We sluiten het liveblog over de verschillende boerenacties in Oost-Nederland voor vandaag af. Nog niet overal zijn de problemen helemaal opgelost. Zo blijft de A1 vanuit Deventer richting Apeldoorn, bij de afslag Voorst, waarschijnlijk nog de hele nacht dicht.
Op de A1 staan woensdagavond bij het Tango-tankstation Vundelaar bij Wilp vrachtwagens op de op- en afrit. De voertuigen lijken te zijn gestrand, want even verderop kunnen ze niet verder in verband met de afsluiting van de A1. Het gaat om zeker enkele tientallen vrachtwagens. Op het terrein van het tankstation zelf staat het ook vol.
Veel Apeldoorners verzamelen zich op een viaduct om naar de brand langs de A50 te kijken. De brandweer is druk bezig om het te blussen.
Even na 22.40 uur was het meeste geblust, waarna ook veel toeschouwers weer vertrokken. Het nablussen en het opruimen zal nog wel even duren naar verwachting.Flinke rookwolken trekken over het noordelijke deel van Apeldoorn. Dat komt door een afvalbrand langs de A50 bij Apeldoorn-Noord. Twee rijstroken van de snelweg in zuidelijke richting zijn afgesloten, zodat er geblust kan worden. Het verkeer kan er over de linkerrijstrook langs. Op een viaduct, even verderop, staan tientallen mensen toe te kijken. Rond deze plek op de snelweg waren eerder vandaag ook al brandjes. Er zijn verschillende voertuigen van de brandweer aanwezig.
Ook de problemen op de A28 bij knooppunt Lankhorst zijn nog niet helemaal opgelost. ,,Daar is nog altijd wel hinder, maar een deel van de rijstroken is beschikbaar. Weggebruikers kunnen er wel langs'', aldus de woordvoerder van Rijkswaterstaat.
Een woordvoerder van Rijkswaterstaat denkt niet dat de snelweg A1 bij Voorst woensdagavond nog wordt schoongemaakt. ,,De zoektocht naar een aannemer gaat door, maar omdat er asbest bij zit is het best ingewikkeld.'' Weggebruikers moeten er daardoor vanuit gaan dat het weggedeelte vanuit Twello richting Apeldoorn de hele nacht dicht blijft. ,,En misschien morgenochtend ook nog wel.''
Het wegdeel is al zeker sinds 16.30 uur woensdagmiddag afgesloten. Dat was vanwege asbestsanering, maar de werkzaamheden werden gestaakt omdat de bedrijven die de rommel moesten opruimen werden geïntimideerd.Bij de afslag Holten/Lochem van de A1 ligt een flinke bult afval met onder meer stenen, gras, plastic en platen. Op de toerit vanaf Holten richting Bathmen ligt ook een silo in stukken. Het verkeer kan er omheen rijden.
Bij de rotonde waar de N34 en de N36 samenkomen, tussen Ommen en Hardenberg, is ook afval in de brand gestoken. Het vuur zorgde voor de nodige rookontwikkeling. De brandweer moest blussen. Het verkeer had er korte tijd enige hinder van.
Op de oprit vanaf Kootwijk naar de snelweg A1 richting Apeldoorn zijn woensdagavond zo'n vier hooibalen en wat houten planken in brand gestoken. De brandweer kwam er aan te pas om het vuur te blussen. Het verkeer vanaf de Kootwijkerweg werd langs het brandje geleid. Een aannemer ruimt de resten op.
Een woordvoerder van Rijkswaterstaat kan rond 20.30 uur nog geen nieuwe ontwikkelingen melden over de afsluiting van de A1 bij Voorst. Die snelweg is dicht nadat de werkzaamheden gestaakt werden, omdat de bedrijven die de rommel moesten opruimen werden geïntimideerd. ,,We zijn nog druk aan het zoeken naar een nieuwe aannemer'', aldus de woordvoerder.
Rijkswaterstaat is ook nog druk bij het knooppunt Lankhorst op de A28. Daar is de snelweg nog deels afgesloten. Hoe lang dat nog gaat duren is niet bekend. ,,Maar voor de rest zijn we vooral blij dat we al veel hebben kunnen oplossen.''
Waar moet het verkeer in de regio momenteel nog rekening houden met vertragingen door de protestacties? Op de A28 bij knooppunt Lankhorst zijn drie rijstroken dicht. Het verkeer kan wel via de vluchtstrook. De vertraging is er minimaal.
Op de A1 rondom de op- en afrit van Voorst richting Apeldoorn is het drukker. Daar zijn de werkzaamheden gestaakt omdat de bedrijven die de rommel moesten opruimen werden geïntimideerd. De snelweg is dicht, er zijn omleidingsroutes ingesteld. Het is nog niet duidelijk wanneer de werkzaamheden kunnen worden hervat. Richting Deventer zijn ook twee rijstroken dicht.
Ook bij verschillende op- en afritten is het nog uitkijken geblazen. Dat geldt bijvoorbeeld op de A1 bij Stroe. Ook op de oprit bij Meppel van de A32 liggen nog obstakels op de rijbaan.
Op de A50 bij Apeldoorn is een eerder geblust brandje langs de kant van de weg vanavond weer wat opgelaaid. De autobanden die vanmorgen op de snelweg waren gegooid zorgden voor wat rookontwikkeling. De brandweer Vaassen is dat nu weer aan het afblussen. Het verkeer kon er langs. Het afval wordt opgeruimd.
De A1 bij Voorst is nog altijd dicht.
Minister Mark Harbers (Infrastructuur) heeft geen goed woord over voor de protestacties woensdag op diverse snelwegen. ,,Iedereen mag demonstreren, maar dit soort acties moet stoppen'', aldus de bewindsman.
Boze boeren lieten woensdagochtend onder meer brandende strobalen, afval en mest achter op verschillende snelwegen. Rijkswaterstaat werkt er volgens Harbers hard aan om de troep op te ruimen en de wegen weer begaanbaar te maken. ,,Maar voorlopig lukt dat nog niet overal.''
Rijkswaterstaat meldde eerder dat de opruimwerkzaamheden op de A1 bij Voorst zijn gestaakt. Dat gebeurde nadat de bedrijven die daarvoor waren ingeschakeld werden bedreigd. Het duurt daardoor naar verwachting nog uren voordat de weg weer vrij is.
,,De blokkades vandaag hebben wegen beschadigd, gevaarlijke verkeerssituaties veroorzaakt en de brandstichting was door de droogte gevaarlijk voor de gehele omgeving'', aldus Harbers op Twitter. Andere weggebruikers, maar ook mensen die aan het werk waren, zijn erdoor in gevaar gebracht.
Justitieminister Dilan Yeşilgöz waarschuwt de boeren die zich schuldig hebben gemaakt aan vernieling, brandstichting en bedreiging: ,,Je verliest niet alleen in rap tempo begrip voor je acties. Waar mogelijk spoort de politie je op. Een strafblad heeft gevolgen. Gebruik je verstand.''
Samen met de veiligheidsregio is Rijkswaterstaat dringend op zoek naar een nieuwe aannemer voor de opruimwerkzaamheden op de A1 bij Voorst. Dat karwei is gestaakt, omdat de bedrijven die de rommel moesten opruimen werden geïntimideerd. ,,Die aannemer is nog niet gevonden. Het is nog niet duidelijk wanneer de werkzaamheden kunnen worden hervat en hoe lang de weg nog dicht blijft'', aldus een woordvoerder van Rijkswaterstaat.
Het opruimen van het afval dat boerenactievoerders op de A1 bij Voorst hebben gedumpt is woensdagmiddag gestaakt, omdat de bedrijven die de rommel moesten opruimen werden geïntimideerd. Het is nog niet duidelijk wanneer de werkzaamheden worden hervat en hoelang de weg nog dicht blijft. De A1 is richting Apeldoorn dicht ter hoogte van de afrit Voorst, vlak bij Deventer.
Ondertussen is het verwijderen van de omgekeerde vlaggen in Winterswijk per direct gestaakt. Dit omdat medewerkers die hiermee bezig waren, zijn bedreigd en agressief zijn benaderd. Burgemeester Joris Bengevoord van de gemeente in de Achterhoek spreekt daar schande van.
De toerit van de A1 bij de afslag Holten/Markelo is geblokkeerd met hooi. Het verkeer kan niet vanaf de Markeloseweg de toerit nemen. Rijkswaterstaat heeft er pionnen voor gezet en gaat een aannemer inschakelen om het hooi op te ruimen
Op de A28 vanuit Zwolle richting Groningen, tussen afrit Nieuwleusen en knp. Lankhorst, zijn drie rijstroken dicht door de nasleep van de boerenprotesten. Omrijden kan via Emmeloord (N50, A6, A7).
Voor de weggebruikers op de A1 zijn verschillende omleidingen ingesteld, want de vertraging loopt er al flink op. Het verkeer richting Apeldoorn krijgt het advies om Almelo/Zwolle (A35/N35, A28, A50) te volgen. Het verkeer richting Arnhem kan het beste de borden richting Enschede volgen (A35, N18/A18, A12).
Door asbestsanering is de A1 dicht tussen Voorst en knooppunt Beekbergen. Richting Deventer zijn twee rijstroken afgesloten. Het werk kan tot na de avondspits duren.
Op deze kaart is te zien waar Rijkswaterstaat vandaag moest ingrijpen bij de verschillende acties.
Een auto kwam vanochtend op de A32 bij Meppel zwaar toegetakeld in de berm terecht nadat de bestuurder op een boel puin botste.
De politie wil de daders van de barricadeacties op de snelwegen opsporen en roept daarbij de hulp in van getuigen. Iedereen die vanmorgen iets heeft gezien, wordt gevraagd zich te melden.
Op de A30 zijn alle af- en opritten schoongemaakt. Ook op andere plekken in het land zijn de schoonmaakwerkzaamheden in volle gang, zoals hier op de A1 bij Voorst.
Bedrijven die vanochtend hielpen bij het opruimen van de rotzooi na boerenprotesten op de A1, A28 en A50 worden bedreigd. Zogenaamde ‘klokkenluiders’ delen foto’s en contactgegevens op internet en in appgroepen om ‘landverraders’ publiekelijk aan de schandpaal te nagelen.
De bedrijven die worden genoemd reageren verbolgen. ,,Als het inderdaad boeren zijn vind ik dat te gek voor woorden."
Het ministerie van Landbouw hoopt dat de boeren de komende dagen alsnog zullen besluiten om in gesprek te gaan met bemiddelaar Johan Remkes en het ministerie. ,,De uitnodigingen zijn verstuurd, we wachten nu af of de organisaties daarop ingaan", zegt een woordvoerder.
Boerenorganisaties houden de boot echter af. ,,Eerst moet er duidelijkheid komen vanuit het kabinet dat ze de doelen, meetmethoden en het tijdspad gaan verlaten", zegt voorzitter Mark van den Oever van Farmers Defence Force (FDF). Gebeurt dat niet, dan wijst FDF de uitnodiging af.
Ook LTO Nederland wil eerst van het kabinet horen of het "zonder taboe het gesprek aan wil gaan". Daarover heeft de organisatie bijna drie weken terug een brief gestuurd naar de betrokken ministers. Daarop is volgens voorzitter Sjaak van der Tak nog geen reactie gekomen. De boeren willen vooraf de toezegging dat over "doel, tijdspad en invulling van maatregelen" valt te praten. Tot die tijd gaan zij niet op de uitnodiging in.
Agractie Nederland heeft nog geen definitief besluit genomen, laat voorman Bart Kemp weten. Hij verwacht dat later deze week, of begin volgende week.
Het ministerie vindt dat de boeren het gesprek moeten aangaan. ,,Het is de plek om met ideeën en suggesties te komen, Remkes is in zijn uitnodiging duidelijk: er is ruimte om te praten, we hopen dat alle uitgenodigde organisaties dat ook doen." Het ministerie zegt dat de partijen nu "met de ruggen naar elkaar" staan. ,,Op alle betrokkenen rust een verantwoordelijkheid om de impasse te doorbreken."
Premier Rutte moet terugkomen van vakantie om te praten over de stikstofcrisis en de nieuwe boerenprotesten van vandaag. Dat zegt voorzitter Harold Zoet van boerenbelangenorganisatie LTO Noord.
,,Ik weet niet onder welke zon hij uithangt, maar het is tijd om hier brand te blussen. Niet alleen in de stikstofcrisis, maar we hebben ook een asielprobleem en een energiecrisis op het moment.”
Rijkswaterstaat wil de schade aan wegen gaan verhalen op de actievoerders die vanochtend puin hebben gedumpt. ,,Vooral op de A50 was het heel erg. Daar is zoveel gestort", blikt een woordvoerder terug. Rijkswaterstaat heeft geen goed woord over voor de acties. ,,Dit was echt heel gevaarlijk en kost ons allemaal heel veel geld.’’
De acties hadden veel slechter kunnen aflopen. ,,Het vuur van brandende strobalen had snel kunnen overslaan naar bermen en die zijn kurkdroog. Voor je het weet staat een groter gebied in de brand.’’
Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging roept boeren op om acties die een gevaar voor mensen of omgeving opleveren te stoppen.
De politie Oost-Nederland, Rijkswaterstaat en vier veiligheidsregio's hebben een gezamenlijk statement naar buiten gebracht en boeren opgeroepen te stoppen met de onveilige acties.
Lees hieronder het statement:
Afgelopen nacht zijn op verschillende plekken in onder andere Oost-Nederland onveilige situaties gecreëerd door een aantal boeren. Wij begrijpen dat zij een signaal willen afgeven en respecteren dat zij uiting geven aan de zorgen die zij hebben. Dat recht hebben zij, net als ieder ander. Maar met het bewust in brand steken van strooibalen, het dumpen van afval waaronder ook asbesthoudende materialen en het uitrijden van mest veroorzaken zij schade en onveilige (verkeers)situaties. Door de politie wordt onderzocht wie hiervoor verantwoordelijk zijn.
Demonstreren is een grondrecht en zolang het binnen de grenzen van de wet blijft, is veel mogelijk. Gemeenten, provincies en kabinet zijn ook hierover in gesprek met boeren. Maar acties zoals vannacht brengen de verkeersveiligheid ernstig in gevaar kunnen en leiden tot levensgevaarlijke situaties voor weggebruikers. Het kan ongelukken en brand veroorzaken en dat laatste kan vooral met deze droogte vergaande gevolgen hebben, ook belemmert het de hulpdiensten bij het uitvoeren van hun taak.
Onze oproep aan de betreffende boeren is dan ook: Stop met acties die gevaarlijke situaties opleveren!
Het grootste gedeelte van het puin op de A50 bij Apeldoorn is al opgeruimd. Enkel nog de zandstapels en mest moeten worden opgeruimd. Aan beide kanten is de hoofdrijbaan nog dicht, verkeer wordt via de vluchtstrook geleid.
Op de A30 richting Barneveld is de afrit naar Barneveld-Noord weer vrij. De oprit wordt nu ook schoongemaakt. Datzelfde gebeurt op de A50 bij Apeldoorn, waar de weg in beide richtingen nog versperd is. Naar verwachting is de weg om 16:00 uur weer vrij.
Op knooppunt Lankhorst is de weg dus weer schoongemaakt, melden de ANWB en Rijkswaterstaat. In de richting van Zwolle is de weg weer vrij. Verkeer dat richting Hoogeveen rijdt, komt nog wel een blokkade tegen. Daar gaat het verkeer nog via de vluchtstrook.
Op verschillende wegen is het puinruimen dus in volle gang, meldt Rijkswaterstaat. Onder meer op de A50 moest de nodige rommel weggehaald worden.
Het kan nog tot het einde van de middag of zelfs het begin van de avond duren voordat al het gedumpte puin is opgeruimd van de wegen. Dat zegt een woordvoerder van Rijkswaterstaat. De ene weg zal sneller schoon zijn dan de ander. Automobilisten wordt opgeroepen hun reis aan te passen of niet te maken.
Het gedumpte puin is heel divers, waardoor er van allerlei kanten verschillend materieel nodig is om het op te ruimen. ,,Shovels voor het zand, grijpers voor de hooibalen en wagens om het af te voeren. Daar is een beperkte hoeveelheid van en er zijn aanrijtijden." Hoeveel rommel er precies op de wegen is gedumpt, wordt door Rijkswaterstaat niet bijgehouden.
Het dumpen van het puin heeft gezorgd voor schade aan het zoab-asfalt, zegt de woordvoerder. ,,Dat er hier en daar schade is, is absoluut helder." De omvang van de schade is nog niet bekend. Mest en grond is heel slecht voor het zoab. Een speciale zoab-cleaner moet dat opruimen. Rijkswaterstaat zegt door de acties 'overvallen' te zijn en alle mensen in te zetten om de wegen zo snel mogelijk schoon te krijgen.
Een automobilist is vanochtend op een toerit naar de A32 bij Meppel-Noord op een hoop puin gereden. Voor zover bekend is niemand gewond geraakt, meldt een politiewoordvoerder. Rijkswaterstaat heeft de auto volgens de zegsman geborgen.
Hoewel de politie spreekt van een hooibaal, ging het volgens een woordvoerder van Rijkswaterstaat om een aantal balken en rommel.
Rijkswaterstaat zei eerder al het niet wenselijk te vinden dat snelwegen worden gebruikt om actie te voeren, vanwege de gevaarlijke situaties die dit oplevert. Dit ongeval is daar volgens de woordvoerder een voorbeeld van. ,,Je kan er op rijden, maar wat ook kan gebeuren is dat mensen ineens op de rem gaan staan of uitwijken. Het levert hele onverwachte en gevaarlijke situaties op."
Politie Oost-Nederland, Rijkswaterstaat en veiligheidsregio’s Noord en Oost-Gelderland (VNOG) en IJsselland en komen aan het einde van de ochtend met een gezamenlijk statement richting de boeren vanwege de acties van vanochtend.
Een rijstrook minder voor automobilisten bij Apeldoorn Noord door een gedumpte lading:
De politie in Oost-Nederland heeft nog niemand opgepakt vanwege de boerenacties op en bij snelwegen. ,,Als er informatie is of we weten wie erachter zit, zullen we acteren, maar dat is op dit moment nog niet aan de gang."
De politie meldt dat boeren niet fysiek protesteren. Het is aan Rijkswaterstaat om de opgeworpen blokkades op te ruimen. ,,Daar hebben wij als politie geen rol in."
Gevraagd of de politie wel gaat proberen de daders te achterhalen, zegt de woordvoerder dat het "ons wel lastig wordt gemaakt" als ze niet weten wie bijvoorbeeld strobalen in brand heeft gestoken. ,,We moeten wel informatie hebben die ons leidt naar de mensen die hier achter zitten."
Volgens een woordvoerder van de provincie Gelderland is er asbest aangetroffen in materiaal dat is gedumpt:
Hier op de oprit van de A32 bij Meppel moeten automobilisten door de berm rijden om de gedumpte rotzooi op de weg te ontwijken:
Zo zien de acties van boeren er op onder meer de A28 uit:
,,Demonstreer, voer actie, spreek je uit, maar hou het rustig, houd je aan de regels en de wetten die gelden." Het blokkeren van wegen hoort daar niet bij, zegt een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid over de boerenacties van vanochtend.
,,Dit kan ernstige gevolgen hebben. Dan heeft de politie geen keuze dan waar mogelijk in te grijpen, desnoods achteraf."
De acties van boeren trekken flink wat bekijks, zoals hier op een viaduct bij Staphorst. Zij zien wat er op de weg is neergelegd:
De schoonmaakwerkzaamheden op snelwegen en op- en afritten nadat boeren er onder meer puin en mest stortten zijn in volle gang, zoals hier op de A28 bij Wezep:
Land- en tuinbouworganisatie LTO wil niet ingaan op de nieuwe boerenacties en verwijst naar een eerder statement. Daarin staat onder meer dat "het overgrote deel van boeren en tuinders afkeuring uitspreekt over de manier waarop een kleine minderheid op ongepaste of zelfs onwettelijke wijze de boosheid uit".
,,Er zijn nu zo'n drie maanden acties en ik kan politiek commentator worden als ik er elke dag wat over moet zeggen", voegt een LTO-woordvoerder toe. ,,Ik ga niet de acties van anderen uitleggen."
Geb Dokter uit Heerde is één van de mensen die last hebben van de boerenblokkades. Vanochtend stond hij bij Apeldoorn ruim twee uur muurvast. En toen hij daarna weg wilde rijden, ging het wéér mis. Zijn accu bleek leeg. En dat uitgerekend op zijn verjaardag...
Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) vindt dat de boerenacties rond verschillende snelwegen te ver gaan. ,,Protesteren mag maar binnen de grenzen van de wet. Dat is dit niet. Dit is ook niet de manier om met elkaar verder te komen", laat een woordvoerder weten. Het ministerie vindt dat de boeren beter om de gesprekstafel kunnen komen.
Boeren hebben op een aantal plekken in vooral het midden en het oosten van het land met mest, puin, tractorbanden en (brandende) hooibalen de weg versperd. De verwachting is dat het uren zal duren voordat de wegen weer zijn vrijgemaakt. Daar heeft het ministerie moeite mee.
Vertegenwoordigers van boeren hebben dinsdag nog een uitnodiging gekregen van Johan Remkes, die moet bemiddelen tussen de overheid en de boeren, merkt de woordvoerder op. ,,Kom daar op gesprek, dat is de plek om zorgen, ideeën en suggesties te delen en met elkaar verder te komen."
,,Als je mensen zo ontzettend boos maakt, dan krijg je dit", zegt secretaris Sieta van Keimpema van actiegroep Farmers Defence Force over de nieuwe boerenacties rond snelwegen. ,,Daar moet je niet raar van opkijken. Iedereen zou dit doen, als je van je land en uit je huis wordt gejaagd." Ze reageert daarmee op de kritiek van wegbeheerder Rijkswaterstaat, die waarschuwt dat deze manier van actievoeren gevaarlijke situaties kan veroorzaken.
Boeren hebben onder meer hooibalen in brand gestoken en opritten geblokkeerd met hopen grond. ,,Zolang de overheid vasthoudt aan de huidige doelen, zal je dit soort toestanden krijgen", zegt Van Keimpema over het stikstofbeleid van de overheid.
FDF zegt zelf overigens geen rol te spelen in deze protestacties. ,,Lokale trekkergroepen organiseren dit soort acties zelf." Ook voorzitter Bart Kemp van actiegroep Agractie laat weten dat hij er niet van op de hoogte was.
Bij Staphorst ligt op drie punten rotzooi op de weg. Richting het noorden net voor de afslag Nieuwleusen, net voor knooppunt Lankhorst en richting het zuiden net voor de afslag Staphorst. Verkeer kan er via één rijbaan langs. Die laatste blokkade wordt nu opgeruimd.
Er ligt veel rotzooi bij de twee blokkades bij Staphorst zelf, ziet onze verslaggever. Onder meer dit soort bulten:
Behalve op en rond de A1, A28 en A50 is het ook raak op onder meer de A12 bij Bunnik, de A30 bij Ede en de A35 bij Hengelo. De ANWB is verrast door de acties. ,,Het is niet zo dat ze met tractoren op de weg rijden dit keer, maar ze staan langs de weg", aldus een woordvoerder.
De acties kunnen ter plaatse zorgen voor complete ontregeling van het verkeer, waarschuwt de ANWB. Bijvoorbeeld doordat weggebruikers last hebben van de rook van brandende hooibalen.
De boerenprotesten hebben ook gevolgen voor reizigers in het openbaar vervoer. Ook bussen krijgen namelijk te maken met files en dat zorgt voor langere reistijd. Vervoerder Keolis waarschuwt dat reizigers rekening moeten houden met vertraging en rituitval.
Verkeer wordt, waar mogelijk, omgeleid via de vluchtstrook. De acties treffen vooral mensen die op weg zijn naar hun werk of vakantiebestemming, bijvoorbeeld een gezin met drie kleine kinderen uit Zwolle dat vaststond ter hoogte van de afslag Apeldoorn-Noord.
,,Vanmorgen om half 5 vertrokken, op een doordeweekse dag om files te ontlopen in Zuid-Frankrijk, sta ik hier al vast in de ochtendkou’’, verzuchtte de vader die een korte broek en een T-shirt met korte mouwen droeg.
Er is hier op de A28 bij De Lichtmis geen boer te zien, maar er is wel iets achtergelaten. Automobilisten moeten om deze berg puin heen bij de afrit Nieuwleusen richting het noorden. De vluchtstrook is vrij.
Dit zijn beelden van de actie op de A50 bij Apeldoorn:
Boeren hebben opritten van de A1 en de A35 geblokkeerd. Er staan geen tractoren, maar wel liggen er grote bergen zand, hooi en afval: