Daarmee is de zitting ten einde
Met de uitspraak is de zitting ten einde. Zowel het OM als de veroordeelde geven aan niet in hoger beroep te gaan.
Rijkswaterstaat
Het vorderingsbedrag van Rijkswaterstaat wordt ook toegekend. ,,Dat wordt u hoofdelijk opgelegd, wat betekent dat u ervoor verantwoordelijk bent deze te betalen, maar dat u het niet alleen hoeft te betalen."
72 uur werkstraf
,,De eis van het OM vind ik niet onredelijk, maar ik laat hem wel lager uitvallen omdat u op uw bedrijf aan het werk bent. Daarom kom ik neer op 80 uur werkstraf, min de tijd in de cel, wat resulteert op een werkstraf van 72 uur. Daarnaast blijft ook de voorwaardelijke celstraf staan. Maar die wordt wel korter, namelijk een week cel en een proeftijd van een jaar. Ik denk niet dat u die stok heel hard nodig heeft. Maar het is ook een signaal aan de buitenwereld om te laten zien dat we dit hoog opnemen", zegt de rechter.
Druk op de sector
,,Ik stel vast dat de acties voorkomen uit de druk op de sector. Daar hou ik toch wel een beetje rekening mee. Al is het is geen goed motief mee te doen uit groepsdruk. De celstraf heeft u veel gedaan, en uw gezin en bedrijf kunnen niet zonder u. Een celstraf leg ik daarom niet op. Daarnaast acht ik de kans op herhaling klein, ook om wat u heeft meegemaakt."
Ernstig feit
,,Feit één is een ernstig feit. Daar staan hoge straffen op. In dit geval is er via een gecoördineerde actie in het donker afval op de weg gedumpt. De groep rijdt weg, en bekommert zich niet over het achtergelaten afval. Dat dit later door boeren is opgehaald, doet niet af aan dit feit want 's avonds bekommerde zich er niemand over. Rijkswaterstaat heeft het van de weg moeten schuiven. De wet is dus welbewust overtreden."
,,Door nummerborden te verwijderen, grote trekkers en een zee aan licht, wordt het voor de politie ook lastig de orde te handhaven. Het is eigenlijk een toevalligheid en dankzij de doortastendheid van de politie dat u bent aangehouden."
,,We weten dat u niet een van de initiatiefnemers was, maar u heeft zich wel willens en wetens aangesloten. U bent daarom voor uw aandeel verantwoordelijk."Uitspraak
,,Ik acht beide feiten wettelijk en overtuigend bewezen. Dus het versperren van de weg en het opzettelijk dumpen van afval", zegt de rechter. ,,Dat zijn beide ernstige strafbare feiten. Dat hebben we besproken. U gaat dus een straf van mij krijgen."
Korte schorsing
De rechter wil even nadenken over de zaak en schorst de zitting daarom tijdelijk.
Ik heb het onderschat
Verdachte: ,,Ik heb enorm spijt van wat ik gedaan heb. Het gevaar, daar heb ik op dat moment totaal niet over nagedacht. Ook de gevolgen, die had ik niet overzien. Het vastzitten in de cel heeft me ook veel gedaan."
Heeft hem veel gedaan
,,De aanhouding en celstraf heeft mijn cliënt veel gedaan. Hij is enorm geschrokken. Niet alleen van wat hem is overkomen, maar ook wat zijn actie voor mogelijke gevolgen had kunnen hebben. Een kans op herhaling acht ik daarom zeer klein. Daarom zou ik willen vragen om een geheel onvoorwaardelijke werkstraf. Hij heeft bekend en wil zijn straf dragen. Een voorwaardelijke celstraf acht ik niet nodig. Als er wel een voorwaardelijke straf noodzakelijk geacht wordt, maak er dan een werkstraf van", pleit de advocaat.
Medeplegen
,,Er zijn natuurlijk meer boeren geweest. Gezien de hoeveelheid afval die er lag, kan het ook niet alleen door mijn cliënt gestort zijn. Daarom moet het gezien worden als medeplegen", zegt de advocaat van de verdachte.
Zij heeft ook opmerkingen over dat wat gestort is. ,,Mijn cliënt heeft altijd aangegeven alleen stro geladen te hebben. Op de foto's zien we ook talloze andere dingen als plastic. Maar het bewijs dat dit door cliënt gestort is, ontbreekt."Passende straf
,,Verdachte heeft aangegeven dat het geen goede actie is. Feit is dat hij, door zijn handelen, gevaar veroorzaakt heeft. Verdachte heeft bij de politie aangegeven eigenlijk niet mee te willen doen, maar niets doen was ook geen optie. Als onder dat steentje bijdragen het in gevaar brengen van anderen betekent, dan heb ik daar vraagtekens bij", zegt de officier van justitie.
,,Ik hou rekening met het blanco strafblad van de verachte. Maar ik hou geen rekening met de omstandigheden. Actievoeren tegen het stikstofbeleid mag, maar niet op deze manier."
,,Ik vind een werkstraf daarom passend. De zorgen bij boeren zijn niet weggenomen, dus andere acties gaan vermoedelijk volgen. Daarom eis ik een werkstraf 100 uur te vervangen door 50 dagen celstraf als deze straf niet in goede orde wordt doorlopen. Daarnaast ook een voorwaardelijk celstraf van twee weken, met een proeftijd van 2 jaar."Groep boeren
,,Het storten van afval is het werk geweest van een groep boeren", zegt het OM. ,,Dus niet alleen van verdachte."
De onveiligheid komt volgens het OM onder meer doordat de actie niet was aangekondigd en dat het al donker was. Daarnaast was de versperring dusdanig, dat andere weggebruikers geen normaal gebruik meer konden maken van de op- en afrit.Vinkje zegt meer
Het plaatsen van een vinkje, betekende volgens het OM meer dan het aangeven bereid te zijn deel te nemen aan een actie. In de oproep zou namelijk al genoemd worden dat mensen een kieper met afval mee moesten nemen. Verdachte was volgens het OM dus al op de hoogte van de actie die later die avond werd uitgevoerd.
Begrip voor emotie
Het OM laat weten begrip te hebben voor de emoties die losgekomen zijn door de voorgestelde stikstofregels. ,,Daar mag op gereageerd worden. Je mag boos zijn en je mag dat uiten. Maar daar zijn we grenzen aan. Demonstreren levert vaak hinder op, maar je gaat de grens over als er gevaarlijke situaties ontstaan. Die grens is verdachte met de actie over gegaan. Je moet er niet aan denken dat een andere weggebruiker op een berg afval rijdt."
Bewijs is er volgens het OM voldoende. Zo zijn er foto's gemaakt en heeft verdachte laten weten inderdaad een kieper achter de trekker te hebben om afval op het wegdek te gooien.Weggehaald door boeren
Het afval is naderhand door andere boeren opgeruimd en meegenomen. Toch blijven er volgens Rijkswaterstaat kosten over. ,,Het verplaatsen van het afval naar de berm is door Rijkswaterstaat gebeurd, het later opruimen door andere boeren", aldus Rijkswaterstaat.
Verdachte vindt het fijn te horen dat andere boeren het afval opgeruimd en meegenomen hebben. De kosten die Rijkswaterstaat berekent vindt hij legitiem. ,,Maar ik stond daar niet alleen, dus ik vind het niet fair dat ik er alleen voor opdraai. Ik zal dus wel anderen vragen me daarbij te helpen."BTW
Het verschil zit hem volgens Rijkswaterstaat in de BTW. Die is in het hogere bedrag wel meegenomen.
Vordering
Er ligt een vordering van Rijkswaterstaat van ruim 3600 euro. In de kostenspecificatie wordt echter een lager bedrag genoemd. De verantwoording voor het verschil tussen die twee bedragen, ontbreekt. Daarom vraagt de rechter een vertegenwoordiger van Rijkswaterstaat de zaal in.
Persoonlijke omstandigheden
De verdachte is nooit eerder met politie en justitie in aanraking geweest. Verder heeft de rechter naar eigen zeggen geen vreemde dingen gezien.
,,Ik probeer goed te leven en goed mijn best te doen. Ik werk hard, heb vier mensen fulltime in dienst. Die zijn voor hun boterham ook van mij afhankelijk."
,,Ik heb ook kleine kinderen. Die heb ik geprobeerd hier zo weinig mogelijk bij te betrekken. Ook om ze niet te beschadigen. Voor mijn gevoel hebben ze het redelijk doorstaan. Maar het moment van thuiskomen, dat doet wel wat met je. Wat ik ze heb aangedaan, dat vind ik heel erg."Celstraf?
,,Wat betekent het voor u als er een vrijheidsstraf in beeld komt?", vraagt de rechter. ,,Dat wordt heel erg lastig. Ik moet de puntjes op de i zetten thuis om er een succes van te maken. Het is allemaal al zo lastig. Als ik de cel in moet, dan ga ik dat niet redden."
Maximumstraf van 6 jaar
Op de vergrijpen van de Mariënvelder staan maximale straffen tot wel 6 jaar. ,,Daar heb ik echt niet bij stilgestaan", zegt hij.
'Ik heb dit gedaan'
,,Ik heb dit gedaan. Dat heb ik bekend. Ja daar verdien ik straf voor, want het mag niet. Maar ik hoop, voor mijn gezin en bedrijf, dat rekening wordt gehouden met de omstandigheden."
Telefoontaps
De telefoon van verdachte is getapt, daardoor weet OM dat er naderhand contact is geweest met andere deelnemers. ,,Dat had ik natuurlijk niet verwacht, dat de telefoons afgetapt werden."
Geen kenteken
Op de trekker van de verdachte zat geen kenteken. Die had hij niet op de trekker, om niet herkenbaar te zijn. ,,Je hoopt natuurlijk niet gepakt te worden."
Toen de verdachte werd aangehouden, reed de rest door. ,,Dat was heel vervelend."Groepsdruk
,,Ik heb de kieper met stro geleegd omdat de rest het ook deed. Ik denk dat groepsdruk ook meespeelde. Achteraf kijk ik er anders op terug." Dat besef is onder meer gekomen omdat hij werd betrapt. ,,Toen ik de blauwe lampen zag, wist ik meteen dat ik erbij was. Ik had ook kunnen beseffen wat dit heeft betekend. Ik heb vier dagen in de cel gezeten, dat heeft ook effect gehad op mijn gezin en bedrijf."
,,Op dat moment was ik ook niet bezig met de verkeersveiligheid. Later ben ik gaan inzien dat het wel gevaarlijk is geweest wat we gedaan hebben. Ik heb er dan ook spijt van."
De tijd in de cel heeft de verdachte als enorm pittig ervaren.Verzameld
,,Pas toen we ons verzameld hadden, werd het plan gesmeed", zegt de verdachte. ,,Het zou kunnen dat het een spontane actie was, maar dat weet ik niet zeker. Ik had wel stro meegenomen omdat ik het gevoel had dat we daar iets mee zouden gaan doen."
Dat gevoel was bij de verdachte ontstaan, door het appje, zegt hij.Stond niet achter de actie
,,Ik stond ook niet achter de actie, maar ik heb het idee dat ik iets moet doen." Waarom hij dan toch mee zou doen, vraagt de rechter. ,,Ik vind het lastig daar antwoord op te geven", aldus de verdachte.
BSA
De verdachte maakt deel uit van de groep BSA. Met het plaatsen van een groen vinkje in de appgroep, gaf de Mariënvelder aan mee te doen met de actie. ,,Maar ik wist op dat moment nog niet wat er precies ging gebeuren." Als de rechter vraagt waarom hij toch mee wilde doen, antwoordt hij dat hij zich zorgen maakt over de toekomst van het bedrijf.
Telefoongesprek
Bij een telefoongesprek naar huis, greep de politie in toen duidelijk werd dat de verdachte iets deed dat niet de bedoeling was. ,, Ik heb naar huis mogen bellen om wat zaken te regelen. Toen stond er iemand bij ons thuis die met mij over de zaak heeft gesproken."
'Ik ga niemand verlinken'
Als de rechter vraagt wie er nog meer bij de actie betrokken waren, beroept de verdachte zich op zijn zwijgrecht. ,,Ik ga niemand verlinken."
De laatste die stortte
De Mariënvelder was volgens het OM de laatste die afval gestort heeft. Hij heeft naar eigen zeggen geen weet van wat anderen op het wegdek gestort hebben. ,,Ik heb de foto's gezien, maar dat wist ik op dat moment niet."
De verdachte bekent dumpen afval
,,Ik heb meteen bekend", zegt de verdachte. Hij laat echter weten alleen stro gestort te hebben. ,,Er zou wat restmateriaal in hebben kunnen gezeten."
Twee feiten
De verdachte wordt verweten dat hij samen, en in vereniging met anderen de A18 bij Westendorp heeft versperd. Daarbij is een hoop afval op het wegdek gestort. Dat zijn twee verwijten, volgens het OM. In de eerste plaats is de veiligheid van anderen in gevaar gekomen en daarnaast is ook de milieuwet overtreden. ,,Dat afval hoort in de afvalbak", zegt de officier van justitie.
Snelrechter
In Arnhem staat de Mariënvelder voor de zogeheten snelrechter, wat eigenlijk niet meer betekent dan dat zijn zaak snel behandeld wordt. Bij snelrecht staat een verdachte binnen 17 dagen voor de rechter. Het kan sneller: bij supersnelrecht staat iemand binnen 3 tot 6 dagen in de rechtbank. Beide vormen zijn onderdeel van het lik-op-stukbeleid van politie en justitie.
De zaak begint
Alle partijen zitten in de rechtszaal, de zaak begint.
Geen boerenprotest
Er hebben zich geen boeren met tractoren verzameld voor de rechtbank in Arnhem, het is rustig buiten. De verdachte is al binnen.