De burgemeesters van Zwolle en Deventer zijn niet van plan om vanavond of vannacht nog in te grijpen bij de boerenblokkades van distributiecentra, ondanks de oproep aan de demonstranten om de blokkades te beëindigen. Dat laten woordvoerders van de beide gemeenten weten.
De burgemeesters Peter Snijders (Zwolle), Ron König (Deventer) kwamen samen met hun collega Martijn Dadema (Raalte) eerder op de avond met een gezamenlijke verklaring waarin ze opriepen om de blokkades om 20.00 uur te beëindigen.
Die oproep werd in de wind geslagen. Op de drie locaties maken actievoerders geen aanstalten om te vertrekken. De woordvoerder van de gemeente Deventer laat weten dat er geen voorwaarden verbonden zijn aan de oproep. De gemeente Zwolle zegt morgenochtend de situatie opnieuw te bekijken.
,,Ondanks alle begrip voor het demonstratierecht en de frustraties van boeren, zit er aan de blokkadeacties een houdbaarheidsdatum", zo stond te lezen in de verklaring van eerder vanavond. ,,De boerenprotesten zijn de afgelopen tijd doorgedrongen tot de Nederlandse woonkamers, maar niemand zit te wachten op een lege ijskast."
In Zwolle is een distributiecentrum van Albert Heijn geblokkeerd. In Raalte is er een blokkade bij een centrum van de Jumbo en in Deventer gaat het om centra van de Aldi, Coöp en groothandel Sligro.
Gemeente Heerde staat achter de boeren. Burgemeester Jan Willem Wiggers en wethouder Wolbert Meijer gaan donderdag met de boeren in gesprek.
De gemeenteraad van Heerde besprak maandagavond wat de komende jaren in grote lijnen de koers wordt. De toekomst van boeren was een van de meest besproken thema's van de avond. Veel boerenbedrijven dreigen te moeten stoppen om de stikstofuitstoot fors terug te brengen.
Moeten boeren uit Heerde straks hun bedrijf sluiten om de doelen te halen? Joke Grotenhuis van het CDA is daar fel tegen: ,,Dat de stikstofcrisis opgelost moet worden is een feit, maar we kunnen het probleem niet alleen bij de boeren neerleggen.”
Bij het distributiecentrum in Zwolle bakt Tienette van der Linde, van Vishandel Van der Linde uit Oldebroek al sinds 11.00 uur vanochtend vis.
,,We doen dit belangeloos voor de boeren, straks zijn de vissers ook aan de beurt. We hebben vandaag al zeker 400 kilo vis gebakken, dat gaat wel naar de 500 kilo. Geen idee hoelang we hier nog staan, we kunnen toch niet weg.''
Op de toonbank staat een emmer waar boeren hun donatie in kunnen doen, het opgehaalde geld gaat naar de organisatie van de demonstratie, zegt Van der Linden
In Nijkerk hebben de boeren - en hun aanhangers - het voorlopig nog goed naar hun zin. Jong en oud hebben zich verzameld in de straten rondom het distributiecentrum van de Boni. Veel Nederlandse vlaggen, klompen, boerenzakdoeken en flesjes bier. Bij sommige jongeren knallen keiharde beats uit de speakers van hun auto.
De burgemeester van Nijkerk heeft een noodverordening afgekondigd en de boeren verzocht te vertrekken, maar daar lijkt niemand naar te luisteren. Van de politie ontbreekt vooralsnog ieder spoor.
De Afsluitdijk is weer open, dat meldt de ANWB. De A7 richting Noord-Holland werd vanavond korte tijd geblokkeerd door protesterende boeren.
De blokkade bij het distributiecentrum van de Albert Heijn in Geldermalsen is opgeheven. De boeren die er eerder vandaag de loods blokkeerden, waardoor er geen vrachtwagens met goederen van de supermarktketen konden vertrekken, zijn aan het begin van de avond allemaal weg.
Volgens demonstratierecht-deskundige Berend Roorda van de Rijksuniversiteit Groningen kunnen burgemeesters maatregelen nemen om de demonstraties bij distributiecentra te beperken. ,,De burgemeester mag beperkingen instellen als de gezondheid in gevaar komt, het verkeer te ernstig belemmerd wordt of als er kans is dat er wanordelijkheden gaan komen.”
Roorda stelt dat die maatregelen ook tijdens een demonstratie kunnen worden afgekondigd. Het hoeft dus niet vooraf. Het geeft de politie de mogelijkheid om alsnog in te grijpen. Tot nog toe heeft de politie in Oost-Nederland dat niet gedaan.
Ook zou er een verbod op het gebruik van tractoren bij demonstraties kunnen worden ingesteld. Dat is eerder gebeurd, destijds door de Veiligheidsregio in de provincies Drenthe, Groningen en Friesland. Boeren blokkeerden toen ook wegen. De boeren gingen in beroep tegen dat verbod, maar de rechter wees dat beroep af.
,,Daarnaast kunnen de supermarkten civielrechtelijk proberen de boeren die de centra blokkeren aan te pakken”, zegt Roorda. Dat kan via een claim. ,,Want je mag andere partijen niet zomaar schade toebrengen.”
Ook daar heeft een rechter al eens uitspraak over gedaan. Die verbood toen de blokkades van supermarkten op voorhand. Wie dat verbod zou overtreden, kreeg een dwangsom opgelegd.
Het is erg druk met reizigers op Schiphol. Bij de vertrekhal staan lange rijen wachtende mensen onder de tenten die buiten zijn opgezet. Maar ook bij de aankomsthal is het erg druk. Het gevreesde boerenprotest bij de luchthaven blijft vooralsnog uit, maar zorgde wel voor meer mensen die extra vroeg zijn gekomen.
Volgens een woordvoerder van Schiphol kwamen mensen vanwege mogelijke blokkades van boeren met tractoren op snelwegen rond de luchthaven veel vroeger, om zo zeker te zijn van hun vlucht. ,,Het is een drukke tijd, maar het loopt door. Medewerkers doen hun uiterste best om reizigers te begeleiden. We houden de situatie in de gaten."
Tientallen Rammstein-liefhebbers zijn uit angst voor boerenprotesten extra vroeg op weggegaan naar het Nijmeegse Goffertpark. Geen overbodige luxe, zo lijkt het. De organisatie van het concert waarschuwt dat de reistijd door de boerenacties uren langer kan zijn dan normaal.