De Duitse bondskanselier Olaf Scholz reist eind juni samen met de Franse president Emmanuel Macron en de Italiaanse premier Mario Draghi naar Kiev, schrijft de Duitse krant Bild am Sonntag. De drie Europese leiders gaan voorafgaand aan de G7-top naar Oekraïne. De woordvoerder van Scholz kon dit niet bevestigen. Bild heeft van de plannen gehoord van bronnen binnen de Franse en Oekraïense regering.
Scholz was de afgelopen dagen op bezoek in Oost-Europa en ging daar langs meerdere landen, maar hij is sinds de Russische invasie van Oekraïne nog niet naar Oekraïne gegaan. Dat kwam hem steeds vaker op kritiek te staan in eigen land. De bondskanselier zei dat hij alleen naar Kiev wil gaan als hij concrete zaken te bespreken heeft met president Volodimir Zelenski.
De verwachting is dat de Europese leiders eind juni met Zelenski spreken over de toetreding tot de Europese Unie. Om die reden was voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen zaterdag in Kiev.
Een olielek heeft na Russische beschietingen van de chemische fabriek Azot in de Oekraïense stad Severodonetsk een felle brand veroorzaakt. De gouverneur van de regio, Sergej Gaidai, heeft dat op televisie gezegd nadat volgens hem tonnen olie waren gelekt.
Het is onduidelijk of de brand in de fabriek waar honderden burgers schuilen, kon worden geblust. Volgens Gaidai wordt er nog altijd gevochten in de stad in de regio Loehansk. Die is voor grofweg 95 procent in handen van de Russen.
De fabriek is nog steeds in Oekraïense handen en wordt niet geblokkeerd zoals de pro-Russische separatisten beweren, stelde de gouverneur eerder op de dag. Volgens Oekraïne schuilen circa tweehonderd fabrieksmedewerkers en zeshonderd inwoners in het complex. De separatisten stellen dat daar ook drie- tot vierhonderd Oekraïense strijders zijn.
Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne zijn er 287 kinderen gedood door geweld. Dat meldt de Oekraïense openbaar aanklager. Ook raakten ten minste 492 kinderen gewond.
Volgens de aanklager zijn de meeste kinderen gedood door het Russische leger. Recent zijn er nog 24 kinderen omgekomen bij een Russisch bombardement op de stad Marioepol.
De aanklager zei dat er waarschijnlijk al meer kinderen zijn gedood, maar in veel plaatsen is nog onderzoek bezig naar aanvallen en bombardementen. Ook is het in gebieden waar nog wordt gevochten moeilijk om een goed beeld te krijgen van het dodental.
Zeker 1970 scholen zijn beschadigd door bombardementen, zegt de aanklager. 194 schoolgebouwen zijn volledig verwoest.
Terwijl de gevechten in het oosten van Oekraïne doorgaan, wordt de voorraad precisiewapens van Rusland steeds kleiner. Dat schrijft het Britse ministerie van Defensie in een dagelijkse update over de oorlog. Rusland valt daarom steeds vaker terug op aanzienlijk minder accurate wapens.
Volgens het Britse ministerie heeft Rusland sinds april bijvoorbeeld al tientallen uit de jaren zestig afkomstige zware antischeepsraketten afgevuurd op doelwitten op het land.
Deze onnauwkeurige bommen vormen een veel groter gevaar voor de burgerbevolking dan precisieraketten doen, omdat het risico groter is dat dergelijke bommen per ongeluk inslaan op woonwijken.
De oorlog begint in het oosten van Oekraïne de vorm aan te nemen van een uitputtingsoorlog. Zowel het Oekraïense als het Russische leger verliest dagelijks tientallen manschappen en grote hoeveelheden wapentuig.
De chemische fabriek Azot in Sjevjerodonetsk is nog steeds in Oekraïense handen en wordt niet geblokkeerd, stelt de gouverneur van de regio Loehansk. Daarmee spreekt hij informatie van pro-Russische separatisten tegen.
De separatisten in Loehansk zeiden vrijdag dat de fabriek, die over schuilkelders beschikt, volledig was omsingeld en dat alle ontsnappingsroutes waren afgesneden. Ook werd toen verklaard dat driehonderd tot vierhonderd Oekraïense strijders en ook burgers in de fabriek zitten. De Oekraïense autoriteiten kwamen met andere informatie. Die meldden dat circa tweehonderd fabrieksmedewerkers en zeshonderd inwoners van Sjevjerodonetsk zich er verschuilen.
De stad in Loehansk is momenteel het middelpunt van de gevechten in Oost-Oekraïne. Het Russische leger probeert op te rukken richting het zuiden van Sjevjerodonetsk, maar volgens het Britse ministerie van Defensie lukte dat vrijdag niet. De Britten melden op basis van inlichtingen dat er 'intense straatgevechten' gaande zijn en aan beide kanten waarschijnlijk veel slachtoffers vallen.
Rusland heeft sinds 2019 meer dan 800.000 paspoorten afgegeven in door separatisten bezette gebieden in Oost-Oekraïne, meldt het Russische staatspersbureau TASS. Inwoners van de zelfverklaarde republieken Loehansk en Donetsk kunnen via een vereenvoudigde procedure de Russische nationaliteit verwerven.
Van alle aanvragen is 1 procent afgewezen, bericht het persbureau. De Russische president Vladimir Poetin kwam drie jaar geleden met een decreet dat de uitgifte van paspoorten voor inwoners van de Donbas vergemakkelijkte. Vorige maand werd het proces opnieuw vereenvoudigd. Er worden momenteel ook paspoorten afgegeven in Oekraïense gebieden die recent door Russische troepen zijn veroverd.
In de Donbas, bestaande uit de regio's Donetsk en Loehansk, vechten door Rusland gesteunde separatisten al sinds 2014 tegen het Oekraïense leger. Deze strijd begon na de Russische annexatie van het Oekraïense schiereiland de Krim. Sinds de Russische inval in Oekraïne heeft de regering in Kiev terrein verloren in de Donbas.
Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, is opnieuw afgereisd naar Oekraïne. Haar tweede bezoek aan het land sinds het uitbreken van de oorlog focust zich op het Oekraïense streven om lid te worden van de Europese Unie.
,,Goed om terug in Kiev te zijn", schreef Von der Leyen op Twitter. De voorzitter laat weten dat ze met de Oekraïense president Volodimir Zelenski zal overleggen over wat er in Oekraïne moet gebeuren voordat het land EU-lid kan worden en welke stappen al zijn gezet.
Oekraïne diende in maart een lidmaatschapsaanvraag voor de Europese Unie in, kort na de Russische inval in het land. De Europese Commissie adviseert vrijdag naar verwachting dat Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat moet krijgen. Het proces dat daarmee in gang wordt gezet naar een volwaardig lidmaatschap, kan ruim tien jaar duren.
Von der Leyen bezocht Oekraïne in april samen met EU-buitenlandchef Josep Borrell. Ze bezocht toen de plaats Boetsja, waar na het vertrek van Russische troepen honderden lichamen werden gevonden. Ook toen had de voorzitter een ontmoeting met Zelenski.
De oorlog in Oekraïne is aan de frontlinies een artillerieoorlog geworden en Oekraïne verliest op dat gebied van het Russische leger. Vadim Skibitski, plaatsvervangend hoofd van de Oekraïense militaire inlichtingsdienst, heeft dat gezegd tegen de Britse krant The Guardian.
Oekraïne is wat artillerie betreft afhankelijk van de wapensteun van westerse landen. ,,Alles hangt nu af van wat het Westen ons geeft", aldus de legerfunctionaris. Op de tien tot vijftien artilleriestukken die Rusland heeft, telt Oekraïne er volgens hem één. Daarnaast zou de artilleriemunitie opraken.
Skibitski roept westerse landen op onder meer langeafstandsraketsystemen te leveren zodat Russische artillerie op afstand kan worden vernietigd. Eerder zei een Oekraïense presidentiële adviseur tegen The Guardian dat zestig van deze systemen nodig zijn om Rusland te kunnen verslaan, dat zijn er veel meer dan het aantal dat is toegezegd door de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.
Sinds de Russische inval op 24 februari begon zijn volgens adviseur Oleksij Arestovitsj van de Oekraïense president Volodimir Zelenski ongeveer 10.000 soldaten van het Oekraïense leger omgekomen. Het aantal kwam vrijdag ter sprake tijdens een YouTube-interview met Arestovitsj.
Minister Oleksii Reznikov van Defensie van Oekraïne zei eerder deze week dat er momenteel iedere dag ongeveer honderd Oekraïense militairen sneuvelen. Arestovitsj bevestigde dat aantal, maar zei dat het land dit soort verliezen ook al aan het begin van de oorlog leed. Toen hij de vraag kreeg of daarmee in totaal 10.000 manschappen zijn omgekomen, antwoordde hij: ,,Ja, zo ongeveer."
Sinds de door Moskou zogenoemde speciale militaire operatie begon, hebben Rusland en Oekraïne weinig informatie verstrekt over de exacte aantallen slachtoffers die tijdens gevechten zijn gevallen. Volgens Arestovitsj zouden de Russen voortdurend meer soldaten verliezen dan de Oekraïners. Artillerie-aanvallen die vrijdag zijn uitgevoerd waren volgens de adviseur bijzonder effectief en naar schatting zouden pakweg zeshonderd Russische soldaten zijn omgekomen.
Rusland zet zijn pogingen voort de bezette Oekraïense gebieden nauwer aan zich te binden. Vanaf zaterdag worden Russische paspoorten uitgedeeld in de door Russische troepen gecontroleerde delen van de regio Zaporizja. De ontvangers zouden dan worden beschouwd als volwaardige burgers van Rusland, zei collaborateur en zelfverklaard vertegenwoordiger van het lokale bestuur Vladimir Rogov vrijdag tegen de nieuwszender Rossiya-24. Volgens Rogow hebben meer dan 70.000 mensen in het gebied zich aangemeld voor een paspoort.
Rogov zei woensdag dat voor het einde van het jaar een 'referendum' over toetreding tot Rusland zal worden gehouden in de regio.
Estland heeft de Russische ambassadeur op het matje geroepen om te protesteren tegen de uitspraken van president Vladimir Poetin over de geschiedenis van het Baltische land. In een toespraak zinspeelde Poetin op de verovering van de stad Narva in de 18e eeuw. Het Estse ministerie van Buitenlandse Zaken in Tallinn sprak vrijdag over 'volstrekt onaanvaardbare' uitspraken.
Donderdag vergeleek Poetin de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne met de Grote Noordelijke Oorlog onder tsaar Peter de Grote en sprak over een repatriëring van Russische bodem.
Pro-Russische separatisten zeggen dat ze de chemische fabriek van Azot in Severodonetsk volledig hebben omsingeld. ,,Alle ontsnappingsroutes (naar de fabriek) zijn afgesneden", schrijft de ambassadeur van de zelfverklaarde Volksrepubliek Loehansk in Moskou, Rodion Mirosjnik, op berichtendienst Telegram.
Wel zouden er nog steeds burgers kunnen schuilen op het fabrieksterrein, aldus Mirosjnik. De Oekraïense kant sprak onlangs nog over honderden mensen die in de fabriekskelders schuilen. Donderdag meldde burgemeester Oleksandr Strjoek van Severodonetsk dat het industrieterrein en aangrenzende gebieden nog onder Oekraïense controle staan, en dat de situatie 'moeilijk maar beheersbaar' is.
De stad Severodonetsk is al weken het middelpunt van gevechten in de Donbas-regio in het oosten van Oekraïne. De situatie rondom de Azot-fabriek doet denken aan die in de havenstad Marioepol, waar duizenden inwoners en Oekraïense strijders zich verscholen in de staalfabriek van Azovstal en wekenlang werden omsingeld totdat ze zich uiteindelijk overgaven. Veel van die Oekraïense troepen zijn nu in Russische gevangenschap.
Rusland heeft de Oekraïense strijdkrachten in het nauw gedreven en gestaag terreinwinst geboekt in de Donbas, onder meer in de separatistische bolwerken van Loehansk en Donetsk. Meer dan 90 procent van de regio Loehansk, waar Severodonetsk ligt, is na ruim drie maanden oorlog bezet door Rusland.
De generale staf van de Oekraïense strijdkrachten meldde dat Rusland ook vooruitgang boekt in de stad Bakhmut, van waaruit Russische troepen de wegen naar Severodonetsk kunnen controleren. Aan de situatie in de stad Severodonetsk is volgens de generale staf echter weinig veranderd: de Russische troepen blijven 'tevergeefs proberen volledige controle over de stad te krijgen'.
Frankrijk wil deelnemen aan een mogelijke operatie om de blokkade van de Oekraïense havenstad Odessa te beëindigen. Het Elysée maakte vrijdag bekend dat het de bedoeling is schepen door te laten om het in Oekraïne opgeslagen graan te exporteren. Frankrijk streeft naar een 'overwinning voor Oekraïne', luidde het. President Emmanuel Macron is van plan volgende week Roemenië en Moldavië te bezoeken.
Er is volgens het presidentiële kantoor nog steeds geen datum voor het bezoek van Macron aan Kiev. De Franse president heeft herhaaldelijk benadrukt dat hij zo snel mogelijk naar de Oekraïense hoofdstad wil reizen. Er werd al meermaals gespeculeerd over een gezamenlijke reis met bondskanselier Olaf Scholz (SPD).
Oekraïne heeft voor de elfde keer sinds het begin van de oorlog krijgsgevangenen geruild met de Russen, meldt gouverneur Vitali Kim van de regio Mikolajiv. Vier Russische militairen werden geruild tegen vijf Oekraïners.
Volgens Kim was onder de vrijgelaten Oekraïners een lokaal dorpshoofd, Oleh Pilipenko. Deze werd drie maanden geleden ontvoerd door Russische strijdkrachten na zijn huis te hebben verlaten om te helpen bij het uitdelen van brood. Zijn vrouw had sindsdien niets meer van hem vernomen.
Russische eenheden namen in maart meerdere keren plaatselijke bestuurders mee. Zo verdween onder anderen Ivan Fedorov, de burgemeester van de stad Melitopol met 150.000 inwoners. Kiev betichtte de invasietroepen toen al van schending van het internationaal recht.
Duitsland dringt er bij Servië op aan zich aan te sluiten bij de EU-sancties tegen zijn oude bondgenoot Rusland. Een land dat lid wil worden van de EU moet zich nu eenmaal ook voegen naar het buitenlandbeleid van de unie, hield bondskanselier Olaf Scholz in Belgrado zijn gastheer, president Aleksandar Vucic, voor.
Servië heeft de Russische invasie van Oekraïne wel veroordeeld, maar geen strafmaatregelen tegen Rusland genomen. Dat verwacht de EU wel van zogeheten kandidaat-lidstaten, waarvan Servië er ook een is.
Maar het Balkanland kan moeilijk anders, omdat het bijvoorbeeld erg afhankelijk is van Russisch aardgas, stelt Vucic. Servië is van oudsher cultureel en politiek nauw verbonden met zijn grote Slavische beschermheer.
Servië maakt zich sinds 2014 op voor toetreding tot de EU maar is geen spat opgeschoten. Het land kent een autocratisch bewind en krijgt al jaren uit Brussel het ene negatieve oordeel na het andere.
Scholz zoekt op rondreis door onder andere Servië en Kosovo een delicaat evenwicht tussen het aan de borst drukken en op afstand houden van deze westelijke Balkanlanden. De EU wil voorkomen dat ze zich teleurgesteld tot rivalen Rusland en China keren, maar acht ze nog lang niet klaar om lid te worden.
Burgemeester Vadim Boitsjenko van Marioepol heeft vrijdag gewaarschuwd dat nu de zomer in aantocht is cholera en andere dodelijke ziektes nog eens duizenden extra slachtoffers kunnen maken. In de kapotgeschoten havenstad in het zuidoosten van Oekraïne liggen nog talloze lichamen in staat van ontbinding.
Waterputten en bronnen zijn volgens Boitsjenko verontreinigd door stoffelijke overschotten van mensen die tijdens de wekenlange belegering door de aanhoudende Russische bombardementen zijn gedood. De bezetters maken bovendien totaal geen haast de slachtoffers op te halen en te begraven.
,,Er is cholera en dysenterie uitgebroken. Het is helaas de vaststelling van onze doktoren, dat de oorlog die al meer dan 20.000 inwoners heeft omgebracht door deze infecties nog duizenden mensen meer het leven zal kosten", aldus de burgemeester op de Oekraïense tv. Boitsjenko, die zich elders bevindt, zei dat de stad waar ooit 430.000 mensen woonden, in quarantaine is geplaatst. Kiev schat dat zo'n 100.000 inwoners zijn achtergebleven.
Het Britse ministerie van Defensie waarschuwde eerder vandaag al dat Marioepol het risico liep op een grote cholera-uitbraak aangezien de medische diensten 'waarschijnlijk op het punt van instorten staan', luidde het in haar dagelijkse update over de situatie in Oekraïne. 'Rusland worstelt om de bevolking in de bezette gebieden te voorzien van openbare basisdiensten.'
Oekraïne had volgens het ministerie in 1995 een grote cholera-epidemie en kende sindsdien enkele kleine uitbraken, vooral in het kustgebied rond de Zee van Azov waaronder Marioepol.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft het Oekraïne-beleid van de Britse regering geprezen tijdens een bezoek van de Britse minister van Defensie Ben Wallace. Groot-Brittannië toont sterk leiderschap en steunt zijn land in de strijd tegen de Russische invasie, zei Zelenski.
De oorlog laat volgens hem zien wie niet alleen strategische, maar ook echte vrienden van Oekraïne zijn. ,,En ik denk dat Groot-Brittannië een vriend is", benadrukte de president. ,,Wapens, geld en sancties - dit zijn de drie dingen waarmee Groot-Brittannië consequent zijn leiderschap toont." Oekraïne heeft herhaaldelijk opgeroepen tot meer steun van westerse landen.
Polen gaat de mogelijkheden om graan te transporteren uit Oekraïne uitbreiden. ,,Als we heel erg ons best doen, dan kunnen we op korte termijn op 1,5 miljoen ton per maand komen", zei landbouwminister Henryk Kowalczyk vandaag na een ontmoeting met EU-commissaris Janusz Wojciechowski.
Momenteel zijn de verantwoordelijke instanties druk bezig de afhandelingscapaciteit aan de Pools-Oekraïense grens te verhogen.
Oekraïne heeft de wens te kennen gegeven tot 5 miljoen ton graan over land te exporteren. Dat is echter onhaalbaar doordat Polen daarop technisch niet is voorbereid. Het grootste probleem is het verschil in spoorbreedte tussen beide landen. In Oekraïne liggen rails die aansluiten op het Russische spoornet. Bovendien is er een tekort aan containers voor de overslag. Kowalczyk heeft zijn Duitse collega Cem Özdemir gevraagd die te leveren.
Oekraïne is een van de grootste graanproducenten van de wereld. Er ligt 20 miljoen ton klaar om via met name de haven van Odessa te worden uitgevoerd naar vooral Afrika en Azië. Rusland verhindert dat tot dusver door een blokkade op de Zwarte Zee.
Navo-secretaris-generaal Jens Stoltenberg reist de komende dagen naar Finland en Zweden, twee Scandinavische landen die zich willen aansluiten bij het bondgenootschap. Zondag ontmoet hij onder meer de Finse president Sauli Niinistö en minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto voordat hij maandag een bezoek brengt aan de Zweedse premier Magdalena Andersson en haar regering. Dat heeft de Navo vrijdag bekendgemaakt.
Zweden en Finland hebben medio mei een aanvraag ingediend om toe te treden tot de defensiealliantie. Turkije is momenteel het enige Navo-lid dat de start van het toelatingsproces voor de twee landen publiekelijk blokkeert. Ankara rechtvaardigt zijn standpunt met de vermeende steun van Finland en Zweden aan 'terroristische organisaties' zoals de verboden Koerdische Arbeiderspartij PKK.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken, Liz Truss, heeft met haar Oekraïense ambtgenoot gesproken over de inspanningen om de vrijlating te bewerkstelligen van krijgsgevangenen die 'worden vastgehouden door Russische volmachten'. Ze beschreef het doodvonnis tegen twee Britse mannen die vrijwillig meevochten aan Oekraïense zijde in de oorlog tegen Rusland als 'een grove schending van de conventie van Genève'.
Het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken beschouwt de doodvonnissen in de pro-Russische separatistische regio Donetsk als schokkend en een duidelijke schending van het internationaal recht.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov heeft de doodvonnissen tegen drie buitenlandse strijders van de Oekraïense strijdkrachten in de pro-Russische separatistische regio Donetsk bestempeld als een besluit van een onafhankelijke staat.
Volgens Lavrov pleegden de drie misdaden in de bewuste regio en vinden de rechtszaken plaats 'op basis van de wetgeving van de Volksrepubliek Donetsk omdat de misdaden in kwestie in dit gebied zijn gepleegd.' De separatistische regio in Oost-Oekraïne wordt alleen door Rusland erkend als onafhankelijke staat, omdat de zogenaamde separatisten handlangers zijn in dienst van Poetin.