te breken, op een plek die zij het meest kwetsbaar achtten'', aldus het ministerie van Defensie. ,,De vijand heeft zijn taken niet volbracht, het was geen succes.''
Volgens Moskou is stafchef Valeri Gerasimov hoogstpersoonlijk aanwezig op een van de vooruitgeschoven commandoposten. Bij de actie zou het Russische leger 250 Oekraïense militairen hebben gedood en 16 tanks en 21 gepantserde gevechtsvoertuigen hebben vernietigd.
Eerder meldde Rusland dat het zondag negen Oekraïense drones had onderschept boven de Krim en één boven een plaats in de regio Koersk dicht bij de grens met Oekraïne.
De Russische staatstelevisie roept dat de Oekraïense tegenaanval is begonnen en veel meer Russisch grondgebied zou worden bedreigd. Er wordt al geroepen om bij wijze van represaille ‘elk levend wezen bij Charkiv te vernietigen’. Kyiv jaagt Moskou behoorlijk op de kast. Lees hier meer.
De gouverneur van de Russische grensregio Belgorod, Vyacheslav Gladkov, liet weten bereid te zijn de pro-Oekraïense Russische strijders te ontmoeten, maar ,,is niet komen opdagen”. De groep had een ontmoeting geëist in ruil voor twee Russische soldaten die ze gevangen hadden genomen - een bewering die niet onafhankelijk gecontroleerd kan worden.
,,Het was nogal voorspelbaar dat Gladkov niet kwam opdagen om de Russische soldaten op te halen. Er zijn trouwens nog veel meer gevangenen, maar noch het militaire noch het burgerlijke leiderschap is geïnteresseerd in hun lot”, klonk het in de tweede video. Daarin staat Kapustin bij een tiental mannen, vermoedelijk de andere Russische gevangenen waarover hij het in de video heeft.
Het gebied Belgorod is al sinds vorige week de achtergrond van zware gevechten waarbij al tientallen doden zijn gevallen. De gouverneur van Belgorod meldde zondag zelf dat er weer werd gevochten bij de grens. Hij noemde de aanvallers een groep saboteurs en bevestigde dat er Russen gevangen waren genomen. Het was de eerste keer sinds de Russische inval in februari 2022 dat de Russische autoriteiten toegaven dat mensen op hun grondgebied gevangen waren genomen door pro-Oekraïense troepen.
De Russen melden nieuwe Oekraïense aanvallen in het grensgebied met Oekraïne. Volgens de gouverneur van de regio Belgorod zijn er gevechten bij de grens. Hij noemde de aanvallers een groep saboteurs. Rusland zegt dat het 'terroristen' zijn die optreden in opdracht van Kiev. Oekraïne ontkent echter directe betrokkenheid bij de aanvallen, maar ziet ze als een gevolg van de Russische invasie.
De gouverneur heeft de bevolking opgeroepen om de getroffen regio te evacueren omdat die continu onder vuur wordt genomen. Volgens plaatselijke autoriteiten werd de regio vrijdag en zaterdag een honderdtal keer beschoten, met zeven doden en een dertigtal gewonden tot gevolg. Vandaag zijn al meer dan 4.000 mensen voor de bombardementen gevlucht en tijdelijk ondergebracht in opvangcentra. Volgens Gladkov moeten de evacuaties mensenlevens redden.
Eerder hadden Russische rebellen die vanuit Oekraïne opereren aangekondigd de strijd te hervatten. Onlangs deden zij al een poging Russisch gebied te bevrijden, zoals zij het noemen.
© AFP — Mensen worden geëvacueerd uit de zones van de Belgorod-regio die grenzen aan Oekraïne. De rebellen van het Vrijheid van Rusland-legioen en het Russische Vrijwilligerskorps claimen ook twee Russische soldaten te hebben gevangen die ze willen teruggeven als ze de gouverneur van Belgorod kunnen spreken. Die zei bereid te zijn tot een dergelijke ruil met de milities in de grensstad Sjebekino. Het Russische Vrijwilligerskorps publiceerde een video waarin strijders van het korps in de stad te zien zijn.
Op de 47e verjaardag van de gevangen Russische dissident Aleksej Navalni hebben mensen in Rusland en elders gedemonstreerd voor zijn vrijlating. In meerdere Russische steden stonden hier en daar mensen met posters, maar zij werden onmiddellijk gearresteerd, melden burgerrechtenactivisten. Ook in onder meer Japan, Australië en Georgië werd stilgestaan bij het lot van Navalni.
De bekendste Russische criticus van het Kremlin-regime zei dat hij in een goede bui was, hoewel hij natuurlijk liever bij zijn familie zou zijn dan in een gevangenenkamp. ,,Maar de manier waarop het leven werkt is dat maatschappelijke vooruitgang en een betere toekomst alleen kunnen worden bereikt als een bepaald aantal mensen bereid is om de prijs te betalen voor hun recht op hun overtuigingen", schreef hij. ,,En ongetwijfeld zal de dag komen waarop het zeggen van de waarheid en het opkomen voor gerechtigheid iets alledaags en ongevaarlijks is in Rusland."
De uitgesproken tegenstander van president Poetin zit al ruim twee jaar vast als politiek gevangene voor vermeende fraude. Hij is tot nu toe veroordeeld tot negen jaar gevangenisstraf. In een nieuw proces dat binnenkort begint, kan hij nog eens dertig jaar krijgen.
Bij nieuwe Russische aanvallen in het centrum van Oekraïne is een luchthaven getroffen. In totaal zijn er zaterdagnacht zes kruisraketten afgevuurd op het land, zei de woordvoerder van de Oekraïense luchtmacht, Juryj Ignat. ,,Van de zes zijn er vier neergehaald door de luchtafweer. Twee raakten een luchthaven in de buurt van Kropywnyzkyj." Over de omvang van de schade is niets bekend.
Rusland stuurde ook vijf gevechtsdrones naar het buurland, waarvan er drie neergehaald werden. Oekraïne, dat zich al ruim vijftien maanden verdedigt tegen de Russische invasie, wordt momenteel dagelijks beschoten, soms ook ver van het front. Dikwijls wordt hoofdstad Kyiv geviseerd.
Rusland meldde zelf op het geannexeerde Krim-schiereiland droneaanvallen, die allemaal afgeweerd zouden zijn. ,,De Krim zal merken dat ze tot Oekraïne behoort", zei de woordvoerster van de Zuidelijke Legergroep van Oekraïne, Natalja Humenjuk, even later.
De Duitse zeepmaker Henkel, bekend van merken als Pritt en Persil, heeft de mogelijkheid om zijn activiteiten in Rusland binnen nu en tien jaar terug te kopen. Voorwaarde is wel dat de omstandigheden in en de relatie met dat land 'fundamenteel' veranderen. Dat zei Henkel-topman Carsten Knobel in een interview met de krant Rheinische Post. Een staakt-het-vuren of een einde aan de oorlog met Oekraïne is niet genoeg, aldus Knobel.
De bepaling die het terugkopen mogelijk maakt, is opgenomen in een overeenkomst die getekend is in april. Daarmee werden de zakelijke activiteiten van Henkel in Rusland verkocht aan een vereniging van lokale investeerders. Met die verkoop was ongeveer 600 miljoen euro gemoeid.
Knobel geeft in het interview verder aan dat het helemaal staken van de activiteiten in Rusland 'geen optie' was. Hij zegt te hebben gehandeld 'in het belang van het bedrijf en de aandeelhouders'.
Een Russische functionaris op het in 2014 door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim stelt dat daar in de nacht van zaterdag op zondag, in de stad Dzhankoi, een drone is neergeschoten. Volgens zijn bericht op Telegram ontstond daardoor 'schade aan ramen van verschillende huizen in een woonwijk'.
Na de luchtaanval in de Oekraïense stad Dnipro zaterdagavond is een meisje van 2 jaar dood aangetroffen onder het puin. Dat hebben de Oekraïense autoriteiten zondag bekendgemaakt. Er raakten ook 22 mensen gewond, onder wie drie kinderen die ernstig gewond raakten.
© via REUTERS — Reddingswerkers in de stad Dnipro zijn op zoek naar slachtoffers onder het puin. Bij een luchtaanval in de Oekraïense stad Dnipro zijn zaterdagavond 20 mensen gewond geraakt, onder wie vijf kinderen. ,,De Russen hebben de stad aangevallen", zei president Zelenski zaterdag op Facebook. ,,Ze sloegen toe tussen twee woongebouwen van twee verdiepingen. Helaas liggen er mensen onder het puin." Op een video die de president gepost heeft, is te zien hoe reddingswerkers het verwoeste gebouw doorzoeken.
,,Vijf kinderen zijn gewond geraakt in Pidhorodnenska", zei Serhiy Lysak, gouverneur van de regio Dnipro. ,,Volgens de dokters is de toestand van drie jongens ernstig. Ze zijn in de operatiekamer." Hij voegde nog toe dat van de 20 gewonden er 17 in het ziekenhuis liggen en benadrukte dat reddingswerkers blijven zoeken naar slachtoffers onder het puin.
De Russische luchtaanvallen boven Oekraïne zijn de afgelopen weken toegenomen, net als de invallen vanuit de andere zijde. Kyiv zegt al maanden dat het zich voorbereidt op een groot offensief tegen de bezetter, om gebied te heroveren dat verloren ging sinds de Russische invasie in februari 2022.
In de nacht van zaterdag op zondag is opnieuw in heel Oekraïne het luchtalarm afgegaan. Luchtafweersystemen zijn in de vroege uren van zondag druk bezig met het afslaan van luchtaanvallen in de buurt van Kyiv, laat de militaire top in die hoofdstad weten via Telegram.
,,Volgens de eerste informatie heeft geen enkel luchtdoel de hoofdstad bereikt", luidt het bericht. Persbureau Reuters kon die informatie niet onafhankelijk verifiëren. Getuigen melden wel aan het persbureau dat er in de omgeving van Kyiv inderdaad meerdere knallen zijn gehoord, en dat die klonken als luchtafweersystemen die doel troffen.
Zaterdagavond werd een woonwijk in de Oekraïense stad Dnipro geraakt door een luchtaanval. Daarbij raakten twintig mensen gewond, onder wie drie kinderen ernstig, aldus Oekraïense functionarissen. Volgens president Volodymyr Zelensky zaten er na de ontploffing bovendien nog meer mensen vast onder het puin.
Op zijn beurt stelde ook een Russische functionaris op het in 2014 door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim dat daar in de nacht van zaterdag op zondag, in de stad Dzhankoi, een drone is neergeschoten. Volgens zijn bericht op Telegram ontstond daardoor ,,schade aan ramen van verschillende huizen in een woonwijk". Persbureau Reuters kon die informatie niet onafhankelijke verifiëren.
Oekraïne is klaar voor het langverwachte tegenoffensief om de bezette gebieden - in het oosten, zuid-oosten en zuiden van het land - te bevrijden op de Russen. Dat zegt de Oekraïense president Volodymyr Zelensky zaterdag in een interview met de Amerikaanse krant Wall Street Journal. ,,Ik denk dat we daarvoor klaar zijn vandaag."
De krant heeft een video op zijn website gepubliceerd. Zelensky zegt onder meer dat Oekraïne graag nog wat meer wapens gekregen had voor het offensief, maar dat het land niet nog maanden kan wachten. ,,We geloven erg in het succes. Ik weet niet hoeveel tijd we nodig zullen hebben", zegt de Oekraïner. Volgens hem kan het offensief lang duren en kan de prijs hoog zijn. ,,Om eerlijk te zijn kan het verschillende kanten op gaan. Maar we gaan het doen en we zijn er klaar voor.''
Zelenski roept in het interview ook opnieuw op om meer Amerikaanse luchtafweersystemen van het type Patriot te leveren. Zelf legde hij het benodigde aantal op vijftig. De systemen kosten honderden miljoenen euro. Volgens de president bieden ze wel de beste bescherming van het luchtruim.
,,Vandaag is de Patriot het enige wapen dat in staat is enkele van de raketten tegen te houden die de Russische Federatie tegen onze civiele bevolking, scholen, infrastructuur en energiesystemen inzet", zei hij. ,,Vijftig Patriot-batterijen, en de meeste mensen sterven niet."
Volgens persbureau Reuters wordt er de komende tijd voor een langere periode droog weer voorspeld, gunstig voor een tegenoffensief. Ook is Oekraïne de laatste weken in toenemende mate bezig met tegenaanvallen op Russische munitiedepots en logistieke routes.
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Jevgeni Prigozjin heeft weer van zich laten horen. Volgens de baas van het Wagner-huurlingenleger zijn er binnen het Kremlin groeperingen die 'de Russische staat' aan het vernietigen zijn. Dat doen ze - zei Prigozjin eerder op zaterdag - door onenigheid te zaaien tussen zijn manschappen en Tsjetsjeense strijders die ook meevechten met de Russen in Oekraïne.
Prigozjin noemt de verschillende groeperingen via zijn eigen persdienst 'Kremlin-torens'. ,,Een of andere Kremlin-toren besloot gevaarlijke spelletjes te spelen. ... Gevaarlijke spelletjes zijn gemeengoed geworden in de torens van het Kremlin ... ze vernietigen gewoon de Russische staat.''
Volgens de Wagner-baas zijn er momenteel geen geschillen tussen beide militaire groeperingen: ,,Die zijn onlangs opgelost.'' Wel zag hij zich genoodzaakt de Kremlin-toren, zonder dat hij die verder verduidelijkte, te berispen tijdens een vergadering van de veiligheidsraad.
Troepen van de Wagner-groep hebben het voortouw genomen in de strijd om de Oost-Oekraïense stad Bachmoet en elders, maar Prigozjin ligt voortdurend overhoop met het Russische leger over tactieken, logistieke ondersteuning en andere kwesties.
Het Kremlin heeft nog geen commentaar gegeven op zijn opmerkingen.
© REUTERS — Wagner-baas Jevgeni Prigozjin. De Nederlandse marechaussees die de afgelopen weken in Oekraïne onderzoek hebben gedaan naar oorlogsmisdaden, zijn zaterdag teruggekeerd naar Nederland. Op Vliegbasis Eindhoven werden ze opgewacht door brigadegeneraal Jos Pieters en schout-bij-nacht Peter Reesink, meldt het ministerie van Defensie.
Het was de derde keer dat een forensisch en opsporingsteam in het door Rusland aangevallen land is ingezet. De marechaussees en andere defensie-experts werken er onder de vlag van het Internationaal Strafhof (ICC), dat onderzoek doet naar misdaden die zijn gepleegd in de oorlog in Oekraïne.
Nederland steunt dat onderzoek met geld, maar ook met marechaussees die zoeken naar bewijzen van misdaden in Oekraïne. Vorig jaar mei werd voor het eerst een team naar Oekraïne gestuurd en eind vorig jaar ging opnieuw een team die kant op.
Het ICC heeft eerder dit jaar arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen de Russische president Vladimir Poetin en de hoge overheidsfunctionaris Maria Lvova-Belova voor hun rol in mogelijke oorlogsmisdaden in Oekraïne.
De Indonesische minister van Defensie, Prabowo Subianto, heeft zaterdag een vredesplan voorgesteld om een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. Hij deed dat tijdens de Shangri-La Dialogue-defensiebijeenkomst in Singapore. Subianto riep defensie- en militaire functionarissen van over de hele wereld op om een verklaring af te geven waarin wordt opgeroepen tot het staken van de vijandelijkheden.
Hij stelde een meerpuntenplan voor, inclusief een staakt-het-vuren en het instellen van een gedemilitariseerde zone door elke partij zich 15 kilometer terug te trekken.
De woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken, Oleg Nikolenko, verwierp het plan en herhaalde het standpunt van Kiev dat Rusland zijn troepen uit Oekraïne moet terugtrekken.
© ANP / EPA — Indonesische minister Prabowo Subianto speecht tijdens de Shangri-La Dialogue-defensiebijeenkomst in Singapore. Vitali Klitsjko, de burgemeester van Kiev, heeft opdracht gegeven om schuilkelders 24 uur per dag open te houden.
Donderdag kwamen in de hoofdstad Kyiv drie mensen om het leven door een luchtaanval nadat ze de schuilkelder niet in konden omdat de deur op slot zat.
Het Russische huurlingenleger Wagner heeft zijn aangekondigde terugtrekking uit de veroverde Oost-Oekraïense stad Bachmoet praktisch voltooid, meldt Wagner-baas Jevgeni Prigozjin. Van de Wagner-eenheden heeft 99 procent de stad verlaten. Alle posities zijn overgedragen aan het Russische ministerie van Defensie. Bachmoet was maandenlang het brandpunt van de Russische strijd om Oekraïens gebied.
Volgens eerdere verklaringen blijven er slechts twee Wagner-leden achter om het Russische leger te ondersteunen bij de controle van de stad in de regio Donetsk. Er zijn ook geen 'provocaties' meer geweest door de Oekraïense strijdkrachten, zegt Prigozjin. Een dag eerder had de Wagner-chef verklaard dat zijn troepen zich zouden terugtrekken uit de gevechtslinie, maar gestationeerd zouden blijven in de Donetsk-regio.
Het Oekraïense leger maakte toen bekend dat de gevechten op de flanken van Bachmoet waren gestaakt om andere taken over te nemen. Oekraïne heeft Bachmoet echter niet officieel opgegeven. Het land wil zijn gebieden bevrijden van de Russische bezetting tijdens een groot tegenoffensief.
© AFP / Aris Messinis — Eerdere gevechten in maart 2023 rondom de stad Bachmoet. De Oekraïense tennisster Elina Svitolina gaat geen handen schudden van tegenstanders uit Rusland en Belarus. Zij doet dat naar eigen zeggen uit respect voor de soldaten die aan het front vechten voor Oekraïne.
Zij behaalde vrijdag de vierde ronde op Roland Garros door te winnen van de Russische Anna Blinkova. Toen Svitolina weigerde haar na afloop een hand te geven, klonk er wat boegeroep van de tribune.
,,Kun je het je voorstellen dat een man of vrouw in de frontlinie mij aankijkt en dat ik dan doe alsof er niets aan de hand is? We zijn Oekraïners, allemaal verenigd door het doel om deze oorlog te winnen. We doen alles wat daarvoor nodig is", aldus Svitolina die eerder al pleitte voor een algeheel verbod op deelname van speelsters uit Rusland en Belarus.
© ANP / EPA / Caroline Blumberg — Elina Svitolina (rechts) tegen Anna Blinkova vandaag op Roland Garros.
