Dit liveblog wordt afgesloten. Eens in de zoveel tijd moeten wij een vers liveblog aanmaken. Dit omdat het oude dan te groot is geworden en steeds trager inlaadt. Het nieuwe, verse liveblog aangaande de Russische invasie van Oekraïne treft u hier.
Rusland mag zijn buitenlandse schulden vanaf morgen niet meer betalen met dollars die in Rusland worden aangehouden. De Verenigde Staten kondigden aan dat de uitzondering die nu nog geldt vanaf middernacht komt te vervallen, zo meldde het Amerikaanse ministerie van Financiën.
Door de maatregel neemt de kans toe dat Rusland als wanbetaler te boek komt te staan. Het lukte Rusland, ondanks de sancties van het Westen vanwege de invasie van Oekraïne, nog altijd om zijn schulden te betalen.
De volgende deadline is op 27 mei. Rusland heeft voor bijna 20 miljard dollar, zo'n 19 miljard euro, aan staatsschuld uitstaan bij buitenlandse investeerders.
De Oekraïense strijdkrachten melden volgens persbureau Reuters dat Russische troepen vandaag bij de hevige gevechten en bombardementen in de oostelijke regio's Loehansk en Donetsk, minstens veertien burgers hebben gedood en vijftien verwond.
De Russen zouden in die regio's vandaag vliegtuigen, verschillende soorten raketten en artillerie, tanks en mortiergranaten hebben ingezet.
Deze Oekraïense vrijwilligers redden huisdieren uit verlaten woningen. De dieren zijn achtergelaten vanwege de oorlog in het land:
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft een nieuwe noodtoestand uitgeroepen, nu wegens de oorlog in buurland Oekraïne. Hij maakte meteen gebruik van een aanpassing van de grondwet. Er gold al een noodtoestand door corona. Orban wijst op de nieuwe uitdagingen om de Hongaren te beschermen.
De premier kan nu verder regeren met vrijwel onbeperkte macht. Het parlement had in grote meerderheid met de wijziging van de grondwet ingestemd. In de volksvertegenwoordiging van 199 zetels zijn er 135 in handen van de partij van Orban, de conservatieve Fidesz.
In Hongarije is sinds het voorjaar van 2020 een uitzonderingstoestand van kracht als gevolg van de coronapandemie, maar die loopt binnenkort ten einde. Net als elders in de wereld zijn in het Midden-Europese land grondrechten opzijgeschoven door leiders die claimen dat het virus zo beter bestreden kan worden.
Orbans regering heeft nu de mogelijkheid de noodtoestand in Hongarije uit te roepen zonder corona, bijvoorbeeld als een buurland getroffen wordt door oorlog of humanitaire rampen. In het noordoosten van Hongarije heeft het land een 135 kilometer lange grens met Oekraïne dat sinds 24 februari door de Russen wordt aangevallen.
Russische troepen zijn vandaag vol in de aanval gegaan bij een rivier in de oostelijke Donbas-regio, waarbij ze het Oekraïense stadje Svitlodarsk hebben ingenomen. Ook enkele plaatsen in de omgeving zijn onder Russische controle gekomen. De gouverneur van Donetsk heeft claims van de pro-Russische separatisten bevestigd.
Rusland is erop gebrand de oostelijke regio's Donetsk en Loehansk in handen te krijgen. Volgens de woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie is het Russische offensief momenteel in de actiefste fase. ,,De situatie aan het front is buitengewoon moeilijk omdat het lot van dit land daar misschien nu wordt beslist."
In Loehansk is een belangrijke stad het door Russen omsingelde Severodonetsk, waar volgens Britse en Oekraïense inlichtingen ook hevig wordt gevochten. Die plaats ligt aan de rivier de Donets. Aan de overkant ligt Lyman dat volgens pro-Russische strijdkrachten wordt bestormd. Het Oekraïense leger bevestigde dat Russische troepen de stad met steun van artillerie en de luchtmacht hebben aangevallen.
© AP — Archieffoto. Een Oekraïense soldaat nabij Svitlodarsk, in het oosten van Oekraïne. Ook de regeringsleiders van de EU-landen zullen het op hun top volgende week niet eens worden over een EU-embargo voor Russische olie. Vooral Hongarije blijft zich verzetten en de kwestie is nog te ingewikkeld om op een top op te lossen, denkt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Ze wil 'geen valse verwachtingen' wekken.
Von der Leyens commissie stelde de olieboycot drie weken geleden voor, maar die stuit op taai verzet van een aantal lidstaten. Het respijt en de financiële hulp die hun inmiddels is aangeboden is met name Hongarije nog niet genoeg. Omdat de ambassadeurs en de buitenlandministers van de EU-landen er maar niet uitkomen, lijkt het vraagstuk op de agenda van de EU-top maandag in Brussel te belanden. Maar de Hongaarse premier Viktor Orbán maakte al kenbaar dat hij daar geen trek in heeft.
Von der Leyen denkt dat de slepende kwestie zich niet leent voor de EU-top, zei ze tegen nieuwssite Politico op het World Economic Forum in Davos. De EU-landen moeten beslissen over de politieke vraag hoeveel ze bereid zijn uit te trekken om Hongarije tegemoet te komen, erkent ze. ,,Maar de eerste en voornaamste moeilijkheden zijn de technische die we op dit ogenblik bespreken."
© REUTERS — Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen. De oorlog in Oekraïne duurt nu drie maanden. Na het mislukte Russische bliksemoffensief bij Kiev en de aftocht bij Charkov zijn in de Donbas al dagen zware artilleriebeschietingen gaande. Waarnemers zien vooralsnog geen grote verschuivingen aan dat front.
Lees hier het verhaal: Expert: ‘Het is nog te vroeg voor vredesinitiatieven in Oekraïne’.
Bij de rechtszaak tegen strijders uit de Azovstal-staalfabrieken in Marioepol worden ook westerse en andere buitenlandse waarnemers uitgenodigd, zegt de leider van de pro-Russische rebellen in Donetsk. Aanklagers in de Oost-Oekraïense regio zijn samen met Rusland bezig een tribunaal samen te stellen, zei separatistenleider Denis Poesjilin volgens persbureau Interfax.
Poesjilin had eerder al aangegeven dat veel van de honderden gevangengenomen Oekraïense verdedigers van het vorige week door Russische troepen ingenomen industriecomplex zullen worden berecht. Onder de gevangenen zijn veel leden van het Azov-regiment, dat volgens Rusland en de separatisten nazistisch is. Oekraïne wil dat ze worden geruild tegen Russische krijgsgevangenen. Russische parlementariërs hebben er echter voor gepleit velen van hen te berechten.
Wanneer het proces moet plaatsvinden en hoeveel militairen er terechtstaan is onduidelijk.
Een generaal van de Russische luchtmacht is boven het oosten van Oekraïne neergeschoten en gedood. Het vliegtuig met generaal-majoor Kanamat Botasjov (63) werd geraakt door een Stinger-raket boven het stadje Popasna in de Donbas, meldt de Russischtalige dienst van de Britse omroep BBC.
Botasjov zou de hoogste Russische luchtmachtofficier zijn die is omgekomen sinds het begin van de Russische oorlog tegen Oekraïne. Oekraïense media hadden zondag al het neerschieten van een Russische Su-25 straaljager gemeld.
Nu blijkt dat Botasjov in de cockpit zat. Zijn dood is niet officieel bevestigd. Botasjov zou niet de eerste Russische generaal zijn die is omgekomen in de oorlog.
© Ukrainian Military Center. — De Russische luchtmachtgeneraal Kanamat Botasjov. Volgens een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie bevindt de Russische invasie zich nu in zijn actiefste fase. Zo meldt persbureau Reuters.
In de Donbas-regio vinden felle gevechten plaats. De Russen proberen de twee zuidoostelijke regio's Loehansk en Donetsk, die Russische separatisten tot onafhankelijke staten hebben uitgeroepen, te veroveren voor de separisten.
De gevechten concentreren zich in Loehansk rond de steden Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk, de laatste twee steden in Oekraïense handen. De Russen proberen de Oekraïners te omcirkelen.
De Defensiewoordvoerder meldt verder dat de Russen blijven proberen rivier Severski Donets over te steken. Eerder leden de Russen er grote verliezen omdat het oversteken van dat water werd verijdeld door de Oekraïners.
,,De situatie aan het front in het oosten van het land is extreem moeilijk, omdat het lot van ons land er momenteel mogelijk wordt bepaald.''
In de zuidelijke havenstad Marioepol hebben arbeiders in het puin van een ingestort woonblok zo'n tweehonderd lichamen gevonden. Dat meldt het Amerikaanse persbureau Associated Press. De lichamen waren volgens de lokale Oekraïense autoriteiten in staat van ontbinding en verspreidden een enorme stank in de buurt. De plaatselijke bevolking, die aan het puinruimen was, weigerde de lichamen weg te halen en Russische soldaten zouden de plek daarna ook verlaten hebben.
Wanneer de lichamen gevonden zijn, is niet duidelijk, maar de vondst werd vandaag door de autoriteiten bekendgemaakt. Petro Andriusjenko, een adviseur van de burgemeester van Marioepol die de stad nu verlaten heeft, zegt dat de lichamen zijn gevonden in de kelder van ingestort gebouw.
Sinds de laatste Oekraïense militairen die zich hadden verschanst in de Azovstal-fabriek het gebied hebben verlaten, is de belangrijke zuidelijke havenstad Marioepol na een maandenlange belegering volledig in handen van het Russische leger. Russische troepen hadden eerder al controle over de rest van de stad, waar nog een 100.000 inwoners zouden zijn achtergebleven, vaak zonder toegang tot voedsel, elektriciteit of warm water. Voor de oorlog woonden er in de stad ongeveer 450.000 mensen.
Hoeveel doden er vielen in Marioepol, is onduidelijk, maar volgens de Oekraïense autoriteiten zijn het er minstens 21.000. Ze beschuldigen de Russen ervan het aantal doden te willen verdoezelen door gebruik te maken van mobiele crematoria en massagraven.
© REUTERS — Zwaar beschadigde gebouwen in Marioepol. Hongarije dwarsboomt pogingen om het op de aanstaande EU-top alsnog eens te worden over een embargo op Russische olie. Premier Viktor Orbán weigert de kwestie op de top maandag in Brussel te bespreken.
Hongarije is van de EU-landen de belangrijkste tegenstander van de voorgestelde boycot, die de oorlogskas van het Kremlin een gevoelige klap moet toebrengen. Het uitstel en de financiële hulp bij de overstap op andere brandstof die Brussel heeft aangeboden hebben Boedapest nog niet kunnen overhalen.
De onderhandelingen over de nieuwe strafmaatregelen voor Rusland slepen inmiddels drie weken voort, terwijl eerdere sanctiepakketten steevast in een paar dagen rond waren. Omdat de EU-ambassadeurs en de buitenlandministers van de lidstaten er niet uitkomen, dreigt het vraagstuk de EU-top te belasten. Onder meer Duitsland drong er deze week juist op aan vóór de top overeenstemming te vinden.
Hongarije zet echter de hakken in het zand en wil de schadeloosstelling die het eist eerst op tafel. ,,We moeten oplossingen vinden voor de Hongaarse zorgen over energiezekerheid voor welke sanctie dan ook tegen Russische olie-invoer kan worden aangenomen", aldus Orbán. Hij heeft de voorzitter van de raad van regeringsleiders van de EU-landen, Charles Michel, volgens EU-bronnen geschreven dat hij ervoor past om op de top over een embargo te praten.
© AFP — De Hongaarse premier Viktor Orban. Drie maanden na het begin van de bloedige Russische invasie heeft Oekraïne het Westen opgeroepen sneller wapens te leveren. Het is te vroeg om te concluderen dat Oekraïne al over alle wapens beschikt die het nodig heeft, aldus de Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba op Twitter.
De bewindsman maant tot snellere militaire hulp uit het Westen gezien de zware Russische aanvallen in het oosten van zijn land. 'Het Russische offensief in de Donbas is een meedogenloze strijd, de grootste op Europese bodem sinds de Tweede Wereldoorlog.' Oekraïne heeft vooral raketwerpers en artillerie voor de lange afstand nodig.
Koeleba herhaalde de beschuldiging dat de Russen ook Oekraïens graan aan het stelen zijn.
Een Duitse astronaut zegt de oorlog in Oekraïne vanuit de ruimte te hebben gezien. Matthias Maurer (52) keerde op 6 mei terug op aarde en zegt nu in een interview met omroep ARD wat hij van de gevechten kon zien.
Toen de invasie begon werd het land donker, vertelt hij. ,,Eigenlijk kon je alleen nog Kiev zien. In de rest van het land brandden veel minder lichten in steden.” Niet veel later begon Maurer lichtflitsen te zien. ,,Ik besefte: dat zijn raketinslagen.”
Overdag zag hij dan weer vooral enorme rookpluimen. Ook boven Marioepol. De rook was volgens Maurer makkelijk te zien met het blote oog. ,,Ik denk dat ik me vanuit de ruimte nog meer betrokken voelde bij de oorlog, dan als ik in Duitsland zou zijn geweest. Er waren ook vertegenwoordigers van Rusland in het ruimtestation”, vertelt hij ,,maar we keurden allemaal de invasie af. We zijn meer dan collega's, beste vrienden zelfs. We vinden het allemaal vreselijk."
© REUTERS — Astronaut Matthias Maurer (52). Oekraïne kan binnenkort massa’s geld verwachten die direct uit de diepe zakken van rijke vriendjes van Poetin komen. Brussel wil hun buitenlandse vermogens niet enkel bevriezen, maar afpakken en naar Kiev doorsluizen.
Formeel zijn die bezittingen – banktegoeden, bedrijven, onroerend goed, luxe auto’s, jachten en zelfs privéjets – nog steeds eigendom van de oligarchen, en kunnen ze er enkel momenteel niet vrij over beschikken. Voor Brussel en Washington is dat niet langer genoeg. De Europese Commissie denkt morgen met voorstellen te komen.
De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe zegt het offensief in Oekraïne met opzet te vertragen. Door langzamer aan te vallen, is er ruimte en tijd voor Oekraïense burgers om geëvacueerd te worden. Sjojgoe laat aan het Russische staatspersbureau RIA weten dat Russische troepen nooit burgers of civiele infrastructuur beschieten.
Sjojgoe kondigt 'wapenstilstanden en humanitaire corridors' aan om de bevolking uit omsingelde plaatsen te krijgen. Volgens de defensieminister gaat dit ten koste van het aanvalstempo, maar doet het Russische leger dat expres om burgerslachtoffers te voorkomen. Sjojgoe beschuldigt Oekraïne ervan burgers als menselijk schild in te zetten.
Volgens Britse en Oekraïense inlichtingen zijn de gevechten bij de omsingelde stad Severodonetsk vandaag juist heviger geworden.
Het Russische leger claimt een Oekraïens wapendepot in de Donbas-regio te hebben aangevallen. Daar zouden Amerikaanse granaten liggen opgeslagen. Het nieuws is nog niet geverifieerd.
De granaten in het getroffen wapendepot zouden voor M777-houwitsers zijn bedoeld, die ook door de Verenigde Staten zijn geleverd. Het Oekraïense leger meldde dinsdag al op verschillende plekken te vechten met de nieuw aangeleverde westerse artilleriesystemen. De Amerikaanse M777-houwitsers schieten granaten tot 40 kilometer en zijn effectief om de strijd met de Russen op lange afstand te kunnen voeren. Volgens het leger zijn er al successen met de wapens geboekt.
De Oekraïners hebben lange tijd gevraagd om meer en zwaardere wapens, maar zijn tevreden over de wapens die nu geleverd zijn. Volgens een woordvoerder werken ze een stuk beter dan de oude Sovjetwapens waar de militairen eerst mee vochten. ,,Het is als een overstap van een stoomtrein op een elektrische auto."
Het Russische leger heeft lokaal kleine successen geboekt in de strijd om de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het Britse ministerie van Defensie schrijft dinsdag op Twitter dat de Russen de strijd daar intensiveren, maar ook dat de Oekraïners zich goed hebben ingegraven en op de meeste plekken standhouden.
De Russen zouden Severodonetsk en twee omliggende steden proberen te omsingelen. Als ze die veroveren, is de hele regio Loehansk in Russische handen. Tussen de twee Russische flanken hebben de Oekraïners nog 25 kilometer in handen.
Oekraïense generaals bevestigen dat de Russen hevig blijven aanvallen in het gebied. Tegelijkertijd melden zij flinke verliezen bij het Russische leger. Hoe groot die verliezen zijn is niet duidelijk.
Steeds meer nationalistische veteranen willen dat Rusland de oorlog verklaart aan Oekraïne. Op die manier kan Poetin namelijk meer soldaten oproepen. Ondertussen zegt president Zelenski dat hij alleen met Poetin wil praten over het einde van de strijd. In de studio spreken we met buitenlandverslaggever Mark van Assen.
Het door Rusland aangestelde bestuur in de regio Cherson, in het zuidoosten van Oekraïne, gaat Moskou vragen om een militaire basis in de regio te plaatsen. Een lokale overheidsfunctionaris heeft dit volgens het Russische staatspersbureau RIA gezegd.
,,Er zou een Russische militaire basis in de regio Cherson moeten zijn", aldus het plaatsvervangende hoofd van het bestuur tegen RIA. ,,Dat is waar we om zullen vragen en dat is wat de hele bevolking wil. Het is van groot belang om de veiligheid voor de regio en haar inwoners te garanderen."
Cherson was de eerste grote stad die in Russische handen kwam na de inval in Oekraïne. De gelijknamige regio ligt ten noorden van de Krim, dat in 2014 door Rusland werd geannexeerd. Inmiddels hebben de Russen Cherson vrijwel volledig onder controle. Rusland heeft er een eigen bestuur aangesteld en de Russische roebel als betaalmiddel ingevoerd.
De pro-Russische autoriteiten in de regio lieten eerder deze maand al weten dat ze willen dat het gebied als volwaardig deel van Rusland wordt opgenomen. De regio is van plan dit verzoek te doen bij president Poetin.
Olena Zelenska, de vrouw van de Oekraïense president Zelenski, heeft de lancering van een nationaal programma aangekondigd dat Oekraïners mentale hulp moet gaan bieden. Als reden voor de lancering geeft de First Lady de 'mentale gezondheidscrisis en schok' in het land, als gevolg van de oorlog.
Volgens een verklaring gaat de Oekraïense regering het programma 'op korte termijn' ontwikkelen, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.
,,Geen enkele Oekraïner, of het nu een volwassen persoon of een kind is, kan er zeker van zijn dat hij of zij morgen wakker wordt'', stelt Zelenska in een videoboodschap op sociale media. ,,Door alles wat zij hebben meegemaakt onder de bezetting, aan het front, in schuilkelders en in het buitenland, hebben ze net als de mensen met fysieke verwondingen revalidatie nodig.''
Oekraïne wil het programma ook gebruiken als voorbeeld voor andere landen en de steun vergroten voor het psychologische welzijn van mensen overal ter wereld die een oorlog meemaken.
Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne hebben ruim 63.800 Oekraïners zich ingeschreven bij een Nederlandse gemeente. Het hoogtepunt van het aantal inschrijvingen was eind maart en begin april. Toen registreerden de gemeenten in twee weken tijd meer dan 21.500 Oekraïense vluchtelingen, zo blijkt uit cijfers van het CBS.
In de eerste helft van deze maand waren dat er nog zo'n 3600 per week en vorige week ging het om nog geen 2500 inschrijvingen. Het is niet bekend hoeveel Oekraïners wel naar Nederland zijn gekomen, maar zich niet bij een gemeente hebben ingeschreven.
Van de inschreven Oekraïners is twee derde vrouw en een derde man. Een derde is 18 jaar of jonger. De meeste Oekraïners staan ingeschreven in Amsterdam (3608), Rotterdam (2738) en Den Haag (2376).
De Oekraïense president Zelenski en de Russische president Poetin staan beiden op de lijst met de honderd invloedrijkste personen van Time Magazine. Het Amerikaanse blad heeft de lijst voor 2022 maandag op zijn website gepubliceerd.
Bij de naam van Zelenski is een bijschrift toegevoegd dat door de Amerikaanse president Joe Biden is geschreven. 'In president Zelenski heeft het Oekraïense volk een dappere en waardige leider op een moment dat burgers in het hele land voor hun huizen en hun vrijheid vechten', schrijft Biden.
'Elke keer dat we elkaar spreken, hoor ik in de stem van president Zelenski de meedogenloze vastberadenheid van een man die ten diepste gelooft in zijn plicht tegenover zijn volk en die iedere dag zijn verantwoordelijkheid neemt om zijn land door deze donkere en moeilijke tijd te slepen', aldus de Amerikaanse president, die zelf ook op de lijst staat.
De Russische oppositieleider Aleksej Navalni heeft een bijdrage geleverd bij de naam van Poetin. 'Poetin heeft ons er in 2022 opnieuw aan herinnerd dat een pad dat begint met 'een klein beetje verkiezingsfraude' altijd eindigt in een dictatuur. En een dictatuur leidt altijd tot oorlog. Dat is een les die we niet hadden mogen vergeten', stelt Navalni.
De Time 100 is een jaarlijkse lijst van Time Magazine waarin het in brede zin de honderd meest invloedrijke personen van dat moment beschrijft. Naast Zelenski en Poetin staan ook onder anderen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, tennisser Rafael Nadal en zangeres Adele op de lijst.
Een Nederlandse coalitie die het opneemt voor pers- en internetvrijheid wil dat het Europese Hof van Justitie in Luxemburg zich buigt over de blokkade van Russische staatsmedia als RT en Sputnik. Dinsdag zal daarvoor een verzoekschrift worden ingediend door de groep die onder andere bestaat uit de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom.
Volgens de coalitie die zich de Freedom of Information Coalition (FOIC) noemt, is het Europese besluit om deze zenders te censureren 'in alle haast' genomen. Dat was enkele dagen na de Russische inval in Oekraïne. FOIC wijst erop dat er geen onafhankelijke en zorgvuldige toetsing is geweest. ,,Dit roept vragen op over onze rechtsstaat en waar we als samenleving voor staan'', stelt ze in een verklaring.
,,Dit is een politiek besluit, zonder rechterlijke toetsing'' zegt Rejo Zenger van Bits of Freedom. ,,De beslissing om informatie ontoegankelijk te maken hoort niet in handen te zijn van onze regeringsleiders, maar in die van onafhankelijke rechters.''
De organisaties erkennen dat de Russische kanalen niet objectief zijn en staan ook niet achter de inhoud die ze verspreiden, benadrukken ze. Maar, zo zegt Thomas Bruning van de NVJ, 'desinformatie dient in een rechtsstaat niet bestreden te worden met censuur'.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov voorspelt een snelle verbetering van de economische betrekkingen tussen China en zijn land. De reden is dat het Westen 'de houding van een dictator heeft aangenomen', zei hij maandag in een verklaring. Als het Westen voorstellen wil doen om de betrekkingen met Rusland te herstellen, zal zijn regering bekijken of dat nodig is 'maar ze zal zich concentreren op de ontwikkeling van banden met China', aldus Lavrov.
Naast China, noemde Lavrov ook India en Iran als belangrijke toekomstige partners.
Zo'n twintig landen gaan extra wapens leveren aan Oekraïne. Dat heeft de Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin bekendgemaakt na een bijeenkomst met bondgenoten waaronder Nederland. Omdat het volgens Austin te veel landen zijn om elk afzonderlijk te bedanken, beperkte hij zich tot enkele 'uitschieters'. Daaronder Denemarken, dat het Oekraïense leger gaat voorzien van krachtige antischeepsraketten van het type Harpoon om de kust aan de Zwarte Zee te beschermen.
De Harpoon-raketten moeten voorkomen dat de Russische vloot Oekraïne blijft bestoken. De Oekraïense regering in Kiev vroeg al herhaaldelijk om geavanceerdere, zwaardere wapens tegen de Russische oorlogsschepen. Als de Russische marine uit de havens aan de Zwarte Zee worden verdreven, kan ook de belangrijke uitvoer van graan en andere landbouwproducten worden hervat.
Lloyd Austin noemde ook Tsjechië, dat onlangs vuursteunhelikopters, tanks en raketsystemen overdroeg aan Oekraïne, en Italië, Griekenland, Noorwegen en Polen. Zij maakten vandaag bekend dat ze artilleriesystemen en munitie gaan leveren. De Amerikaanse bewindsman bedankte ook het Verenigd Koninkrijk voor zijn leidende rol en hulp bij het coördineren van veiligheidshulp 'en voor de aanzienlijke hoeveelheden Britse uitrusting die Oekraïne blijven binnenstromen.'
Volgens het Britse ministerie van Defensie bevinden zich ongeveer twintig Russische marineschepen, waaronder onderzeeërs, bij Oekraïne. Een Amerikaanse marine-expert denkt dat twaalf tot 24 anti-scheepsraketten met een bereik van meer dan 100 kilometer voldoende zouden zijn om Russische schepen te bedreigen en Moskou kunnen overtuigen de blokkade op te heffen. Rusland leed al verliezen op zee, zoals het vlaggenschip van de Russische Zwarte Zee-vloot, de kruiser Moskva.
Vertegenwoordigers uit 47 landen namen maandag deel aan de bijeenkomst van bondgenoten. De contactgroep bestaat sinds eind april. Aan een eerste bijeenkomst op de Amerikaanse luchtmachtbasis in het Duitse Ramstein (Rijnland-Palts) namen toen ongeveer 40 landen deel. Sindsdien traden volgens Austin andere landen toe waaronder Oostenrijk, Bosnië-Herzegovina, Ierland en Colombia.
Colombiaanse militairen gaan Oekraïense collega's trainen in het ruimen van mijnen. Dat maakte het ministerie van Defensie van het Zuid-Amerikaanse land vandaag bekend. Na 60 jaar burgeroorlog-achtige gevechten tussen het leger, linkse revolutionairen, paramilitaire milities en drugskartels, is Colombia volgens de VN een van de landen met de grootste dichtheid aan mijnenvelden. Volgens de regering in Bogota zijn sinds 1990 in totaal 2.342 mensen omgekomen door mijnen en zijn er ongeveer 10.000 gewond geraakt.
Litouwen trekt zijn ambassadeur per 1 juni terug uit Moskou. Er is geen vervanger benoemd.
Het Baltische land stuurde begin april de Russische ambassadeur het land uit in reactie op de Russische invasie van Oekraïne en de slachtpartijen onder burgers in Boetsja en andere Oekraïense steden. De Litouwse regering zei destijds al van plan te zijn de diplomatieke relaties met Rusland af te bouwen.
Litouwen en de twee andere Baltische staten Estland en Letland zijn de enige voormalige Sovjetrepublieken die lid zijn van de NAVO en de Europese Unie. Zij behoren met Polen tot de grootste voorstanders van (militaire) steun aan Oekraïne.
De Oekraïense oud-wereldkampioen boksen Vladimir Klitsjko (46) heeft opgeroepen tot volledige isolatie van Rusland vanwege de Russische inval in Oekraïne. ,,De oorlog zal zo lang duren als de wereldhandel met Rusland", zei hij op het Wereld Economisch Forum in Davos.
De voormalige zwaargewicht-kampioen riep ook op tot uitsluiting van Russische atleten van de Olympische Spelen. ,,Het heeft niets te maken met de nationaliteit of de atleten, maar ze vertegenwoordigen het agressieve regime van Rusland", zei hij. Tegelijkertijd benadrukte de ex-bokser dat Oekraïne zijn verzet niet zal opgeven. ,,Ik heb als bokser één ding geleerd: uithoudingsvermogen wint van talent. We zullen vechten zolang we leven."
Zijn eveneens aanwezige broer Vitali, burgemeester van Kiev, zei over het hevige verzet tegen de Russische aanvallers: ,,Wij Oekraïners verdedigen onze kinderen, families en de toekomst van onze kinderen - en de Russische soldaten vechten voor geld." Rusland viel het buurland drie maanden geleden binnen omdat het Oekraïne als onderdeel van het Russische rijk ziet.
Koffieketen Starbucks vertrekt helemaal uit Rusland. Eerder stopte het bedrijf vanwege de oorlog in Oekraïne al met zakendoen in het land, maar nu is het vertrek van het merk na bijna vijftien jaar aanwezigheid definitief. Starbucks had 130 koffiezaken in Rusland.
Bij de Russische tak van het Amerikaanse bedrijf werkten bijna 2000 mensen. Starbucks meldt dat zij zes maanden krijgen doorbetaald en hulp krijgen bij het vinden van nieuw werk.
Fastfoodketen McDonald's kondigde vorige week zijn vertrek uit Rusland aan. Het bedrijf had 850 vestigingen en verwacht door het vertrek ongeveer 1,2 miljard tot 1,4 miljard dollar te moeten afschrijven. Omgerekend gaat het mogelijk om meer dan 1,3 miljard euro. Starbucks maakte niet bekend wat de financiële gevolgen zijn.
Een Russische diplomaat bij de VN-missie in Genève heeft ontslag genomen uit onvrede over de aanval van zijn land op Oekraïne. Boris Bondarev zei in een afscheidsbrief dat hij 'zich nog nooit zo voor zijn land had geschaamd'. De aanval, die op 24 februari begon, is 'een agressieve oorlog van Poetin tegen Oekraïne en de hele westerse wereld'. De 'speciale militaire operatie' zoals Rusland de aanval noemt, is volgens Bondarev niet alleen een misdaad tegen Oekraïne maar ook tegen het volk van Rusland.
'De mensen die deze oorlog zijn begonnen, willen alleen maar aan de macht blijven en in pompeuze smakeloze paleizen wonen en op jachten varen die bij elkaar in omvang en onkosten te vergelijken zijn met de hele Russische marine'. Hij zegt twintig jaar bij Buitenlandse Zaken te hebben gewerkt en noemt zijn voormalige chef, minister Sergej Lavrov, 'een uitstekend voorbeeld van hoe het systeem aftakelt'.
Bondarev kreeg bijval voor zijn ontslag van andere diplomaten bij de VN, onder wie de Nederlandse ambassadeur belast met ontwapening, Rob Gabriëlse. Die noemde Bondarev moedig. Het is volgens waarnemers niet de eerste Russische diplomaat die sinds 24 februari ontslag heeft genomen uit afkeer van de aanval op het buurland Oekraïne.
Bij een Russische aanval op een militaire basis in het noorden van Oekraïne, vorige week dinsdag, zijn 87 doden gevallen. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski maandag bekendgemaakt. Het dodental zou een van de hoogste zo niet het hoogste zijn sinds het begin van de oorlog op 24 februari.
De aanval was volgens Zelenski gericht op het dorp Desna, dat een groot militair trainingskamp huisvest en op zo'n 60 kilometer ten noorden van de Oekraïense hoofdstad Kiev ligt. ,,Onder het puin zijn 87 lichamen gevonden'', zei Zelenski tijdens zijn videotoespraak op de jaarlijkse bijeenkomst van het Wereld Economisch Forum (WEF) in het Zwitserse Davos.
De lokale hulpdiensten in Desna meldden op 17 mei acht doden en twaalf gewonden als gevolg van de Russische aanval.
Het was een ongebruikelijke aanval in de regio Tsjernihiv, die enkele weken eerder weer in handen was gekomen van Oekraïense soldaten na de terugtrekking van Russische troepen uit de regio Kiev, eind maart.
,,Deze mensen zullen de toekomst van Oekraïne niet kennen", zei Zelenski verwijzend naar de slachtoffers. ,,Oekraïne betaalt veel voor zijn vrijheid en onafhankelijkheid en ook voor deze strijd', voegde hij eraan toe.
© via REUTERS — Een Oekraïense soldaat bij de krater in het midden van de binnenplaats van het militaire complex in Desna. De Russische president Vladimir Poetin zou twee maanden geleden een moordpoging overleefd hebben. Dat zegt Kyrylo Budanov, hoofd van de Oekraïense inlichtingendienst. De 'mislukte poging' vond plaats in de Kaukasus, een gebied op de uiterste zuidoostelijke grens van Europa en het westen van Azië.
,,Dit was geen publieke informatie", vertelde Budanov aan het Oekraïense 'Pravda' in een interview. ,,De moordpoging is mislukt, maar het is wel gebeurd ongeveer twee maanden geleden."
Eerder deze maand zei Budanov dat Poetin 'ernstig ziek' zou zijn. Over de gezondheid van Poetin wordt al jaren gediscussieerd.
Het aantal in Nederland werkende Oekraïense vluchtelingen is de afgelopen drie weken meer dan verdubbeld tot 9615. Dat was de stand van afgelopen vrijdag, aldus uitkeringsinstantie UWV. Een woordvoerder van het UWV verwacht dat inmiddels de grens van 10.000 is gepasseerd.
Begin mei meldde het UWV een stand van ruim 4300. Toen waren de vluchtelingen vooral via uitzendbureaus aan het werk in de land- en tuinbouw en werkten de meeste in de regio's Amsterdam en Den Haag. Nu kon de uitkeringsinstantie geen overzicht geven van populaire sectoren en regio's. Dat komt volgende maand weer. Behalve in de land- en tuinbouw werkten tot eind april ook veel vluchtelingen in de horeca en zakelijke dienstverlening.
Werkgevers hoeven geen tewerkstellingsvergunning voor Oekraïense vluchtelingen aan te vragen. Wel moeten zij het sinds april bij het UWV melden als ze een vluchteling in dienst nemen. Zo hoopt het UWV risico's op misstanden te signaleren en te verkleinen. Als een werkgever geen melding maakt van het in dienst nemen van een Oekraïense vluchteling, kan een boete volgen. De stand die het UWV bijhoudt, is op basis van deze meldingen.
De president van Belarus, Aleksandr Loekasjenko, vreest dat westerse mogendheden Oekraïne willen verdelen. Hij wees op bezoek bij zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin specifiek naar Polen dat eraan zou werken het westen van Oekraïne in handen te krijgen.
De Oekraïense regering zou op een gegeven moment om hulp moeten vragen om het westen van het land te behouden, aldus Loekasjenko. Het is onduidelijk waarop Loekasjenko zijn bezorgdheid baseert. Delen van het westen van het huidige Oekraïne waren lange tijd onderdeel van onder meer Polen en het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije.
Zevenentachtig mensen zijn afgelopen dinsdag omgekomen bij een Russische luchtaanval in de stad Desna, in de buurt van Kiev. Dit zegt de Oekraïense president Volodimir Zelenski volgens persbureau Reuters.
Het nieuws is nog niet onafhankelijk bevestigd. Als het dodental klopt, dan is het de aanval die tijdens deze oorlog het hoogste aantal mensenlevens heeft gekost.
De kans dat Oekraïne snel kandidaat-lid van de Europese Unie wordt, is niet heel groot, denkt premier Mark Rutte. Teveel landen in de EU voelen daar niet voor. Bovendien zou dat niet eerlijk zijn richting landen op de westelijke Balkan die al veel langer wachten op het kandidaat-lidmaatschap, zei hij in de Kamer.
De Europese Commissie moet eerst nog met een reactie komen op het verzoek van de regering in Kiev om kandidaat-lid te worden. Daarna nemen de regeringsleiders een besluit.
Een mogelijkheid is volgens de premier dat Oekraïne potentieel kandidaat-lid wordt en te horen krijgt hoeveel stappen nog gezet moeten worden om deze status te krijgen, zei Rutte. Dat is eerder met Bosnië gebeurd. Bovendien wordt de Oekraïense regering op die manier 'niet gedemotiveerd'.
© ANP — Volgens Rutte was Oekraïne vóór de Russische inval 'heel ver weg' van het kandidaat-lidmaatschap. Het aantal Oekraïense vluchtelingen in Nederland nam dit weekend toe met ruim duizend. De bezettingsgraad van het aantal beschikbare bedden bleef vrijwel gelijk. De afgelopen weken nam deze nog toe.
In totaal staan nu bijna 60.000 vluchtelingen uit Oekraïne ingeschreven bij Nederlandse gemeenten. Van hen vonden ruim 38.000 onderdak bij de gemeentelijke opvanglocaties. De overige Oekraïners vonden een onderkomen buiten deze opvang, bijvoorbeeld bij gastgezinnen.
In totaal zijn er nu bijna 47.000 bedden beschikbaar, een stijging van 917 ten opzichte van vrijdag.
Het Kremlin zegt dat het westen een wereldwijde voedselcrisis heeft veroorzaakt door Rusland zware sancties op te leggen vanwege de oorlog in Oekraïne. Dit meldt persbureau Reuters.
President Vladimir Poetin zegt het eens te zijn met de Verenigde Naties dat de wereld momenteel wordt geconfronteerd met een voedselcrisis. ,,Rusland is altijd een betrouwbare graanexporteur geweest", reageert Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov. ,,Wij zijn niet de oorzaak van het probleem."
