In Nijkerk geldt sinds maandagavond 18.00 uur een noodverordening om de boerenprotesten in te dammen. Maar de boeren zijn niet vrijwillig vertrokken. Een aantal heeft rond middernacht zijn trekker achtergelaten om thuis een paar uur slaap te pakken en dinsdag weer terug te keren.
Anderen zijn gewoon gebleven. Kuilbalen zijn voor de vrachtwagens van de Boni gezet om ze te beletten weg te rijden.
© Persbureau Heitink — De boeren bij de Boni in Nijkerk deze dinsdagochtend. De politie heeft in Zwolle zes aanhoudingen verricht bij het beëindigen van een protestblokkade bij een distributiecentrum van de Albert Heijn. De mobiele eenheid werd ingezet nadat de gemeente maandag laat op de avond een noodverordening had ingesteld. De zes personen zijn aangehouden voor openlijke geweldpleging.
De ongeveer 200 mensen bij het distributiecentrum aan de Galvaniweg waren meermaals gevraagd te vertrekken. Omdat ze daar volgens de politie geen gehoor aan gaven, greep de ME in. De actievoerders gooiden met flessen naar agenten en ook een shovel van de politie is vernield. De politie sluit niet uit dat onder andere op basis van beelden meer mensen gearresteerd zullen worden.
Een flink aantal boeren in Zwolle pakt de spullen en vertrekt. Het kruispunt dat toegang geeft tot het distributiecentrum is volledig geblokkeerd door de politie. Zij roepen herhaaldelijk op om te vertrekken.
In Zwolle staat een forse politiemacht paraat. De Mobiele Eenheid is met een groot aantal busjes ter plaatse. Het is nog onduidelijk of er gaat worden ingegrepen, of dat de boeren besluiten het terrein van het Albert Heijn distributiecentrum te vrijwillig verlaten.
© News United — In Zwolle staat een grote politiemacht paraat bij het door boeren bezette terrein van het Albert Heijn distributiecentrum. In Heerenveen dreigt de Mobiele Eenheid geweld en traangas in te zetten als de boeren weigeren te vertrekken. Dat meldt Leeuwarder Courant-verslaggever Zander Lamme op twitter.
In Zwolle is zojuist de noodverordening van kracht geworden. De gemeente heeft bepaald dat om 23.00 uur alle actievoerders bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Zwolle weg moeten zijn.
Ondanks eerdere signalen en berichtgeving dat er niet zou worden ingegrepen, heeft de gemeente toch besloten een streep in het zand te trekken.
,,De politie geeft de boeren de mogelijkheid om uit eigen initiatief met hun trekkers te vertrekken. Mocht hier geen gehoor aan gegeven worden, dan kan de politie op basis van de noodverordening ingrijpen om de blokkades op te heffen.''
© De Stentor — De eerste groepjes boeren en trekkers bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Zwolle zwaaien af. Of de noodverordening effect gaat hebben en alle boeren besluiten de handdoek in de ring te gooien moet nog blijken. De burgemeesters van Zwolle en Deventer zijn niet van plan om vanavond of vannacht nog in te grijpen bij de boerenblokkades van distributiecentra, ondanks de oproep aan de demonstranten om de blokkades te beëindigen. Dat laten woordvoerders van de beide gemeenten weten.
De burgemeesters Peter Snijders (Zwolle), Ron König (Deventer) kwamen samen met hun collega Martijn Dadema (Raalte) eerder op de avond met een gezamenlijke verklaring waarin ze opriepen om de blokkades om 20.00 uur te beëindigen.
Die oproep werd in de wind geslagen. Op de drie locaties maken actievoerders geen aanstalten om te vertrekken. De woordvoerder van de gemeente Deventer laat weten dat er geen voorwaarden verbonden zijn aan de oproep. De gemeente Zwolle zegt morgenochtend de situatie opnieuw te bekijken.
,,Ondanks alle begrip voor het demonstratierecht en de frustraties van boeren, zit er aan de blokkadeacties een houdbaarheidsdatum", zo stond te lezen in de verklaring van eerder vanavond. ,,De boerenprotesten zijn de afgelopen tijd doorgedrongen tot de Nederlandse woonkamers, maar niemand zit te wachten op een lege ijskast."
In Zwolle is een distributiecentrum van Albert Heijn geblokkeerd. In Raalte is er een blokkade bij een centrum van de Jumbo en in Deventer gaat het om centra van de Aldi, Coöp en groothandel Sligro.
© Hanne Koops — De boeren bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Zwolle zijn nog niet van plan te vertrekken, ondanks de dringende oproep vanuit de burgemeester. Gemeente Heerde staat achter de boeren. Burgemeester Jan Willem Wiggers en wethouder Wolbert Meijer gaan donderdag met de boeren in gesprek.
De gemeenteraad van Heerde besprak maandagavond wat de komende jaren in grote lijnen de koers wordt. De toekomst van boeren was een van de meest besproken thema's van de avond. Veel boerenbedrijven dreigen te moeten stoppen om de stikstofuitstoot fors terug te brengen.
Moeten boeren uit Heerde straks hun bedrijf sluiten om de doelen te halen? Joke Grotenhuis van het CDA is daar fel tegen: ,,Dat de stikstofcrisis opgelost moet worden is een feit, maar we kunnen het probleem niet alleen bij de boeren neerleggen.”
De ME in Sneek heeft vier personen aangehouden bij de blokkade van een distributiecentrum op de Edisonweg in Sneek. Ze zijn aangehouden voor onder andere openlijke geweldpleging en het blokkeren van de weg.
Bij het distributiecentrum in Zwolle bakt Tienette van der Linde, van Vishandel Van der Linde uit Oldebroek al sinds 11.00 uur vanochtend vis.
,,We doen dit belangeloos voor de boeren, straks zijn de vissers ook aan de beurt. We hebben vandaag al zeker 400 kilo vis gebakken, dat gaat wel naar de 500 kilo. Geen idee hoelang we hier nog staan, we kunnen toch niet weg.''
Op de toonbank staat een emmer waar boeren hun donatie in kunnen doen, het opgehaalde geld gaat naar de organisatie van de demonstratie, zegt Van der Linden
Het gevreesde boerenprotest bij Schiphol bleef vandaag uit, maar op de luchthaven was het wel erg druk. Volgens Schiphol kwamen mensen vanwege mogelijke blokkades van boeren met tractoren op snelwegen rond het vliegveld namelijk veel vroeger, om zo zeker te zijn van hun vlucht.
Dit had lange rijen tot gevolg, zegt een woordvoerder. Zelfs 's avonds was het nog druk op het vliegveld. Al liep alles toen wel steeds beter door.
Eerder op de dag stonden de mensen zelfs buiten bij de vertrekhallen. Daar zijn tenten opgezet waar mensen konden wachten. Ook bij de aankomsthal was erg druk. Medewerkers van Schiphol deden hun best om reizigers te begeleiden. De Koninklijke Marechaussee stond daarnaast klaar om op te treden als boeren met tractoren de snelwegen rond het vliegveld zouden blokkeren.
© ANP — De Koninklijke Marechaussee staat klaar om op treden als boeren met tractoren de snelwegen rond de luchthaven gaan blokkeren. Ook in Gennep waren in de avond tientallen boeren met hun tractoren aanwezig om te protesteren tegen de plannen uit Den Haag. ,,Plannen die er toe zullen leiden dat, het nu al beperkt aantal veehouderijbedrijven, in de gemeente Gennep grotendeels zal verdwijnen.”
Ze boden burgemeester Teunissen een petitie aan. De Gennepse boeren willen dat het gemeentebestuur helpt om de de kabinetsplannen met betrekking tot stikstof af te wijzen.
,,De helft van het grondgebied van Gennep is in handen van agrariërs", wist Teunissen. ,,Er is veel geïnvesteerd. Dat lijkt teniet te worden gedaan door de stikstofplannen van het kabinet. Wij erkennen het belang van de agrariërs. Er wordt gedaan alsof de boeren het buitengebied willen vernielen, maar kijk maar eens hoe mooi ons buitengebied erbij ligt”, zei Teunissen.
© DG — Protesterende boeren voor het gemeentehuis in Gennep. Op het gemeentehuis in Groesbeek kwamen vanavond boeren op de koffie. Ze gaan er in gesprek met burgemeester en wethouders van de gemeente Berg en Dal. Er arriveerden kort voor 20.00 uur vijftig tot zestig tractoren. De sfeer was gemoedelijk. De boeren mochten even later naar binnen om in de raadszaal het gesprek aan te gaan.
In Nijkerk hebben de boeren - en hun aanhangers - het voorlopig nog goed naar hun zin. Jong en oud hebben zich verzameld in de straten rondom het distributiecentrum van de Boni. Veel Nederlandse vlaggen, klompen, boerenzakdoeken en flesjes bier. Bij sommige jongeren knallen keiharde beats uit de speakers van hun auto.
De burgemeester van Nijkerk heeft een noodverordening afgekondigd en de boeren verzocht te vertrekken, maar daar lijkt niemand naar te luisteren. Van de politie ontbreekt vooralsnog ieder spoor.
© De Stentor — Ondanks de noodverordening zijn de boeren bij het Boni distributiecentrum in Nijkerk niet van plan om te vertrekken. Bij het gemeentehuis in Emmeloord heeft zich een grote menigte verzameld. Bij het gemeentehuis staan tientallen trekkers geparkeerd.
© ProNews — Bij het gemeentehuis van de gemeente Noordoostpolder in Emmeloord heeft zich een grote menigte gevormd. Tientallen trekkers staan geparkeerd rondom het gemeentehuis. Binnen is een raadsvergadering bezig waar gestemd gaat worden over een CDA motie. Het uitgangspunt van de motie is dat de gemeenteraad wordt opgeroepen zich uit te spreken richting provincie en het rijk over tegen de stikstofplannen van de regering.
Zo'n 50 boeren mochten mee de raadszaal in en volgen nu de raadsvergadering. De sfeer binnen en buiten is gemoedelijk. Het is gezellig druk. De uitkomst van de vergadering is nog onbekend.
In Sneek wordt de ME ingezet tegen actievoerders bij een distributiecentrum. Dat meldt de politie.
© ANP — De Mobiele Eenheid is ingezet bij een blokkade van een distributiecentrum in Sneek. Volgens de politie zit daar al lange tijd een grote groep actievoerders die weigert te vertrekken, ondanks meerdere waarschuwingen. De Afsluitdijk is weer open, dat meldt de ANWB. De A7 richting Noord-Holland werd vanavond korte tijd geblokkeerd door protesterende boeren.
De boeren die in Deventer het Coop distributiecentrum aan de Solingenstraat blokkeren hebben duidelijk geen boodschap aan het ultimatum van de burgemeesters. Om 20:15 is de weg nog altijd geblokkeerd met hooi- en kuilbalen.
Snijders (Zwolle), König (Deventer) en Madema (Raalte) hebben een ultimatum van 20.00 uur vanavond gesteld. Het is een dringende oproep. Consequenties voor het breken van het ultimatum zijn niet aangekondigd.
© Rens Hulman / News United — Om 20:15 is de Solingenstraat in Deventer nog altijd geblokkeerd met hooi- en kuilbalen. Ondanks de dringende oproep van de burgemeester aan de boeren om 20.00 weg te zijn. Ondernemersorganisatie evofenedex, die voor duizenden bedrijven de belangen behartigt op het gebied van handel en logistiek, roept de politiek op om weer te gaan praten met de actievoerende boeren. Ook zouden de autoriteiten moeten ingrijpen nu er goederenstromen worden geblokkeerd.
De blokkades door boeren van distributiecentra en belangrijke wegen van vandaag gaan evofenedex veel te ver. De vereniging dringt er daarom op aan dat er snel naar een oplossing wordt gezocht. Het vrije vervoer van goederen zou door demonstraties niet mogen worden belemmerd.
© Frans Paalman — Boerenprotest bij het distributiecentrum van Albert Hein in Zwolle Veel tractoren en vrachtauto’s blokkeerden de kruising waardoor ook omliggende bedrijven de dupe werden ,,Het is jammer dat we maatschappelijk op het punt zijn gekomen dat betrokkenen niet meer met elkaar spreken of dat niet lijken te doen vanuit een gezamenlijk belang", constateert evofenedex in een verklaring. ,,Met de oneigenlijke acties wordt de gehele logistieke keten en de consument geraakt. Wij staan achter het demonstratierecht maar dit mag niet leiden tot acties waarbij de wet wordt overtreden."
Hoeveel schade ondernemingen precies lijden door de blokkades van de boeren, durft een woordvoerster van evofenedex nog niet in te schatten. Wel wijst ze erop dat een econoom van Rabobank nog niet zo lang geleden heeft becijferd dat een file gemiddeld zo'n 200 euro per uur per vrachtwagen kost. Supermarktkoepel CBL vreesde vanmiddag al dat de schade voor de supermarktbranche in de miljoenen loopt als de blokkades nog lang aanhouden.
De verwachting is dat de A1 bij De Lutte snel weer open gaat. De boeren vertrekken namelijk van de snelweg.
De boeren besloten de blokkade bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Geldermalsen rond 16 uur zelf op te heffen. Dat zegt melkveehouder Bart Belser uit Spijk, die ook bij de actie aanwezig was.
Na meerdere gesprekken met politie en leiding van het distributiecentrum, werd er volgens hem gedreigd met schadeclaims. Uit voorzorg zijn ze met hun tractoren vertrokken om zich vervolgens aan te sluiten bij de blokkade bij de AH in Nieuwegein. Of ze nog terugkomen naar Geldermalsen, kan Belser niet zeggen.
© William Hoogteyling — Boerenprotest bij AH distributiecentrum Geldermalsen De boeren in Nijkerk maken nog geen aanstalten om te vertrekken, ondanks de noodverordening die is afgekondigd door de burgemeester.
,,Maar we willen geen trammelant'', zegt een boer uit Nijkerk, die al sinds 3.00 uur vannacht voor het distributiecentrum van de Boni zit. ,,Als de politie echt wil dat we vertrekken, dan doen we dat. We zijn namelijk niet uit op gezeur.''
Ondertussen blijven de boeren dus zitten waar ze zitten en worden er nog wat extra worsten op de barbecue gegooid. Als ze niet worden weggestuurd, wordt het sowieso nachtwerk.
Nog altijd is de A1 bij De Lutte geblokkeerd. Gerrit Jan Kok, de waarnemend burgemeester Losser is aanwezig. Hij is in gesprek met de boeren die de snelweg blokkeren.
© News United / Dennis Nengerman — Gerrit Jan Kok, waarnemend burgemeester van Losser, in gesprek met de boeren. De blokkade bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Geldermalsen is opgeheven. De boeren die er eerder vandaag de loods blokkeerden, waardoor er geen vrachtwagens met goederen van de supermarktketen konden vertrekken, zijn aan het begin van de avond allemaal weg.
Burgemeesters Peter Snijders (Zwolle), Ron König (Deventer) en Martijn Dadema (Raalte) roepen op de blokkades van distributiecentra te beëindigen. Daar voor is een ultimatum van 20.00 uur vanavond gesteld. De woordvoerder benadrukt dat het een dringende oproep is en dat er wordt vertrouwd op het 'gezond verstand van de boeren'.
,,Met alle begrip voor de onrust en de zorgen van zowel de regering als de boeren, stellen wij dat ook op andere wijzen daaraan stem kan worden gegeven. We gaan er vanuit dat de boeren om die reden de blokkades beëindigen'', aldus de burgemeesters.
De Afsluitdijk (de A7) is vanavond dicht richting Noord-Holland door demonstrerende boeren. De ANWB laat weten dat nog onbekend is hoe lang de afsluiting gaat duren.
Tientallen agenten zijn zojuist vertrokken vanaf Barneveld richting Nijkerk. In Nijkerk is een noodverordening van kracht omtrent de boerenprotesten bij de distributiecentra’s van de Boni en de Arla.
De politie gaat op last van de burgemeester een einde maken aan de protesten en blokkades.
© Luciano de Graaf — Een politiemacht is vanuit Barneveld onderweg naar Nijkerk om de noodverordening te handhaven en een einde te maken aan blokkades van distributiecentra. © News United / ingezonden — Boeren lossen hooi- en kuilbalen in de Solingenstraat in Deventer bij het Coop distributiecentrum. Waar het er eerst op leek dat de blokkering van het Coop distributiecentrum in Deventer was afgelopen, is daar zeker geen sprake van. De boeren zetten stug door.
Actievoerders die bij het distributiecentrum aan de Londenstraat vertrokken hebben zich verplaatst naar de locatie aan de Solingenstraat.
Daar is het protest nog in volle gang. Zojuist werd een aantal hooi- en kuilbalen gelost en op de straat geplaatst.
Rond 17.00 uur stond er volgens de ANWB zo'n 87 kilometer file en ruim een uur later was dat nog 15 kilometer. De meeste blokkades zijn volgens de ANWB voorbij, alleen de A1 van en naar de Duitse grens bij Hengelo is nog dicht vanwege de boerenacties. Op verzoek van de politie heeft Rijkswaterstaat de weg bij knooppunt Buren afgesloten. Ook verderop bij De Lutte is de snelweg dicht.
In Nijkerk geldt sinds maandagavond 18.00 uur een noodverordening om tegen de boerenprotesten op te treden. De noodverordening geldt voor de distributielocaties van de Boni, Ebo van den Bor en Arla. Die zijn sinds maandagmorgen geblokkeerd door protesterende boeren.
De politie geeft de boeren de mogelijkheid om uit eigen initiatief met hun trekkers te vertrekken. Als de boeren hier geen gehoor aan geven, kan de politie op basis van de noodverordening ingrijpen om de blokkades op te heffen.
Terwijl de boeren bij het Coop distributiecentrum in Deventer net zijn vertrokken, is daar bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Zwolle absoluut geen sprake van. De boeren laten duidelijk merken nog geen aanstalten te maken te vertrekken.
,,Er gaat zo nu en dan wel eentje weg, maar dan komt er ook weer eentje bij'', laat een verslaggever ter plaatse weten. ,,De sfeer is vrij gemoedelijk.''
De boeren hebben bij het distributiecentrum samen de persconferentie gevolgd. Daarna klommen volkszangers Martien Ekkelenkamp en Wimmie Bouma op een baal om hun boeren protestlied ten gehore te brengen. Op een gegeven moment stond zelfs een politieagent mee te zingen.
De boeren stoppen de blokkade van de Rijnbrug in Rhenen. Ze rijden in een colonne weer weg richting Rhenen. De eerste auto's en vrachtwagens die vast stonden, volgen het spoor van de tractoren.
De politie heeft vandaag niet met 'grote incidenten' te maken gehad bij de protesten van boeren tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Dat zei landelijk politiechef Willem Woelders aan het eind van de dag.
,,Er is over het algemeen goed overleg geweest met de actievoerders", aldus Woelders. ,,We hebben op een aantal plaatsen moeten ingrijpen en een aantal processen-verbaal uitgeschreven. Er is tot nu toe één aanhouding geweest." Volgens de politiechef waren er met de actievoerende boeren 'over het algemeen goeie afspraken te maken'.
De aanhouding betreft een 70-jarige man uit Deurne. Vanmiddag hebben tractoren over de A67 richting Venlo gereden en de afrit bij de Middenpeelweg N277 geblokkeerd. Bij deze blokkade is de man uit Deurne aangehouden. Hij werd door agenten meerdere keren gevorderd om te vertrekken, maar luisterde niet.
© Videostill — Politiechef Willem Woelders, hier aangeschoven bij Op1. Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) heeft de politie opgeroepen bij iedere blokkade van een distributiecentrum in te grijpen. ,,Dat is een boeiende oproep vanuit die zijde", zegt Woelders, maar ,,uiteindelijk is het het distributiecentrum zelf dat in overleg gaat met de politie en burgemeester over ingrijpen of niet. Op een aantal plaatsen is dat gebeurd, op andere niet omdat men vond dat dat nogal vroeg was. Ik snap de oproep op zich, maar ik zou zeggen: ga in overleg met de actievoerders, dan kun je ze misschien beter beïnvloeden."
De politie grijpt in als er strafbare feiten worden gepleegd, wanneer de verkeersveiligheid in gevaar komt of de openbare orde wordt verstoord, zegt Woelders. ,,Als dat niet het geval is, proberen we het in een goed gesprek op te lossen."
Wat er de komende tijd staat te gebeuren is 'koffiedik kijken', zegt Woelders. ,,We houden er rekening mee dat er vanavond nog wel het een en ander komt. Wij blijven gewoon paraat, ook morgen en de dagen daarna. Ik hoop dat we het hoogtepunt wel gehad hebben."
De boeren die het distributiecentrum van de Coop aan de Londenstraat in Deventer hebben geblokkeerd zijn vertrokken. De actievoerders stonden waar de emballage wordt afgehandeld.
Daar zijn ze volgens medewerkers nu ongeveer een uurtje weg, ze vertrokken rond 17 uur. Er zijn wel 2 balen kuil achtergelaten, maar dit is niet hinderlijk en het pand is weer goed bereikbaar voor vrachtwagens.
© Rens Hulman / NewsUnited — Een baal kuil is het enige wat nog rest van de protestactie bij het distributiecentrum van Coop aan de Londenstraat in Deventer. De protesterende boeren hebben de A1 bij De Lutte momenteel volledig geblokkeerd. Alle opritten van de A1 richting de Duitse grens zijn door de politie afgesloten voor al het verkeer. Dit geldt ook voor de opritten van de snelweg aan de Duitse kant van de A1.
© Emiel Muijderman — Boeren blokkeren de a1 bij de Lutte Rammstein hoeft vanavond niet te vrezen voor een optreden voor een leeg Goffertpark. Duizenden mensen zijn vanwege de boerenacties al bijtijds naar Nijmegen gereisd om de band niet te hoeven missen.
Het college van Steenwijkerland had gerekend op dinsdag wanneer de raad weer bijeen komt, maar de boeren zijn de boeren en dus was er een verrassing. Ze stonden vanmiddag op de stoep. Het college nodigde de boeren uit in de raadszaal waar een brief werd overhandigd.
Of het college van Steenwijkerland die maar even wilde ondertekenen. Dat wilde het college niet; 'we leggen het voor aan de raad morgen. Dat beloof ik u!', zo liet burgemeester Rob Bats de boeren weten. 'En weet dat wij letterlijk naast u staan als u zich met de rug tegen de muur gedrukt voelt!'.
© Wilbert Bijzitter — Het college van Steenwijkerland kreeg maandagmiddag een verrassingsbezoek van de boeren. Een groep Urkers voert actie op de A6 vlakbij hun woonplaats. De ‘langzaamaanactie’ levert files in beide richtingen op.
Dat het om Urkers gaat is te zien aan de vlaggen van hun woonplaats waarmee ze zwaaien. Een aantal van hen heeft ook fakkels meegenomen, waarvan er eentje in de berm belandde. Er ontstond kort een brandje in de middenberm dat door de politie kon worden gedoofd, maar later toch weer oplaaide. De brandweer maakte even later aan de vlammen een definitief einde.
Door de actie staat het verkeer in beide richtingen stil. Richting Lelystad loopt de vertraging voor het verkeer al op tot veertig minuten. De andere kant is het oponthoud korter: circa tien minuten.
© ProNews/Jeffrey de Korte — Een groep mannen uit Urk blokkeert de A6 bij die plaats. De eigenaren van de Plus-supermarkt in Tubbergen spreken zich via hun facebookpagina uit voor de boeren. Zij steunen de blokkade van het distributiecentrum in Haaksbergen.
,,Niets is zo verschrikkelijk als je hele toekomst en de toekomst van je kinderen afgepakt te zien worden door de overheid. Waar je met passie en liefde jarenlang voor werkt, je alles voor laat, je dag en nacht mee bezig bent. Heel logisch dat je daar voor gaat vechten.''
Misschien raken ze wel uit voorraad, liggen er de komende week veel minder groenten, aardappels en fruit in de schappen. ‘Laat het maar een keer gebeuren’, schrijft de Plus-supermarkt. ‘We hopen oprecht dat jullie bij ons DC (distributiecentrum, red.) Haaksbergen een kopje koffie en een broodje uitgereikt krijgen. Dat verdienen jullie.’
Supermarktkoepel CBL vreest een miljoenenschade voor de supermarktbranche als blokkades bij distributiecentra nog lang aanhouden. Ook waarschuwen de supers consumenten voor de beschikbaarheid van versproducten in de winkels. Die worden normaal meerdere keren per dag bevoorraad maar dat is nu soms niet mogelijk.
Een woordvoerder van het CBL durft geen hele harde uitspraken te doen over de schade. Nu zou het nog niet om miljoenen gaan. ,,Maar dit moet geen dagen duren", benadrukt ze.
© Herman Stöver — Protesterende boeren hebben het distributiecentrum van de Boni-supermarkt in Nijkerk geblokkeerd. Volgens haar blokkeren boeren verspreid over het land zo'n twintig distributiecentra. ,,Als er ergens een blokkade stopt dan komt er op een andere plek weer een bij", constateert ze.
Als er door zo'n blokkade in een bepaalde regio niet goed bevoorraad kan worden, merken consumenten dit volgens het CBL al snel in de schappen. Daarbij speelt ook mee dat vlees, groente en fruit relatief snel bederven.
© Emiel Muijderman — Het stro wordt door een hakselaar over de A1 verspreid. De groep boeren die de A1 blokkeren hebben stro 'gehakseld' op deze weg. De hakselaar schiet het stro naar de andere weghelft.
Op de meeste plekken zorgen de boerenprotesten niet voor grote problemen. Rijkswaterstaat spreekt zelfs van een rustige avondspits.
Er is een run ontstaan op de rode boerenzakdoek, die inmiddels overal in het straatbeeld op het platteland en tijdens boerenprotesten opduikt. Oorzaak is de oproep die boer Koos Cromwijk vrijdag 24 juni deed in het programma Op1.
Hij vroeg iedereen die de boeren steunt zo'n zakdoek te dragen. En dat gebeurt dus massaal, zo melden verschillende verkopers in de regio. ,,Zijn zijn niet aan te slepen''. Fabrikant Helco uit Limburg is bijna door haar voorraad van 10.000 stuks heen.
© Lenneke Lingmont — De zakdoeken gaan als zoetebroodjes over de toonbank. Zo ook bij de Welkoop in Raalte. Op de foto een klant (zonder naamsvermelding) koop zakdoeken, achter de kassa staat Annemieke van der Vegt. ,,Jullie hebben vandaag de wanhoop gezien van alle boeren'', aldus boer Koos Cromwijk tegenover journalisten. ,,Die wanhoop wordt steeds groter op het moment. Daarom denk ik niet dat we van een organisatie kunnen spreken.''
,,Ik heb me bewust overal buitengesloten om hier vanuit mijn hart te kunnen spreken.'' Cromwijk heeft geen zicht op komende acties. Deze komen volgens hem tot een einde 'zodra de arrogante houding van Den Haag weg is en de plannen bespreekbaar zijn'.
,,En nu is het afgelopen'', met die woorden maakt boer Koos omstreeks 17.12 abrupt een einde aan de interviews.
© Jasper van Loo — Boeren luisteren in Zwolle samen naar de persconferentie bij de blokkade van het distributiecentrum van de Albert Heijn ,,Het is noodzaak'', verklaart boer Koos Cromwijk op de persconferentie. ,,Vrijdagavond heb ik gesproken bij een herdenking voor de mensen die slachtoffer zijn geworden van de situatie. Die het niet meer zagen zitten. Dat gaat mij aan het hart.''
,,Daarom sta ik hier nogmaals om de mensen die met deze gedachtes rondlopen op te roepen. Kijk naar de zon, kijk naar het licht. Er komt een uitkomst. En wel binnenkort. Want dit beleid gaat van tafel. Hoe dan ook.''
,,Ik wil wel dat als we om tafel gaan, de gesprekken open zullen zijn'', benadrukt boer Koos. ,,Niet dat de doelen vast blijven staan. Want dan komt er geen gesprek. Dan komt er alleen een verhoor vanuit de regering.''
Livestream van de persconferentie bij de boerenprotesten.
Cees Meijering uit Achterberg is een van de actievoerende boeren in Rhenen. Hij heeft een vrouw in een auto doorgelaten die met hartklachten op weg was naar het ziekenhuis in Tiel: ,,Natuurlijk doen we dat'', zegt hij. De jonge boer denkt dat ze zeker tot 19 uur blijven, maar weet dat niet zeker.
De bus van Wageningen naar Tiel komt vandaag niet op tijd en staat al een uur stil op de nu verder lege Rijnbrug. De vier passagiers wachten geduldig af.
© DG — De bus van Tiel naar Wageningen staat stil. Boeren hebben de Rijnbrug bij Rhenen geblokkeerd voor verkeer, dat is te zien op deze livestream van de provincie Gelderland. Verkeer wordt geadviseerd de brug te mijden en om te rijden.
Er heerst een 'gemoedelijke sfeer' bij de actievoerders. De politie is aanwezig om te overleggen met de boeren. Boven de Rijnbrug cirkelt een politiehelikopter om de boerenactie in de smiezen te houden. De boeren zeggen niet te weten hoe lang de blokkade zal duren. Ze hebben negen tractoren bij zich.
Op Twitter circuleren inmiddels de eerste berichten over lege schappen. Ook Jeroen Muys stuitte op veel lege vlakken in supermarkt Boni in 't Harde en de Albert Heijn in Zwolle.
Zo lagen er in ‘t Harde nog maar enkele broden op de uitgestorven broodafdeling en werden veel groenten niet aangevuld en koelingen leeg. De supermarktmanager bevestigt dat het begint leeg te lopen in zijn filiaal. ,,We kunnen er weinig aan doen.”
Het CBL krijgt nog geen berichten over supermarktklanten die gaan hamsteren. De eerste lege schappen zijn her en der in het land te vinden. Vooral versproducten, die vaak meerdere keren per dag worden aangeleverd, zijn minder goed verkrijgbaar. Dat komt omdat boeren het gros van de distributiecentra blokkeren met tractoren. Het CBL benadrukt dat hamsteren ook niet nodig is.
© Jeroen Muys — Bijna lege broodafdeling van de Boni in 't Harde Een stuk of 15 á 20 trekkers reed vanmiddag het Natura 2000-gebied bij Radio Kootwijk in. De boeren waren daar niet zo zeer om actie te voeren, maar vooral om een foto en dronebeelden te maken bij het gebouw van Radio Kootwijk.
Staatsbosbeheer was aanwezig om een oogje in het zeil te houden en ging het gesprek met de boeren aan. Ook de politie was aanwezig, maar hoefde niet in te grijpen. Inmiddels hebben de boeren hun weg vervolgd in de richting van Stroe.
© Luciano de Graaf — Bij het Radio Kootwijk-gebouw verzamelden zich tientallen boeren om foto's en dronebeelden te maken. Het gebouw bevind zich in Natura 2000-gebied. Getoeter klinkt al de hele dag op de A28 tussen Amersfoort en Zwolle ter hoogte van Strand Horst. Op het viaduct over de snelweg staan wagens van onder andere eendenbedrijf Tomassen en van het loon- en grondbedrijf Timmer en Zn. uit Ermelo.
© Privéfoto — Op een viaduct over de A28 bij Strand Horst staan wagens van Tomassen en loon- en grondbedrijf Timmer in Ermelo. Ze willen de boodschap over brengen dat ook zij afhankelijk zijn van de boerenbranche. Een spontaan idee van directeuren Jeroen IJzerman en Wouter Timmer. Een sympathieke actie, blijkt wel uit de opgestoken duimpjes van passerende automobilisten en fietsers en toeterende vrachtwagens. Het verkeer wordt dan ook niet gehinderd, zij het dat het fiets- en wandelpad vol staan met wagens.
Hun doel is dan ook niet actie voeren maar draagvlak zoeken. ,,Niet alleen de boeren worden getroffen door de maatregelen, maar de hele agrarische keten'', zeggen ze. ,,Onze bedrijven zijn ook afhankelijk van de boeren. Daar moeten we mensen bewust van maken.'' Wat volgens hen ook wordt vergeten is dat Nederland op agrarisch gebied een grote voorsprong heeft. ,,En die gaat straks verloren.''
Volgens demonstratierecht-deskundige Berend Roorda van de Rijksuniversiteit Groningen kunnen burgemeesters maatregelen nemen om de demonstraties bij distributiecentra te beperken. ,,De burgemeester mag beperkingen instellen als de gezondheid in gevaar komt, het verkeer te ernstig belemmerd wordt of als er kans is dat er wanordelijkheden gaan komen.”
Roorda stelt dat die maatregelen ook tijdens een demonstratie kunnen worden afgekondigd. Het hoeft dus niet vooraf. Het geeft de politie de mogelijkheid om alsnog in te grijpen. Tot nog toe heeft de politie in Oost-Nederland dat niet gedaan.
Ook zou er een verbod op het gebruik van tractoren bij demonstraties kunnen worden ingesteld. Dat is eerder gebeurd, destijds door de Veiligheidsregio in de provincies Drenthe, Groningen en Friesland. Boeren blokkeerden toen ook wegen. De boeren gingen in beroep tegen dat verbod, maar de rechter wees dat beroep af.
,,Daarnaast kunnen de supermarkten civielrechtelijk proberen de boeren die de centra blokkeren aan te pakken”, zegt Roorda. Dat kan via een claim. ,,Want je mag andere partijen niet zomaar schade toebrengen.”
Ook daar heeft een rechter al eens uitspraak over gedaan. Die verbood toen de blokkades van supermarkten op voorhand. Wie dat verbod zou overtreden, kreeg een dwangsom opgelegd.
In Ede liepen boeren en boerinnen met twee jonge koeien door het centrum van de stad om te protesteren tegen het stikstofbeleid van het kabinet.
Ook in Barneveld en bij Kootwijk kwamen boeren in actie. Zo'n 25 boeren gingen op het gemeentehuis in gesprek met de burgemeester en een wethouder van de gemeente Barneveld. Bij Kootwijk werd een oprit naar de A1 geblokkeerd.
© Persbureau Midden Nederland — In Ede liepen boeren met een paar koeien door het centrum om actie te voeren tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Rond 09.45 uur kwam vrachtwagenchauffeur Mariano de Marchena aan bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Zwolle. De Tielse trucker heeft vanochtend probleemloos gelost bij Coop in Deventer en is ook al in Enschede en Oldenzaal geweest.
De vegetarische producten die De Marchena bij zich heeft, kan hij in Zwolle niet afleveren. ,,Ik had gehoopt dat het hier niet aan de gang zou zijn. Ben toch een klein beetje verrast", reageert hij. In de wetenschap dat dat de actie nog wel even kan duren, besluit de vrachtwagenchauffeur niet te wachten. ,,Ik ga lekker naar bed. Om 14.00 uur moet ik kaas lossen in Rijssen, dus ik heb even pauze.’’
© Floris Brandriet — In Deventer, Enschede en Oldenzaal ging het lossen probleemloos, maar bij een Zwols distributiecentrum verhinderen boeren dat Mariano de Marchena zijn vracht kan afleveren. Op de A28 tussen Zwolle en Hoogeveen bij Staphorst komt het verkeer moeizaam vooruit. Volgens Rijkswaterstaat zorgen langzaam rijdende voertuigen voor een file van zo'n 8.2 kilometer. De vertraging bedraagt naar schatting 50 minuten.
Update 16.31: De A28 is inmiddels weer vrij
Eitjes bakken, chillen op de meegebrachte picknickbank. Dit wordt een lange dag. En dan kun je 'm maar beter zo aangenaam mogelijk maken, denken de boeren op de verschillende plekken in de regio.
© Ronald Hissink — Chillen bij de boerenprotesten in Deventer. © Ronald Hissink — Chillen bij de boerenprotesten. In de auto slapen omdat je bang bent dat een boer je weg naar de vakantie blokkeert? Ja hoor:
In het centrum van Ommen hebben boeren vandaag ijs uitgedeeld. Het ijs werd geleverd door Reestdalzuivel, die zelf ook aanwezig waren. Bij de ijsjes werden ook flyers uitgedeeld.
Na het centrum van Ommen deden de ijsboeren ook Camping de Koeksebelt aan. Ook op de camping werden ijs en flyers uitgedeeld.
© Enzio Ardesch — In het centrum van Ommen delen boeren ijs uit. Banden voor de ingang van de Jumbo in Raalte. Die krijg je iets minder makkelijk weg dan een tractor. Een giertank verpakt als een megabom rijdt door de straat, 'de bom barst' is de boodschap. De boeren in Raalte zijn nog lang niet weg. Dat is duidelijk. Maar welke boer je het ook vraagt, heeft dan ook hetzelfde antwoord: 'we staan hier zolang het nodig is'.
Het CBL laat weten de acties bij de distributiecentra van de supermarkten ‘onacceptabel’ te vinden. ,,Het is heel hard nodig dat hier tegen wordt opgetreden, want het effect van de blokkades is nu al te zien”, zegt Lisa Martis van de brancheorganisatie. ,,Sommige versproducten gaan stuk, zoals fruit.”
Volgens Martis zijn her en der in het land lege schappen door de blokkades. ,,We doen een herhaalde oproep aan de instanties om een einde te maken aan de blokkades. De supermarkten zijn geen partij in het stikstofdebat en de acties raken nu de consument.” Er is continu contact tussen CBL en de instanties, desondanks is er nog niet ingegrepen.
Het CBL liet eerder aan de Stentor weten dat er mogelijk claims komen tegen boeren. ,,Die optie ligt nog steeds op tafel. We kunnen op persoonsniveau de schade verhalen. En het gaat om miljoenen.”
© Luciano de Graaf — Als de blokkades van boeren aanhouden, zullen schappen in de supermarkt leger worden. In Nijkerk loopt eventjes een beetje vast. Een Portugese vrachtwagen die de Boni wil passeren wordt de weg versperd door een gewone personenauto. Er is geen boer die iets doet om die versperring op te heffen. De vrachtwagen was niet op weg naar de Boni maar kan even niet meer voor of achteruit. Na enige tijd kan de Portugees achteruit toch de straat verlaten.
© Teake Dijkstra — Een Portugese vrachtwagen rijdt zich vast tijdens de boerenprotesten in Nijkerk.
