Dit liveblog wordt afgesloten. Eens in de zoveel tijd moeten wij een vers liveblog aanmaken. Dit omdat het oude dan te groot is geworden en steeds trager inlaadt. Het nieuwe, verse liveblog aangaande de Russische invasie van Oekraïne treft u hier.
Rusland mag zijn buitenlandse schulden vanaf morgen niet meer betalen met dollars die in Rusland worden aangehouden. De Verenigde Staten kondigden aan dat de uitzondering die nu nog geldt vanaf middernacht komt te vervallen, zo meldde het Amerikaanse ministerie van Financiën.
Door de maatregel neemt de kans toe dat Rusland als wanbetaler te boek komt te staan. Het lukte Rusland, ondanks de sancties van het Westen vanwege de invasie van Oekraïne, nog altijd om zijn schulden te betalen.
De volgende deadline is op 27 mei. Rusland heeft voor bijna 20 miljard dollar, zo'n 19 miljard euro, aan staatsschuld uitstaan bij buitenlandse investeerders.
De Oekraïense strijdkrachten melden volgens persbureau Reuters dat Russische troepen vandaag bij de hevige gevechten en bombardementen in de oostelijke regio's Loehansk en Donetsk, minstens veertien burgers hebben gedood en vijftien verwond.
De Russen zouden in die regio's vandaag vliegtuigen, verschillende soorten raketten en artillerie, tanks en mortiergranaten hebben ingezet.
Deze Oekraïense vrijwilligers redden huisdieren uit verlaten woningen. De dieren zijn achtergelaten vanwege de oorlog in het land:
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft een nieuwe noodtoestand uitgeroepen, nu wegens de oorlog in buurland Oekraïne. Hij maakte meteen gebruik van een aanpassing van de grondwet. Er gold al een noodtoestand door corona. Orban wijst op de nieuwe uitdagingen om de Hongaren te beschermen.
De premier kan nu verder regeren met vrijwel onbeperkte macht. Het parlement had in grote meerderheid met de wijziging van de grondwet ingestemd. In de volksvertegenwoordiging van 199 zetels zijn er 135 in handen van de partij van Orban, de conservatieve Fidesz.
In Hongarije is sinds het voorjaar van 2020 een uitzonderingstoestand van kracht als gevolg van de coronapandemie, maar die loopt binnenkort ten einde. Net als elders in de wereld zijn in het Midden-Europese land grondrechten opzijgeschoven door leiders die claimen dat het virus zo beter bestreden kan worden.
Orbans regering heeft nu de mogelijkheid de noodtoestand in Hongarije uit te roepen zonder corona, bijvoorbeeld als een buurland getroffen wordt door oorlog of humanitaire rampen. In het noordoosten van Hongarije heeft het land een 135 kilometer lange grens met Oekraïne dat sinds 24 februari door de Russen wordt aangevallen.
Russische troepen zijn vandaag vol in de aanval gegaan bij een rivier in de oostelijke Donbas-regio, waarbij ze het Oekraïense stadje Svitlodarsk hebben ingenomen. Ook enkele plaatsen in de omgeving zijn onder Russische controle gekomen. De gouverneur van Donetsk heeft claims van de pro-Russische separatisten bevestigd.
Rusland is erop gebrand de oostelijke regio's Donetsk en Loehansk in handen te krijgen. Volgens de woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie is het Russische offensief momenteel in de actiefste fase. ,,De situatie aan het front is buitengewoon moeilijk omdat het lot van dit land daar misschien nu wordt beslist."
In Loehansk is een belangrijke stad het door Russen omsingelde Severodonetsk, waar volgens Britse en Oekraïense inlichtingen ook hevig wordt gevochten. Die plaats ligt aan de rivier de Donets. Aan de overkant ligt Lyman dat volgens pro-Russische strijdkrachten wordt bestormd. Het Oekraïense leger bevestigde dat Russische troepen de stad met steun van artillerie en de luchtmacht hebben aangevallen.
© AP — Archieffoto. Een Oekraïense soldaat nabij Svitlodarsk, in het oosten van Oekraïne. Ook de regeringsleiders van de EU-landen zullen het op hun top volgende week niet eens worden over een EU-embargo voor Russische olie. Vooral Hongarije blijft zich verzetten en de kwestie is nog te ingewikkeld om op een top op te lossen, denkt voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Ze wil 'geen valse verwachtingen' wekken.
Von der Leyens commissie stelde de olieboycot drie weken geleden voor, maar die stuit op taai verzet van een aantal lidstaten. Het respijt en de financiële hulp die hun inmiddels is aangeboden is met name Hongarije nog niet genoeg. Omdat de ambassadeurs en de buitenlandministers van de EU-landen er maar niet uitkomen, lijkt het vraagstuk op de agenda van de EU-top maandag in Brussel te belanden. Maar de Hongaarse premier Viktor Orbán maakte al kenbaar dat hij daar geen trek in heeft.
Von der Leyen denkt dat de slepende kwestie zich niet leent voor de EU-top, zei ze tegen nieuwssite Politico op het World Economic Forum in Davos. De EU-landen moeten beslissen over de politieke vraag hoeveel ze bereid zijn uit te trekken om Hongarije tegemoet te komen, erkent ze. ,,Maar de eerste en voornaamste moeilijkheden zijn de technische die we op dit ogenblik bespreken."
© REUTERS — Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen. De oorlog in Oekraïne duurt nu drie maanden. Na het mislukte Russische bliksemoffensief bij Kiev en de aftocht bij Charkov zijn in de Donbas al dagen zware artilleriebeschietingen gaande. Waarnemers zien vooralsnog geen grote verschuivingen aan dat front.
Lees hier het verhaal: Expert: ‘Het is nog te vroeg voor vredesinitiatieven in Oekraïne’.
Bij de rechtszaak tegen strijders uit de Azovstal-staalfabrieken in Marioepol worden ook westerse en andere buitenlandse waarnemers uitgenodigd, zegt de leider van de pro-Russische rebellen in Donetsk. Aanklagers in de Oost-Oekraïense regio zijn samen met Rusland bezig een tribunaal samen te stellen, zei separatistenleider Denis Poesjilin volgens persbureau Interfax.
Poesjilin had eerder al aangegeven dat veel van de honderden gevangengenomen Oekraïense verdedigers van het vorige week door Russische troepen ingenomen industriecomplex zullen worden berecht. Onder de gevangenen zijn veel leden van het Azov-regiment, dat volgens Rusland en de separatisten nazistisch is. Oekraïne wil dat ze worden geruild tegen Russische krijgsgevangenen. Russische parlementariërs hebben er echter voor gepleit velen van hen te berechten.
Wanneer het proces moet plaatsvinden en hoeveel militairen er terechtstaan is onduidelijk.
Een generaal van de Russische luchtmacht is boven het oosten van Oekraïne neergeschoten en gedood. Het vliegtuig met generaal-majoor Kanamat Botasjov (63) werd geraakt door een Stinger-raket boven het stadje Popasna in de Donbas, meldt de Russischtalige dienst van de Britse omroep BBC.
Botasjov zou de hoogste Russische luchtmachtofficier zijn die is omgekomen sinds het begin van de Russische oorlog tegen Oekraïne. Oekraïense media hadden zondag al het neerschieten van een Russische Su-25 straaljager gemeld.
Nu blijkt dat Botasjov in de cockpit zat. Zijn dood is niet officieel bevestigd. Botasjov zou niet de eerste Russische generaal zijn die is omgekomen in de oorlog.
© Ukrainian Military Center. — De Russische luchtmachtgeneraal Kanamat Botasjov. Volgens een woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Defensie bevindt de Russische invasie zich nu in zijn actiefste fase. Zo meldt persbureau Reuters.
In de Donbas-regio vinden felle gevechten plaats. De Russen proberen de twee zuidoostelijke regio's Loehansk en Donetsk, die Russische separatisten tot onafhankelijke staten hebben uitgeroepen, te veroveren voor de separisten.
De gevechten concentreren zich in Loehansk rond de steden Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk, de laatste twee steden in Oekraïense handen. De Russen proberen de Oekraïners te omcirkelen.
De Defensiewoordvoerder meldt verder dat de Russen blijven proberen rivier Severski Donets over te steken. Eerder leden de Russen er grote verliezen omdat het oversteken van dat water werd verijdeld door de Oekraïners.
,,De situatie aan het front in het oosten van het land is extreem moeilijk, omdat het lot van ons land er momenteel mogelijk wordt bepaald.''
In de zuidelijke havenstad Marioepol hebben arbeiders in het puin van een ingestort woonblok zo'n tweehonderd lichamen gevonden. Dat meldt het Amerikaanse persbureau Associated Press. De lichamen waren volgens de lokale Oekraïense autoriteiten in staat van ontbinding en verspreidden een enorme stank in de buurt. De plaatselijke bevolking, die aan het puinruimen was, weigerde de lichamen weg te halen en Russische soldaten zouden de plek daarna ook verlaten hebben.
Wanneer de lichamen gevonden zijn, is niet duidelijk, maar de vondst werd vandaag door de autoriteiten bekendgemaakt. Petro Andriusjenko, een adviseur van de burgemeester van Marioepol die de stad nu verlaten heeft, zegt dat de lichamen zijn gevonden in de kelder van ingestort gebouw.
Sinds de laatste Oekraïense militairen die zich hadden verschanst in de Azovstal-fabriek het gebied hebben verlaten, is de belangrijke zuidelijke havenstad Marioepol na een maandenlange belegering volledig in handen van het Russische leger. Russische troepen hadden eerder al controle over de rest van de stad, waar nog een 100.000 inwoners zouden zijn achtergebleven, vaak zonder toegang tot voedsel, elektriciteit of warm water. Voor de oorlog woonden er in de stad ongeveer 450.000 mensen.
Hoeveel doden er vielen in Marioepol, is onduidelijk, maar volgens de Oekraïense autoriteiten zijn het er minstens 21.000. Ze beschuldigen de Russen ervan het aantal doden te willen verdoezelen door gebruik te maken van mobiele crematoria en massagraven.
© REUTERS — Zwaar beschadigde gebouwen in Marioepol. Hongarije dwarsboomt pogingen om het op de aanstaande EU-top alsnog eens te worden over een embargo op Russische olie. Premier Viktor Orbán weigert de kwestie op de top maandag in Brussel te bespreken.
Hongarije is van de EU-landen de belangrijkste tegenstander van de voorgestelde boycot, die de oorlogskas van het Kremlin een gevoelige klap moet toebrengen. Het uitstel en de financiële hulp bij de overstap op andere brandstof die Brussel heeft aangeboden hebben Boedapest nog niet kunnen overhalen.
De onderhandelingen over de nieuwe strafmaatregelen voor Rusland slepen inmiddels drie weken voort, terwijl eerdere sanctiepakketten steevast in een paar dagen rond waren. Omdat de EU-ambassadeurs en de buitenlandministers van de lidstaten er niet uitkomen, dreigt het vraagstuk de EU-top te belasten. Onder meer Duitsland drong er deze week juist op aan vóór de top overeenstemming te vinden.
Hongarije zet echter de hakken in het zand en wil de schadeloosstelling die het eist eerst op tafel. ,,We moeten oplossingen vinden voor de Hongaarse zorgen over energiezekerheid voor welke sanctie dan ook tegen Russische olie-invoer kan worden aangenomen", aldus Orbán. Hij heeft de voorzitter van de raad van regeringsleiders van de EU-landen, Charles Michel, volgens EU-bronnen geschreven dat hij ervoor past om op de top over een embargo te praten.
© AFP — De Hongaarse premier Viktor Orban. Drie maanden na het begin van de bloedige Russische invasie heeft Oekraïne het Westen opgeroepen sneller wapens te leveren. Het is te vroeg om te concluderen dat Oekraïne al over alle wapens beschikt die het nodig heeft, aldus de Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba op Twitter.
De bewindsman maant tot snellere militaire hulp uit het Westen gezien de zware Russische aanvallen in het oosten van zijn land. 'Het Russische offensief in de Donbas is een meedogenloze strijd, de grootste op Europese bodem sinds de Tweede Wereldoorlog.' Oekraïne heeft vooral raketwerpers en artillerie voor de lange afstand nodig.
Koeleba herhaalde de beschuldiging dat de Russen ook Oekraïens graan aan het stelen zijn.
Een Duitse astronaut zegt de oorlog in Oekraïne vanuit de ruimte te hebben gezien. Matthias Maurer (52) keerde op 6 mei terug op aarde en zegt nu in een interview met omroep ARD wat hij van de gevechten kon zien.
Toen de invasie begon werd het land donker, vertelt hij. ,,Eigenlijk kon je alleen nog Kiev zien. In de rest van het land brandden veel minder lichten in steden.” Niet veel later begon Maurer lichtflitsen te zien. ,,Ik besefte: dat zijn raketinslagen.”
Overdag zag hij dan weer vooral enorme rookpluimen. Ook boven Marioepol. De rook was volgens Maurer makkelijk te zien met het blote oog. ,,Ik denk dat ik me vanuit de ruimte nog meer betrokken voelde bij de oorlog, dan als ik in Duitsland zou zijn geweest. Er waren ook vertegenwoordigers van Rusland in het ruimtestation”, vertelt hij ,,maar we keurden allemaal de invasie af. We zijn meer dan collega's, beste vrienden zelfs. We vinden het allemaal vreselijk."
© REUTERS — Astronaut Matthias Maurer (52). Oekraïne kan binnenkort massa’s geld verwachten die direct uit de diepe zakken van rijke vriendjes van Poetin komen. Brussel wil hun buitenlandse vermogens niet enkel bevriezen, maar afpakken en naar Kiev doorsluizen.
Formeel zijn die bezittingen – banktegoeden, bedrijven, onroerend goed, luxe auto’s, jachten en zelfs privéjets – nog steeds eigendom van de oligarchen, en kunnen ze er enkel momenteel niet vrij over beschikken. Voor Brussel en Washington is dat niet langer genoeg. De Europese Commissie denkt morgen met voorstellen te komen.
De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe zegt het offensief in Oekraïne met opzet te vertragen. Door langzamer aan te vallen, is er ruimte en tijd voor Oekraïense burgers om geëvacueerd te worden. Sjojgoe laat aan het Russische staatspersbureau RIA weten dat Russische troepen nooit burgers of civiele infrastructuur beschieten.
Sjojgoe kondigt 'wapenstilstanden en humanitaire corridors' aan om de bevolking uit omsingelde plaatsen te krijgen. Volgens de defensieminister gaat dit ten koste van het aanvalstempo, maar doet het Russische leger dat expres om burgerslachtoffers te voorkomen. Sjojgoe beschuldigt Oekraïne ervan burgers als menselijk schild in te zetten.
Volgens Britse en Oekraïense inlichtingen zijn de gevechten bij de omsingelde stad Severodonetsk vandaag juist heviger geworden.
Het Russische leger claimt een Oekraïens wapendepot in de Donbas-regio te hebben aangevallen. Daar zouden Amerikaanse granaten liggen opgeslagen. Het nieuws is nog niet geverifieerd.
De granaten in het getroffen wapendepot zouden voor M777-houwitsers zijn bedoeld, die ook door de Verenigde Staten zijn geleverd. Het Oekraïense leger meldde dinsdag al op verschillende plekken te vechten met de nieuw aangeleverde westerse artilleriesystemen. De Amerikaanse M777-houwitsers schieten granaten tot 40 kilometer en zijn effectief om de strijd met de Russen op lange afstand te kunnen voeren. Volgens het leger zijn er al successen met de wapens geboekt.
De Oekraïners hebben lange tijd gevraagd om meer en zwaardere wapens, maar zijn tevreden over de wapens die nu geleverd zijn. Volgens een woordvoerder werken ze een stuk beter dan de oude Sovjetwapens waar de militairen eerst mee vochten. ,,Het is als een overstap van een stoomtrein op een elektrische auto."
Het Russische leger heeft lokaal kleine successen geboekt in de strijd om de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het Britse ministerie van Defensie schrijft dinsdag op Twitter dat de Russen de strijd daar intensiveren, maar ook dat de Oekraïners zich goed hebben ingegraven en op de meeste plekken standhouden.
De Russen zouden Severodonetsk en twee omliggende steden proberen te omsingelen. Als ze die veroveren, is de hele regio Loehansk in Russische handen. Tussen de twee Russische flanken hebben de Oekraïners nog 25 kilometer in handen.
Oekraïense generaals bevestigen dat de Russen hevig blijven aanvallen in het gebied. Tegelijkertijd melden zij flinke verliezen bij het Russische leger. Hoe groot die verliezen zijn is niet duidelijk.
Steeds meer nationalistische veteranen willen dat Rusland de oorlog verklaart aan Oekraïne. Op die manier kan Poetin namelijk meer soldaten oproepen. Ondertussen zegt president Zelenski dat hij alleen met Poetin wil praten over het einde van de strijd. In de studio spreken we met buitenlandverslaggever Mark van Assen.
Het door Rusland aangestelde bestuur in de regio Cherson, in het zuidoosten van Oekraïne, gaat Moskou vragen om een militaire basis in de regio te plaatsen. Een lokale overheidsfunctionaris heeft dit volgens het Russische staatspersbureau RIA gezegd.
,,Er zou een Russische militaire basis in de regio Cherson moeten zijn", aldus het plaatsvervangende hoofd van het bestuur tegen RIA. ,,Dat is waar we om zullen vragen en dat is wat de hele bevolking wil. Het is van groot belang om de veiligheid voor de regio en haar inwoners te garanderen."
Cherson was de eerste grote stad die in Russische handen kwam na de inval in Oekraïne. De gelijknamige regio ligt ten noorden van de Krim, dat in 2014 door Rusland werd geannexeerd. Inmiddels hebben de Russen Cherson vrijwel volledig onder controle. Rusland heeft er een eigen bestuur aangesteld en de Russische roebel als betaalmiddel ingevoerd.
De pro-Russische autoriteiten in de regio lieten eerder deze maand al weten dat ze willen dat het gebied als volwaardig deel van Rusland wordt opgenomen. De regio is van plan dit verzoek te doen bij president Poetin.
Olena Zelenska, de vrouw van de Oekraïense president Zelenski, heeft de lancering van een nationaal programma aangekondigd dat Oekraïners mentale hulp moet gaan bieden. Als reden voor de lancering geeft de First Lady de 'mentale gezondheidscrisis en schok' in het land, als gevolg van de oorlog.
Volgens een verklaring gaat de Oekraïense regering het programma 'op korte termijn' ontwikkelen, in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO.
,,Geen enkele Oekraïner, of het nu een volwassen persoon of een kind is, kan er zeker van zijn dat hij of zij morgen wakker wordt'', stelt Zelenska in een videoboodschap op sociale media. ,,Door alles wat zij hebben meegemaakt onder de bezetting, aan het front, in schuilkelders en in het buitenland, hebben ze net als de mensen met fysieke verwondingen revalidatie nodig.''
Oekraïne wil het programma ook gebruiken als voorbeeld voor andere landen en de steun vergroten voor het psychologische welzijn van mensen overal ter wereld die een oorlog meemaken.
Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne hebben ruim 63.800 Oekraïners zich ingeschreven bij een Nederlandse gemeente. Het hoogtepunt van het aantal inschrijvingen was eind maart en begin april. Toen registreerden de gemeenten in twee weken tijd meer dan 21.500 Oekraïense vluchtelingen, zo blijkt uit cijfers van het CBS.
In de eerste helft van deze maand waren dat er nog zo'n 3600 per week en vorige week ging het om nog geen 2500 inschrijvingen. Het is niet bekend hoeveel Oekraïners wel naar Nederland zijn gekomen, maar zich niet bij een gemeente hebben ingeschreven.
Van de inschreven Oekraïners is twee derde vrouw en een derde man. Een derde is 18 jaar of jonger. De meeste Oekraïners staan ingeschreven in Amsterdam (3608), Rotterdam (2738) en Den Haag (2376).
De Oekraïense president Zelenski en de Russische president Poetin staan beiden op de lijst met de honderd invloedrijkste personen van Time Magazine. Het Amerikaanse blad heeft de lijst voor 2022 maandag op zijn website gepubliceerd.
Bij de naam van Zelenski is een bijschrift toegevoegd dat door de Amerikaanse president Joe Biden is geschreven. 'In president Zelenski heeft het Oekraïense volk een dappere en waardige leider op een moment dat burgers in het hele land voor hun huizen en hun vrijheid vechten', schrijft Biden.
'Elke keer dat we elkaar spreken, hoor ik in de stem van president Zelenski de meedogenloze vastberadenheid van een man die ten diepste gelooft in zijn plicht tegenover zijn volk en die iedere dag zijn verantwoordelijkheid neemt om zijn land door deze donkere en moeilijke tijd te slepen', aldus de Amerikaanse president, die zelf ook op de lijst staat.
De Russische oppositieleider Aleksej Navalni heeft een bijdrage geleverd bij de naam van Poetin. 'Poetin heeft ons er in 2022 opnieuw aan herinnerd dat een pad dat begint met 'een klein beetje verkiezingsfraude' altijd eindigt in een dictatuur. En een dictatuur leidt altijd tot oorlog. Dat is een les die we niet hadden mogen vergeten', stelt Navalni.
De Time 100 is een jaarlijkse lijst van Time Magazine waarin het in brede zin de honderd meest invloedrijke personen van dat moment beschrijft. Naast Zelenski en Poetin staan ook onder anderen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, tennisser Rafael Nadal en zangeres Adele op de lijst.
Een Nederlandse coalitie die het opneemt voor pers- en internetvrijheid wil dat het Europese Hof van Justitie in Luxemburg zich buigt over de blokkade van Russische staatsmedia als RT en Sputnik. Dinsdag zal daarvoor een verzoekschrift worden ingediend door de groep die onder andere bestaat uit de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) en burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom.
Volgens de coalitie die zich de Freedom of Information Coalition (FOIC) noemt, is het Europese besluit om deze zenders te censureren 'in alle haast' genomen. Dat was enkele dagen na de Russische inval in Oekraïne. FOIC wijst erop dat er geen onafhankelijke en zorgvuldige toetsing is geweest. ,,Dit roept vragen op over onze rechtsstaat en waar we als samenleving voor staan'', stelt ze in een verklaring.
,,Dit is een politiek besluit, zonder rechterlijke toetsing'' zegt Rejo Zenger van Bits of Freedom. ,,De beslissing om informatie ontoegankelijk te maken hoort niet in handen te zijn van onze regeringsleiders, maar in die van onafhankelijke rechters.''
De organisaties erkennen dat de Russische kanalen niet objectief zijn en staan ook niet achter de inhoud die ze verspreiden, benadrukken ze. Maar, zo zegt Thomas Bruning van de NVJ, 'desinformatie dient in een rechtsstaat niet bestreden te worden met censuur'.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov voorspelt een snelle verbetering van de economische betrekkingen tussen China en zijn land. De reden is dat het Westen 'de houding van een dictator heeft aangenomen', zei hij maandag in een verklaring. Als het Westen voorstellen wil doen om de betrekkingen met Rusland te herstellen, zal zijn regering bekijken of dat nodig is 'maar ze zal zich concentreren op de ontwikkeling van banden met China', aldus Lavrov.
Naast China, noemde Lavrov ook India en Iran als belangrijke toekomstige partners.
Zo'n twintig landen gaan extra wapens leveren aan Oekraïne. Dat heeft de Amerikaanse defensieminister Lloyd Austin bekendgemaakt na een bijeenkomst met bondgenoten waaronder Nederland. Omdat het volgens Austin te veel landen zijn om elk afzonderlijk te bedanken, beperkte hij zich tot enkele 'uitschieters'. Daaronder Denemarken, dat het Oekraïense leger gaat voorzien van krachtige antischeepsraketten van het type Harpoon om de kust aan de Zwarte Zee te beschermen.
De Harpoon-raketten moeten voorkomen dat de Russische vloot Oekraïne blijft bestoken. De Oekraïense regering in Kiev vroeg al herhaaldelijk om geavanceerdere, zwaardere wapens tegen de Russische oorlogsschepen. Als de Russische marine uit de havens aan de Zwarte Zee worden verdreven, kan ook de belangrijke uitvoer van graan en andere landbouwproducten worden hervat.
Lloyd Austin noemde ook Tsjechië, dat onlangs vuursteunhelikopters, tanks en raketsystemen overdroeg aan Oekraïne, en Italië, Griekenland, Noorwegen en Polen. Zij maakten vandaag bekend dat ze artilleriesystemen en munitie gaan leveren. De Amerikaanse bewindsman bedankte ook het Verenigd Koninkrijk voor zijn leidende rol en hulp bij het coördineren van veiligheidshulp 'en voor de aanzienlijke hoeveelheden Britse uitrusting die Oekraïne blijven binnenstromen.'
Volgens het Britse ministerie van Defensie bevinden zich ongeveer twintig Russische marineschepen, waaronder onderzeeërs, bij Oekraïne. Een Amerikaanse marine-expert denkt dat twaalf tot 24 anti-scheepsraketten met een bereik van meer dan 100 kilometer voldoende zouden zijn om Russische schepen te bedreigen en Moskou kunnen overtuigen de blokkade op te heffen. Rusland leed al verliezen op zee, zoals het vlaggenschip van de Russische Zwarte Zee-vloot, de kruiser Moskva.
Vertegenwoordigers uit 47 landen namen maandag deel aan de bijeenkomst van bondgenoten. De contactgroep bestaat sinds eind april. Aan een eerste bijeenkomst op de Amerikaanse luchtmachtbasis in het Duitse Ramstein (Rijnland-Palts) namen toen ongeveer 40 landen deel. Sindsdien traden volgens Austin andere landen toe waaronder Oostenrijk, Bosnië-Herzegovina, Ierland en Colombia.
Colombiaanse militairen gaan Oekraïense collega's trainen in het ruimen van mijnen. Dat maakte het ministerie van Defensie van het Zuid-Amerikaanse land vandaag bekend. Na 60 jaar burgeroorlog-achtige gevechten tussen het leger, linkse revolutionairen, paramilitaire milities en drugskartels, is Colombia volgens de VN een van de landen met de grootste dichtheid aan mijnenvelden. Volgens de regering in Bogota zijn sinds 1990 in totaal 2.342 mensen omgekomen door mijnen en zijn er ongeveer 10.000 gewond geraakt.
Litouwen trekt zijn ambassadeur per 1 juni terug uit Moskou. Er is geen vervanger benoemd.
Het Baltische land stuurde begin april de Russische ambassadeur het land uit in reactie op de Russische invasie van Oekraïne en de slachtpartijen onder burgers in Boetsja en andere Oekraïense steden. De Litouwse regering zei destijds al van plan te zijn de diplomatieke relaties met Rusland af te bouwen.
Litouwen en de twee andere Baltische staten Estland en Letland zijn de enige voormalige Sovjetrepublieken die lid zijn van de NAVO en de Europese Unie. Zij behoren met Polen tot de grootste voorstanders van (militaire) steun aan Oekraïne.
De Oekraïense oud-wereldkampioen boksen Vladimir Klitsjko (46) heeft opgeroepen tot volledige isolatie van Rusland vanwege de Russische inval in Oekraïne. ,,De oorlog zal zo lang duren als de wereldhandel met Rusland", zei hij op het Wereld Economisch Forum in Davos.
De voormalige zwaargewicht-kampioen riep ook op tot uitsluiting van Russische atleten van de Olympische Spelen. ,,Het heeft niets te maken met de nationaliteit of de atleten, maar ze vertegenwoordigen het agressieve regime van Rusland", zei hij. Tegelijkertijd benadrukte de ex-bokser dat Oekraïne zijn verzet niet zal opgeven. ,,Ik heb als bokser één ding geleerd: uithoudingsvermogen wint van talent. We zullen vechten zolang we leven."
Zijn eveneens aanwezige broer Vitali, burgemeester van Kiev, zei over het hevige verzet tegen de Russische aanvallers: ,,Wij Oekraïners verdedigen onze kinderen, families en de toekomst van onze kinderen - en de Russische soldaten vechten voor geld." Rusland viel het buurland drie maanden geleden binnen omdat het Oekraïne als onderdeel van het Russische rijk ziet.
Koffieketen Starbucks vertrekt helemaal uit Rusland. Eerder stopte het bedrijf vanwege de oorlog in Oekraïne al met zakendoen in het land, maar nu is het vertrek van het merk na bijna vijftien jaar aanwezigheid definitief. Starbucks had 130 koffiezaken in Rusland.
Bij de Russische tak van het Amerikaanse bedrijf werkten bijna 2000 mensen. Starbucks meldt dat zij zes maanden krijgen doorbetaald en hulp krijgen bij het vinden van nieuw werk.
Fastfoodketen McDonald's kondigde vorige week zijn vertrek uit Rusland aan. Het bedrijf had 850 vestigingen en verwacht door het vertrek ongeveer 1,2 miljard tot 1,4 miljard dollar te moeten afschrijven. Omgerekend gaat het mogelijk om meer dan 1,3 miljard euro. Starbucks maakte niet bekend wat de financiële gevolgen zijn.
Een Russische diplomaat bij de VN-missie in Genève heeft ontslag genomen uit onvrede over de aanval van zijn land op Oekraïne. Boris Bondarev zei in een afscheidsbrief dat hij 'zich nog nooit zo voor zijn land had geschaamd'. De aanval, die op 24 februari begon, is 'een agressieve oorlog van Poetin tegen Oekraïne en de hele westerse wereld'. De 'speciale militaire operatie' zoals Rusland de aanval noemt, is volgens Bondarev niet alleen een misdaad tegen Oekraïne maar ook tegen het volk van Rusland.
'De mensen die deze oorlog zijn begonnen, willen alleen maar aan de macht blijven en in pompeuze smakeloze paleizen wonen en op jachten varen die bij elkaar in omvang en onkosten te vergelijken zijn met de hele Russische marine'. Hij zegt twintig jaar bij Buitenlandse Zaken te hebben gewerkt en noemt zijn voormalige chef, minister Sergej Lavrov, 'een uitstekend voorbeeld van hoe het systeem aftakelt'.
Bondarev kreeg bijval voor zijn ontslag van andere diplomaten bij de VN, onder wie de Nederlandse ambassadeur belast met ontwapening, Rob Gabriëlse. Die noemde Bondarev moedig. Het is volgens waarnemers niet de eerste Russische diplomaat die sinds 24 februari ontslag heeft genomen uit afkeer van de aanval op het buurland Oekraïne.
Bij een Russische aanval op een militaire basis in het noorden van Oekraïne, vorige week dinsdag, zijn 87 doden gevallen. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski maandag bekendgemaakt. Het dodental zou een van de hoogste zo niet het hoogste zijn sinds het begin van de oorlog op 24 februari.
De aanval was volgens Zelenski gericht op het dorp Desna, dat een groot militair trainingskamp huisvest en op zo'n 60 kilometer ten noorden van de Oekraïense hoofdstad Kiev ligt. ,,Onder het puin zijn 87 lichamen gevonden'', zei Zelenski tijdens zijn videotoespraak op de jaarlijkse bijeenkomst van het Wereld Economisch Forum (WEF) in het Zwitserse Davos.
De lokale hulpdiensten in Desna meldden op 17 mei acht doden en twaalf gewonden als gevolg van de Russische aanval.
Het was een ongebruikelijke aanval in de regio Tsjernihiv, die enkele weken eerder weer in handen was gekomen van Oekraïense soldaten na de terugtrekking van Russische troepen uit de regio Kiev, eind maart.
,,Deze mensen zullen de toekomst van Oekraïne niet kennen", zei Zelenski verwijzend naar de slachtoffers. ,,Oekraïne betaalt veel voor zijn vrijheid en onafhankelijkheid en ook voor deze strijd', voegde hij eraan toe.
© via REUTERS — Een Oekraïense soldaat bij de krater in het midden van de binnenplaats van het militaire complex in Desna. De Russische president Vladimir Poetin zou twee maanden geleden een moordpoging overleefd hebben. Dat zegt Kyrylo Budanov, hoofd van de Oekraïense inlichtingendienst. De 'mislukte poging' vond plaats in de Kaukasus, een gebied op de uiterste zuidoostelijke grens van Europa en het westen van Azië.
,,Dit was geen publieke informatie", vertelde Budanov aan het Oekraïense 'Pravda' in een interview. ,,De moordpoging is mislukt, maar het is wel gebeurd ongeveer twee maanden geleden."
Eerder deze maand zei Budanov dat Poetin 'ernstig ziek' zou zijn. Over de gezondheid van Poetin wordt al jaren gediscussieerd.
Het aantal in Nederland werkende Oekraïense vluchtelingen is de afgelopen drie weken meer dan verdubbeld tot 9615. Dat was de stand van afgelopen vrijdag, aldus uitkeringsinstantie UWV. Een woordvoerder van het UWV verwacht dat inmiddels de grens van 10.000 is gepasseerd.
Begin mei meldde het UWV een stand van ruim 4300. Toen waren de vluchtelingen vooral via uitzendbureaus aan het werk in de land- en tuinbouw en werkten de meeste in de regio's Amsterdam en Den Haag. Nu kon de uitkeringsinstantie geen overzicht geven van populaire sectoren en regio's. Dat komt volgende maand weer. Behalve in de land- en tuinbouw werkten tot eind april ook veel vluchtelingen in de horeca en zakelijke dienstverlening.
Werkgevers hoeven geen tewerkstellingsvergunning voor Oekraïense vluchtelingen aan te vragen. Wel moeten zij het sinds april bij het UWV melden als ze een vluchteling in dienst nemen. Zo hoopt het UWV risico's op misstanden te signaleren en te verkleinen. Als een werkgever geen melding maakt van het in dienst nemen van een Oekraïense vluchteling, kan een boete volgen. De stand die het UWV bijhoudt, is op basis van deze meldingen.
De president van Belarus, Aleksandr Loekasjenko, vreest dat westerse mogendheden Oekraïne willen verdelen. Hij wees op bezoek bij zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin specifiek naar Polen dat eraan zou werken het westen van Oekraïne in handen te krijgen.
De Oekraïense regering zou op een gegeven moment om hulp moeten vragen om het westen van het land te behouden, aldus Loekasjenko. Het is onduidelijk waarop Loekasjenko zijn bezorgdheid baseert. Delen van het westen van het huidige Oekraïne waren lange tijd onderdeel van onder meer Polen en het keizerrijk Oostenrijk-Hongarije.
Zevenentachtig mensen zijn afgelopen dinsdag omgekomen bij een Russische luchtaanval in de stad Desna, in de buurt van Kiev. Dit zegt de Oekraïense president Volodimir Zelenski volgens persbureau Reuters.
Het nieuws is nog niet onafhankelijk bevestigd. Als het dodental klopt, dan is het de aanval die tijdens deze oorlog het hoogste aantal mensenlevens heeft gekost.
De kans dat Oekraïne snel kandidaat-lid van de Europese Unie wordt, is niet heel groot, denkt premier Mark Rutte. Teveel landen in de EU voelen daar niet voor. Bovendien zou dat niet eerlijk zijn richting landen op de westelijke Balkan die al veel langer wachten op het kandidaat-lidmaatschap, zei hij in de Kamer.
De Europese Commissie moet eerst nog met een reactie komen op het verzoek van de regering in Kiev om kandidaat-lid te worden. Daarna nemen de regeringsleiders een besluit.
Een mogelijkheid is volgens de premier dat Oekraïne potentieel kandidaat-lid wordt en te horen krijgt hoeveel stappen nog gezet moeten worden om deze status te krijgen, zei Rutte. Dat is eerder met Bosnië gebeurd. Bovendien wordt de Oekraïense regering op die manier 'niet gedemotiveerd'.
© ANP — Volgens Rutte was Oekraïne vóór de Russische inval 'heel ver weg' van het kandidaat-lidmaatschap. Het aantal Oekraïense vluchtelingen in Nederland nam dit weekend toe met ruim duizend. De bezettingsgraad van het aantal beschikbare bedden bleef vrijwel gelijk. De afgelopen weken nam deze nog toe.
In totaal staan nu bijna 60.000 vluchtelingen uit Oekraïne ingeschreven bij Nederlandse gemeenten. Van hen vonden ruim 38.000 onderdak bij de gemeentelijke opvanglocaties. De overige Oekraïners vonden een onderkomen buiten deze opvang, bijvoorbeeld bij gastgezinnen.
In totaal zijn er nu bijna 47.000 bedden beschikbaar, een stijging van 917 ten opzichte van vrijdag.
Het Kremlin zegt dat het westen een wereldwijde voedselcrisis heeft veroorzaakt door Rusland zware sancties op te leggen vanwege de oorlog in Oekraïne. Dit meldt persbureau Reuters.
President Vladimir Poetin zegt het eens te zijn met de Verenigde Naties dat de wereld momenteel wordt geconfronteerd met een voedselcrisis. ,,Rusland is altijd een betrouwbare graanexporteur geweest", reageert Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov. ,,Wij zijn niet de oorzaak van het probleem."
Het Kremlin bestudeert een Italiaans voorstel voor een vredesregeling tussen Rusland en Oekraïne. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Andrej Roedenko zei volgens persbureau RIA Novosti dat het land pas op de recent ontvangen vredeplannen zal reageren, nadat ze goed zijn doorgenomen.
Volgens de Italiaanse krant Repubblica betreft het een vierpuntenplan dat zich concentreert op een staakt-het-vuren, een neutraal Oekraïne dat internationale veiligheidsgaranties krijgt en mogelijk lid kan worden van de Europese Unie, een aparte regeling tussen Moskou en Kiev voor de territoriale geschillen en het tot stand brengen van een nieuw Europees veiligheidsverdrag.
Italië is een van de westerse landen die probeert de oorlog in Oekraïne via bemiddeling tot een einde te brengen. Ook Israël en Turkije kloppen geregeld bij Kiev en Moskou aan om ze te bewegen de strijd te staken.
Meer dan 6,5 miljoen mensen zijn Oekraïne ontvlucht sinds Rusland op 24 februari het land binnenviel. Dat zijn er ongeveer 500.000 meer dan twaalf dagen geleden, toen de vluchtelingenorganisatie van de VN (UNHCR) meldde dat er iets meer dan 6 miljoen mensen waren vertrokken vanwege de oorlog.
De UNHCR houdt niet bij hoeveel mensen weer zijn teruggekeerd naar Oekraïne. Steeds meer mensen gaan weer terug vanuit andere landen, omdat de Russen zich hebben teruggetrokken uit grote delen van het land.
Binnen Oekraïne zijn ook miljoenen mensen op de vlucht geslagen, zij zijn uit zwaarbevochten gebieden zoals het oosten en het zuiden naar rustigere regio's in het land gegaan.
© ANP / Kees van de Veen — Vluchtelingen komen aan bij het aanmeldcentrum van COA en IND in Ter Apel. De 21-jarige Russische tankcommandant Vadim Shishimarin die terecht stond voor de moord op een ongewapende 62-jarige Oekraïner is veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.
Sjisjimarin is de eerste Rus die voor oorlogsmisdaden is berecht sinds het begin van de oorlog. De 21-jarige soldaat bekende schuldig te zijn aan de dood van de man. Toch vroeg zijn advocaat om vrijspraak, omdat hij een bevel had opgevolgd van een andere militair. Volgens de aanklager had Sjisjimarin het bevel niet hoeven opvolgen, omdat die andere militair niet hoger in rang stond.
De rechter ging daarin mee en besloot dat Sjisjimarin levenslang de gevangenis in moet. Omdat Oekraïne geen doodstraf kent, is dat de maximale straf.
Oekraïne wil nog veel meer mensen vervolgen voor misdaden tijdens de oorlog. De Oekraïense hoofdaanklager Irina Venediktova onderzoekt meer dan 13.000 zaken en heeft 623 verdachten in beeld.
© AP — Vadim Shishimarin luistert naar zijn vertaler tijdens de rechtszitting vandaag in Kiev. Het Oekraïense parlement heeft een nieuwe wet aangekondigd die de staat het recht geeft om spullen in beslag te nemen van mensen die de oorlog in Rusland steunen. Dit is te lezen in een officiële verklaring.
Iedereen die een aanhanger van de invasie blijkt te zijn, kan naar het Oekraïense Hooggerechtshof voor corruptiebestrijding worden gebracht waar gekeken wordt welke zaken ingevorderd mogen en kunnen worden.
De Amerikaanse president Joe Biden zegt dat de druk om in te grijpen in Taiwan als China er binnen zou vallen extra groot is vanwege de Russische invasie in Oekraïne. Dit meldt persbureau AP.
Biden noemde het van groot belang dat de Russische president Vladimir Poetin 'een hoge prijs gaat betalen voor zijn barbaarse acties' in Oekraïne, zodat China en andere landen weten dat zoiets onacceptabel is. Lees hier het hele artikel.© AP — De Amerikaanse president Joe Biden tijdens de persconferentie die hij vandaag hield tijdens zijn bezoek aan Japan. Nadat het Russische staatsgasbedrijf Gazprom vorige maand stopte met het leveren van gas aan Polen en Bulgarije via de Yamal-pijplijn, zet Polen nu ook daadwerkelijk het contract met Rusland over de gasleveringen stop.
Het land wil geheel onafhankelijk worden van Russisch gas. 'We wisten altijd al dat Gazprom geen betrouwbare partner was', schrijft de Poolse klimaatminister Anna Moskwa hierover in een bericht op Twitter. Ook noemt zij de agressie van Rusland in Oekraïne als reden om het contract te verscheuren.Elena Kruglak haalde eind maart acht getraumatiseerde Oekraïense rottweiler pups op bij een Oekraïense hondenfokker nabij Kiev, die niet meer voor de dieren kon zorgen. Terug in Nederland werden de viervoeters in beslag genomen vanwege gevaar op rabiës (hondsdolheid).
© Dingena Mol — Elena met hond Merlin. De laatste editie van het World Economic Forum is vandaag van start gegaan in Davos, Zwitserland. Onder meer duizenden bedrijfsleiders en overheidsfunctionarissen komen bijeen om te luisteren naar paneldiscussies over onderwerpen als duurzaamheid, klimaatverandering en de oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
De Europese Commissie wil de EU-begrotingsregels vanwege de onzekere economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne nog een jaar langer opschorten, tot eind 2023.
De regeringen moeten ongestraft de ruimte krijgen om zich met hun uitgavenpatroon aan te passen aan onvoorspelbare ontwikkelingen, aldus het dagelijks EU-bestuur. Dat betekent niet dat ze met geld moeten gaan smijten, waarschuwt ze.Ruslands invasie in Oekraïne heeft Europa in een uitzonderlijk onzekere economische situatie gestort
Er zijn sinds het begin van de oorlog in Oekraïne in totaal 248 aanvallen gedaan op plekken waar gezondheidszorg wordt geleverd in het land.
Dit meldt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daarbij zijn er volgens de organisatie 75 doden en 59 gewonden gevallen.In de regio Loehansk wordt nog steeds zwaar gevochten. Langs de hele frontlinie in het gebied zouden posities van Oekraïense troepen worden beschoten.
Buitenlandverslaggever Mark van Assen vertelt ons meer.In de afgelopen 24 uur zijn elf Russische vijandelijke aanvallen bij Donetsk en Loehansk afgeslagen. Dit meldt de Oekraïense legerleiding in een bericht op Facebook.
De Oekraïense troepen hebben zes tanks, tien gepantserde gevechtsvoertuigen en zes andere vijandelijke voertuigen van Rusland vernietigd. Luchtverdedigingseenheden hebben een onbemand vliegtuig en een Su-25 vliegtuig neergeschoten. Dit nieuws is niet onafhankelijk bevestigd.De oorlog in Oekraïne kan leiden tot een wereldwijde versplintering waarbij decennia van integratie en het opbouwen van economische banden kunnen worden tenietgedaan. Daarvoor waarschuwt het Internationaal Monetair Fonds (IMF), dat ook rept van een wereld die armer en gevaarlijker wordt. De versplintering zou iedereen kunnen raken, van de fabrieksarbeider tot de hoogst betaalde professionals.
Volgens IMF-topvrouw Kristalina Georgieva moeten landen hun handelsbarrières verlagen om ervoor te zorgen dat er geen tekorten ontstaan aan belangrijke grondstoffen. Ook zou dat helpen bij het tegengaan van de inflatie. Zeker nu tientallen landen de handel in voedsel, energie en andere belangrijke grondstoffen hebben beperkt, aldus de Bulgaarse.
© AFP — IMF-topvrouw Kristalina Georgieva. Het Russische ministerie van Defensie zegt dat Russische troepen een Oekraïense M777 houwitser, een artilleriewapen, hebben vernietigd.
Dit meldt het Russische persbureau RIA. Dit nieuws is niet onafhankelijk geverifieerd.
In Charkov zijn er op 98 verschillende plekken 150 lichamen onder het puin vandaan gehaald. Dit meldt persbureau Unian.
De beschietingen in de Oost-Oekraïense stad duurden van 24 februari tot en met 14 mei. Toen wisten Oekraïense strijdkrachten de Russische troepen terug te dringen.© ADR — Beeld van volledig afgebrande huizen in Charkov na beschietingen. Het Britse ministerie van Defensie schat dat Rusland binnen drie maanden al net zoveel soldaten heeft verloren als de Sovjet-Unie tijdens de ruim negen jaar durende oorlog in Afghanistan. Toen sneuvelden ongeveer 15.000 Sovjetmilitairen.
Ook verwacht het ministerie dat de bevolking van Rusland steeds kritischer zal worden op de oorlog in Oekraïne. Naarmate meer doden vallen, zullen Russen waarschijnlijk steeds meer bereid zijn om deze onvrede uit te spreken, aldus het ministerie.
Oekraïners zetten alles op alles om de oostelijke stad Sjevjerodonetsk te verdedigen. De plaats werd gebombardeerd door Russische troepen die proberen het industriegebied in te nemen. Dit meldt persbureau AP.
,,De Russen proberen simpelweg de stad te vernietigen", aldus de gouverneur van Loehansk, Serhiy Haidai. ,,Ze gebruiken de tactiek van verschroeide aarde." Bij die tactiek wordt alles dat nuttig kan zijn voor de vijand vernietigd.
De gouverneur zegt dat de Russen meerdere dorpen en steden in Loehansk hebben weten te bezetten na beschietingen die 24 uur lang hebben aangehouden. Volgens het Oekraïense leger hebben Russische troepen een mislukte aanval uitgevoerd op Oleksandrivka, een dorp buiten de stad.Het enig werkende ziekenhuis in de regio heeft nog drie artsen en genoeg materialen voor tien dagen.
Oekraïne is niet van plan om als onderdeel van onderhandelingen grondgebied aan Rusland over te dragen. ,,De oorlog moet eindigen met het volledige herstel van de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne", zegt de presidentiële stafchef van Oekraïne, Andriy Yermak, hier gisteren over in een bericht op Twitter.
Russische soldaten zijn zondag begonnen met het opruimen van het industrieterrein van de staalfabriek Azovstal in Marioepol. Honderden Oekraïense militairen hielden zich wekenlang schuil op het enorme fabrieksterrein, voordat ze zich vrijdag overgaven aan de Russen. Het terrein ligt bezaaid met landmijnen en puin.
De Russische militairen lopen met detectoren over het terrein in de hoop alle explosieven op te sporen die er door de Oekraïners zijn neergelegd. ,,Dit is een enorme klus. Er liggen landmijnen van de vijand, maar ook van onszelf. We hebben dus nog wel zo'n twee weken werk voor de boeg'', aldus een Russische soldaat tegen Reuters.
Bij de ruimingsoperatie zijn zondag al diverse mijnen gecontroleerd tot ontploffing gebracht en is veel puin verwijderd met militaire bulldozers. Op dronebeelden is te zien dat veel gebouwen van de staalfabriek zijn ingestort.
Wat de Russen met het fabrieksterrein willen gaan doen is onbekend.
© REUTERS — Het verwoeste fabrieksterrein Voor het eerst zijn er meer dan 100 miljoen mensen wereldwijd gedwongen op de vlucht. Volgens de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, UNHCR, is die negatieve mijlpaal bereikt door dodelijke conflicten zoals de oorlog in Oekraïne.
Filippo Grandi, de Hoge Commisaris voor de Vluchtelingen vindt dat dit record nooit gevestigd had mogen worden. ,,Dit moet dienen als een waarschuwing om gewelddadige conflicten op te lossen en te voorkomen.''
Door de oorlog in Oekraïne zijn zo'n 8 miljoen mensen binnen het land zelf ontheemd. Daarnaast zijn meer dan 6 miljoen mensen naar andere landen gevlucht. Ook de conflicten in bijvoorbeeld Afghanistan, Burkina Faso en de Democratische Republiek Congo zorgden afgelopen jaar voor grote vluchtelingenstromen.
Dinsdag meldde het Internal Displacement Monitoring Center (IDMC), onderdeel van de Noorse vluchtelingenraad, al dat bijna 60 miljoen mensen binnen hun eigen land ontheemd zijn. Het IDMC is een autoriteit op het gebied van interne ontheemding en publiceert daar jaarlijks cijfers over. UNHCR telt alle vluchtelingen binnen en buiten hun eigen landsgrenzen.
Rusland is van plan om tegen het einde van de herfst zo'n vijftig nieuwe intercontinentale ballistische Sarmat-raketten in gebruik te nemen, meldt het Russische ruimtevaartbedrijf Roscosmos.
De raketten hebben een reikwijdte van 18.000 kilometer en kunnen een nucleaire lading vervoeren. Met de wapens kan Rusland doelwitten in de hele wereld treffen, zowel via de Noord- als de Zuidpool. De raketten zullen in Krasnojark in Siberië gestationeerd worden.
De Sarmat-raket werd medio april voor het eerst getest, volgens de Russen met succes. De raket zou zijn gelanceerd vanuit Plesetsk in het noordwesten van het land en zou doelen hebben geraakt op het schiereiland Kamtsjatka in het uiterste oosten van Rusland, bijna 6000 kilometer verderop. ,,Het verplicht landen om twee keer na te denken alvorens Rusland te bedreigen", zei president Vladimir Poetin toen.
© AP — Olena Zelenski, de first lady van Oekraïne, en haar man president Volodimir Zelenski hebben een dubbelinterview gegeven op de Oekraïense televisie. De oorlog spaart ook het presidentskoppel niet. ,,Ook wij leven nu gescheiden”, klinkt het.
De first lady zegt dat ze haar man al meer dan twee maanden niet gezien heeft en dat ze dus net zo gescheiden leven als vele Oekraïense families op dit moment. ,,Niemand neemt mijn man van mij weg, zelfs niet de oorlog”, zegt Olena. ,,Hij woont op zijn werk, we zien hem amper. Tot nu toe hebben we een paar keer de kans gehad om elkaar te zien."
De Zelenski's zijn al bijna 19 jaar getrouwd. Olena schreef de scenario’s van de politieke satireshows toen haar man nog acteur en komiek was. Samen hebben ze twee kinderen. Een dochter van 17 jaar en een zoon van 9 jaar.
De first lady kijkt vooral uit naar de dag dat haar man de overwinning kan uitspreken. Maar dat is volgens Zelenski nog niet snel. ,,De overwinning zal zeer moeilijk zijn. Het zal moeilijk zijn en bloederig”, verklaart de president. ,,Het zal eindigen aan de onderhandelingstafel”, besluit hij.
© REUTERS — De Zelensky’s zijn al bijna 19 jaar getrouwd. Volgens een adviseur van de Russische president Vladimir Poetin is Rusland bereid de vredesgesprekken met Oekraïne te hervatten. De bal ligt in het kamp van Oekraïne, verklaarde adviseur Vladimir Medinski volgens het persagentschap Interfax op de Wit-Russische televisie.
Medinski leidde tot nu de onderhandelingen aan Russische zijde. De adviseur sloot een ontmoeting tussen de Russische president Poetin en zijn Oekraïense collega Zelenski niet uit. ,,Maar daarvoor is een ernstige voorbereiding nodig, zoals documenten die de presidenten dan moeten ondertekenen."Van Oekraïense kant is nog niet gereageerd.
De Baltische staten importeren geen stroom meer uit Rusland, meldt Nord Pool, een Europese beurs voor het verhandelen van stroom. Door de sancties tegen Rusland na de invasie in Oekraïne mag de Russische energieleverancier InterRAO sinds vandaag geen elektriciteit meer verkopen in Estland, Letland en Litouwen.
De Baltische staten proberen al jaren minder afhankelijk te zijn van Russische energie. Ze hebben hun eigen stroomproductie opgevoerd en het hoogspanningsnetwerk met Scandinavië versterkt. In 2021 voerden Letland en Litouwen nog slechts 300 MWh elektriciteit in vanuit Rusland, tegen 1300 MWh daarvoor.
Oekraïne kan tot honderd soldaten per dag verliezen bij gevechten in de oostelijke regio, zei president Volodimir Zelenski.
Bij een Russische aanval op de stad Malyn is volgens een gouverneur zeker één persoon om het leven gekomen.
Poolse burgers in Oekraïne krijgen daar dezelfde rechten als Oekraïense vluchtelingen die in Polen verblijven. Die belofte maakte de Oekraïense president Volodimir Zelenski tijdens een bezoek van zijn Poolse ambtsgenoot Andrzej Duda in Kiev.
Zelenski wil daarnaast een wet opstellen die Poolse staatsburgers in Oekraïne een 'speciale legale status' geeft. Wat deze speciale status precies inhoudt is nog niet bekend.
Sinds het begin van de oorlog zijn ongeveer 3,5 miljoen Oekraïners naar buurland Polen gevlucht. De Poolse regering heeft de vluchtelingen onder meer het recht gegeven om in het land te werken, wonen en een uitkering te ontvangen.
© ANP / EPA — De Oekraïense president Volodimir Zelenski en zijn Poolse ambtsgenoot Andrzej Duda (rechts) in Kiev. Volgens de Britten zet Rusland in de strijd om Sjevjerodonetsk zijn enige operationele compagnie met zogenaamde 'Terminator-tanks' in. Die hypermoderne gepantserde voertuigen zijn uitgerust met verschillende zware wapentypes als raketlanceerders, automatische geweren en granaatwerpers en worden gebruikt voor de ondersteuning van gewone tanks in stedelijke omgevingen. Ze werden ontwikkeld na de zware Russische verliezen in de oorlogen in Afghanistan en Tsjetsjenië.
Het gebruik van de Terminators wijst erop dat de Russische formatie die eerder zwaar beschadigd uit de slag om Kiev kwam, nu in de Donbas aanwezig is, aldus de Britten nog. Maar hoewel de tanks berucht en gevreesd zijn, zouden er slechts een tiental van ingezet worden op het terrein, waardoor 'het onwaarschijnlijk is dat ze een significante impact zullen hebben'.
De Russische president Vladimir Poetin wil opzettelijk een hongersnood veroorzaken in het Midden-Oosten en Afrika. Dat zegt de voormalige Duitse ambassadeur in Rusland. ,,Het doel van het Kremlin is Europa te destabiliseren door een massale toestroom van vluchtelingen", vertelde Rüdiger von Fritsch aan de krant Tagesspiegel.
,,Poetins idee is dat na het instorten van de graanvoorraden uitgehongerde mensen uit deze regio's zullen vluchten en naar Europa zullen proberen te komen, net als de miljoenen Syriërs die de gruwelen van de oorlog ontvluchtten," zei hij. ,,Daarom verhindert Rusland Oekraïne om graan te exporteren en bombardeert het graansilo's."
,,Met nieuwe vluchtelingenstromen wil hij Europa destabiliseren en politieke druk opbouwen, zodat westerse staten hun harde opstelling tegen Rusland opgeven," verklaarde von Fritsch, die zei dat dit Poetins 'nieuwe hybride oorlogsvoering' is.
Het Oekraïense parlement heeft zondag de staat van beleg en algemene mobilisatie voor het hele land met negentig dagen verlengd. De verlengde noodtoestand geldt nu tot 23 augustus. Een dag later viert Oekraïne traditioneel zijn Onafhankelijkheidsdag.
De staat van beleg geeft het leger uitgebreidere rechten en beperkt de burgerlijke vrijheden, zoals het recht om te demonstreren. Veel experts zien de duur van de staat van beleg als een indicator van hoe lang Kiev verwacht dat de gevechten nog aanhouden.
De eerste staat van beleg werd uitgeroepen op 24 februari.
Alleen Oekraïne heeft het recht om zijn eigen toekomst te bepalen, zo heeft de Poolse president Andrzej Duda gezegd in het parlement in Kiev. Hij is de eerste buitenlandse leider die de Oekraïense volksvertegenwoordigers in levende lijve toesprak sinds het begin van de oorlog.
Over mensen die zeggen dat Oekraïne moet instemmen met de eisen van Poetin, zei de Poolse president tegen de parlementariërs dat 'niets over jullie zonder jullie' kan worden besloten. Duda verklaarde dat hij vindt dat de internationale gemeenschap moet eisen dat Rusland zich volledig terugtrekt. Het opgeven van 'zelfs 1 centimeter' van Oekraïens grondgebied wordt door hem omschreven als een 'enorme klap' voor de westerse wereld.
© REUTERS — Vicevoorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie acht het 'heel onwaarschijnlijk' dat de Russische president Vladimir Poetin de gastoevoer naar Nederland of grote landen als Duitsland en Italië zal afsluiten. ,,Omdat hij daar vooral zichzelf ontzettend veel pijn mee doet", zegt hij in het televisieprogramma Buitenhof.
,,Het is niet voor niks dat hij vooral kleine afnemers op dit moment onder druk zet", denkt Timmermans. ,,De grote jongens wil hij liever aan zijn kant houden want dat is zo’n beetje de enige bron van inkomsten die hij nog heeft." Hij benadrukt ook dat alles erop gericht is zo snel mogelijk helemaal zonder Russisch gas te kunnen.
Een verstoring van de gastoevoer is wel iets om rekening mee te houden, zegt Timmermans. Maar hij benadrukt dat het aanleggen van voorraden door de EU-lidstaten tot dusver 'goed verloopt'. Bovendien wordt al volop gesproken met alternatieve leveranciers die de aanvoer vanuit Rusland snel kunnen overnemen.
Rusland draaide al wel de gaskraan dicht naar Polen, Bulgarije en Finland, omdat die landen weigerden gas af te rekenen in roebels. ,,We zijn tot nu toe altijd in staat gebleken daar goed op te reageren", vindt Timmermans. De landen konden snel aan gas uit andere bronnen worden geholpen.
Timmermans benadrukt nog maar eens dat het in strijd is met de ingestelde sancties om voor gas te betalen in roebels, hoewel lidstaten als Duitsland en Italië er naar verluidt op aandringen dat dit wel wordt toegestaan. ,,Je moet betalen, en dat staat ook in de contracten met Rusland, in euro’s."
In het oosten van Oekraïne wordt nog steeds zwaar gevochten om de steden Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk in de regio Loehansk, zegt de generale staf in Kiev. Langs de hele frontlinie in het gebied zouden posities van Oekraïense troepen worden beschoten met Russische artillerie.
Russische troepen zouden onder meer proberen om steden ten noorden, oosten en zuiden van Sjevjerodonetsk en ten zuiden van Lisitsjansk te bestormen. Het Russische leger probeert bovendien om de bevoorrading van Oekraïense troepen rondom de twee steden te belemmeren. Zo is onder meer een brug die Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk met elkaar verbindt, vernietigd.
Sinds de Russische inname van de staalfabriek in de havenstad Marioepol ziet Oekraïne dat het Russisch offensief in de oostelijke Donbas-regio toeneemt. Rondom Sjevjerodonetsk vinden al dagen hevige gevechten plaats, waarbij meerdere doden en gewonden zijn gevallen.
Volgens het Russische ministerie van Defensie heeft het leger de afgelopen 24 uur bijna veertig doelen vanuit de lucht aangevallen, waaronder vijf wapendepots in de Donbas. Bovendien zouden bijna zeshonderd doelen met raketten en artillerie zijn beschoten.
Morgan Freeman heeft een reisverbod voor Rusland opgelegd gekregen. De naam van de acteur staat net als die van bijna 1000 andere Amerikanen op een lijst van mensen die een ban hebben gekregen. De lijst is gepubliceerd door het Russische ministerie van Buitenlandse zaken.
Van Freeman is niet bekend dat hij zich recent heeft uitgelaten tegen Rusland, maar volgens verschillende Amerikaanse media, waaronder Rolling Stone, is de acteur met de maatregel gestraft voor een videoboodschap uit 2017. Daarin stelde hij als voice-over onder meer dat Rusland zich tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen schuldig maakte aan samenzwering tegen de Verenigde Staten. Ook toen haalde het Kremlin al uit naar de acteur.
Op de lijst, die gedeeltelijk al eerder gepubliceerd is, staan ook andere prominenten zoals vicepresident Kamala Harris, Hillary Clinton en Mark Zuckerberg. Ook regisseur Rob Reiner en Goodmorning America-presentator George Stephanopoulos staan op de lijst. De lijst zou een reactie zijn op de sancties van het westen.
© EPA Wat overkomt een jonge tankofficier die Oekraïne moet aanvallen? Een Oekraïense krant maakte een verslag aan de hand van beelden op diens mobieltje.
De Poolse president Andrzej Duda is voor de tweede keer sinds de inval in Oekraïne afgereisd naar de Kiev. Daar houdt hij zondag als eerste buitenlandse staatshoofd een toespraak in het parlement.
Duda is niet de eerste buitenlandse politicus die tijdens de oorlog het parlement toespreekt. Eerder kwamen de Britse en Nederlandse premiers aan het woord, maar wel via een videoverbinding.
De Poolse president bezocht buurland Oekraïne in april ook al, maar toen samen met zijn ambtgenoten uit Litouwen, Letland en Estland.
Na de inname van de staalfabriek in de Oekraïense havenstad Marioepol door de Russen, zien de Oekraïners dat het Russisch offensief in de oostelijke Donbas-regio toeneemt. De Oekraïense strijdkrachten hebben naar eigen zeggen zaterdag een tiental aanvallen in de regio's Donetsk en Loehansk afgeslagen. Vooral in de laatste regio lijkt de strijd te intensiveren.
Volgens de Oekraïense gouverneur van Loehansk ligt onder andere de stad Sjevjerodonetsk al dagen onder vuur, met meerdere doden en gewonden tot gevolg. ,,De Russen zijn Sjevjerodonetsk net als Marioepol aan het vernietigen", stelde hij op Telegram. Dat de regio Loehansk bijna volledig in Russische handen is, zoals de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe beweert, noemt hij echter ,,nonsens".
Gouverneur Serhij Hajdaj meldt tevens dat een brug is vernietigd tussen Sjevjerodonetsk en Lisitsjansk, dat aan de andere kant van de rivier Severski Donets ligt. Volgens hem bemoeilijkt dat de humanitaire hulp aan en de evacuaties uit het gebied.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski zei dat de situatie in de Donbas ,,extreem lastig" is. Volgens hem houdt het Oekraïense leger behalve in Sjevjerodonetsk ook in onder meer Slovjansk stand. Daar wordt de afgelopen dagen eveneens zwaar gevochten.
De bekende Russische punkband Pussy Riot heeft zaterdagavond opgetreden in Amsterdam. In poppodium Q-Factory stond ook de bekende activiste Maria Aljotsjina op het toneel. Zij ontvluchtte Rusland eerder deze maand ondanks dat ze onder politietoezicht stond.
De ontsnapping van de 33-jarige Aljotsjina, die gezien wordt als de leider van Pussy Riot, was vorige week groot nieuws. Ze wist verkleed als maaltijdbezorger haar huis te ontvluchten waarna ze met hulp van vrienden via Belarus naar Litouwen wist te reizen. De activiste was in februari gearresteerd en onder toezicht geplaatst, de zoveelste stap van de Russische overheid tegen een lid van de punkband, die zich al zeker tien jaar tegen het regime van president Poetin keert.
Met de show Riot Days toert de groep op dit moment door Europa. Tijdens de optredens speelt de band ook een speciaal geschreven nummer tegen de oorlog in Oekraïne, waarin duidelijk wordt gemaakt dat de groep achter het door de Russen binnengevallen land staat.
De voorstelling gaat verder over hoe de vrouwen worden vervolgd voor hun protesten in Rusland. Aljotsjina schreef er in 2017 een boek over. Met hun tournee halen ze momenteel geld op voor een kinderziekenhuis in de Oekraïense hoofdstad Kiev.
© ANP — Het uit Rusland ontsnapte bandlid Maria Aljotsjina (links) tijdens het concert van Pussy Riot in de Amsterdamse Q Factory. Volgens een pro-Russische seperatistenleider bevinden zich 78 vrouwen onder de mensen die gevangen zijn genomen nadat de Oekraïense strijders bij de staalfabriek Azovstal in Marioepol zich vrijdag overgaven aan Russische troepen. Er zouden ook buitenlanders zijn gevangengenomen. Hoeveel dat er zijn heeft Denis Poesjilin, de leider van de pro-Russische rebellen in dat deel van Oekraïne, zaterdag niet tegen het Russische staatspersbureau TASS gezegd.
,,Ze hadden genoeg voedsel en water, ze hadden ook genoeg wapens", zegt Poesjilin. ,,Het probleem was het gebrek aan medicijnen." Zes Oekraïense strijders stierven volgens hem in de staalfabriek 'toen ze probeerden munitievoorraden op te blazen voordat ze werden gevangengenomen'.
Rusland heeft oud-wereldkampioen schaken Garri Kasparov en Kremlincriticus Michail Chodorkovski bestempeld als buitenlandse agenten. Deze aanduiding past Moskou vaker toe op personen en organisaties die zich verzetten tegen de regering. Volgens de oppositie wordt dat gedaan om hen te intimideren en hun invloed te beperken.
Het duo wordt toegevoegd aan een lijst die wordt bijgehouden door het ministerie van Justitie, meldt staatspersbureau TASS. Beiden zouden betrokken zijn bij politieke activiteiten en financieel worden gesteund door Oekraïne en de Verenigde Staten.
Het besluit komt nadat Kasparov onlangs de Russische president Vladimir Poetin bekritiseerde vanwege de oorlog tegen Oekraïne. De Russische autoriteiten vallen al langer organisaties, zoals mensenrechtenbeweging Open Rusland, aan die zijn opgericht door de verbannen ex-oliemagnaat Chodorkovski.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Rusland ervan beschuldigd een raketaanval uit te voeren op een cultureel centrum in Lozova, in het oosten van het land. Bij de aanval op het gebouw zouden acht mensen gewond zijn geraakt, onder wie een elfjarig kind.
,,De bezetters hebben cultuur, onderwijs en menselijkheid als hun vijanden aangeduid", zo deelt Zelenski vrijdagavond mee via de berichtendienst Telegram. De aanval getuigt volgens hem van 'boosaardigheid'.
Zelenski plaatste ook een video online waarop een raketinslag en vervolgens een enorme rookwolk te zien is.
Oekraïne zegt dat Rusland verantwoordelijk is voor de dood van zeven burgers in het deel van de oostelijke regio Donetsk dat door Oekraïense troepen wordt gecontroleerd. Dat meldt gouverneur Pavlo Kirilenko zaterdag op Telegram. Ook zijn er volgens hem zeven mensen gewond geraakt. Hoe dat precies is gebeurd, vermeldde Kirilenko niet. ,,Elke oorlogsmisdadiger zal worden gestraft", aldus de gouverneur. De informatie kan niet onafhankelijk geverifieerd worden.
In de door Rusland bezette regio Cherson, in het zuiden van Oekraïne, beschuldigde het lokale bestuur zaterdag Oekraïne ervan drie burgers te hebben gedood en tien te hebben verwond in de stad Biloserka. Hoe de slachtoffers zijn gevallen, hebben de autoriteiten niet op Telegram bekendgemaakt. Ook deze informatie valt niet te controleren.
Een prominente Russische buitenlandpoliticus zegt dat er gesproken wordt over een mogelijke ruil van gevangenen. Het zou gaan om een ruil van Oekraïense strijders in Marioepol tegen de pro-Russische Oekraïense zakenman en politicus Viktor Medvedtsjoek.
,,We zullen de mogelijkheid onderzoeken om Medvedtsjoek uit te wisselen tegen Azov-strijders", heeft Leonid Sloezki zaterdag volgens het Russische staatspersbureau Interfax gezegd. De afgelopen dagen hebben meer dan 2400 Oekraïense strijders zich overgegeven in de strategische havenstad Marioepol. Wekenlang verschansten ze zich in de bunkers van staalfabriek Azovstal en verdedigden de stad tegen de Russen.
Medvedtsjoek, die medio april werd gearresteerd, geldt als een bondgenoot van de Russische president Vladimir Poetin. Hij wordt beschuldigd van hoogverraad en verduistering in Kiev. Weken geleden stelde de Oekraïense president Volodimir Zelenski voor hem te ruilen voor Oekraïense gevangenen.
Na de verovering van Marioepol spraken verschillende politici in Rusland zich echter uit tegen een gevangenenruil en riepen op om de Azov-strijders te vervolgen.
© REUTERS — Medvedtsjoek met president Poetin. Een groep activisten in Oostenrijk heeft een villa bezet die vermoedelijk eigendom van een Russische oligarch is. De villa die ze hebben overgenomen staat in het dorp Unterburgau aan de Attersee, een meer nabij Salzburg. De groep roept op de oligarch van het ontroerend goed te onteigenen, vanwege de Russische invasie in Oekraïne.
Volgens lokale media gaat het om de villa van de voormalige Russische vicepremier Igor Sjoevalov. Op beelden is te zien hoe de activisten spandoeken hebben opgehangen met daarop teksten, zoals 'solidariteit met alle vluchtelingen' en 'saboteer oorlog overal'.
De demonstranten zelf beweren dat de groep uit veertig mensen bestaat. De politie spreekt dat tegen en zegt dat er tien mensen bij de bezetting betrokken zijn. Een woordvoerder van de politie zegt tegen het Duitse persbureau DPA dat agenten met de demonstranten in contact staan.
Volgens registers van onder meer het Oostenrijkse ministerie van Financiën is de villa aan de Attersee niet in het bezit van een oligarch die is getroffen door sancties van de Europese Unie, maar staat het landgoed op naam van een bedrijf waar een familielid van de oligarch nauwe banden mee heeft. Mogelijk gaat het om een constructie waarmee het eigendom van landgoederen of andere goederen verduisterd wordt.
Onenigheid op Twitter door de Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba en de Russische afgevaardigde bij de Verenigde Naties Dmitri Polianski. Eerder vandaag tweette Koeleba dat Rusland 'miljoenen mensen in gevaar bracht' door de Oekraïense havens te blokkeren. Hij wees hier op de dreigende hongersnood in Afrikaanse landen die voor veel van hun voedsel afhankelijk zijn van Oekraïense boeren. Hij wil landroutes beschikbaar maken om Afrika alsnog van voedsel te voorzien.
Polianski reageert op Koeleba dat er 'een nieuwe diepte van hypocrisie is bereikt'. Volgens hem blokkeert Rusland geen voedselexport uit Oekraïne, maar gebruikt het land schepen uit andere landen als 'menselijke schilden'. De landroutes zouden Afrika volgens Polianski niet helpen, maar de wapenrekeningen betalen. De uitingen van beide overheidsfunctionarissen zijn niet onafhankelijk te verifiëren.
Ondanks de nederlaag in de havenstad Marioepol is president Volodimir Zelenski ervan overtuigd dat het Oekraïense leger de Russische strijdkrachten grote schade heeft toegebracht. Oekraïne 'heeft de ruggengraat van het Russische leger gebroken', zei de Oekraïense president zaterdag in een televisie-interview. ,,Het zal de komende jaren niet meer op de been kunnen komen."
Het Russische leger meldde vrijdag dat de laatste verdedigers van Marioepol, die zich op het terrein van staalfabriek Azovstal hadden verschanst, zich hebben overgegeven en door de Russen zijn gevangengenomen. Daarmee is de strategische havenstad volgens het Russische ministerie van Defensie 'volledig bevrijd'.
Zelenski benadrukte dat al het verloren terrein teruggepakt gaat worden. Een terugkeer naar de frontlinies voor 24 februari, de dag dat de Russen Oekraïne binnenvielen, geldt al als een overwinning. ,,Het zal betekenen dat ze ons niet hebben veroverd en dat wij ons land hebben verdedigd", zei het staatshoofd. Al benadrukte hij dat het lastig zal worden.
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft in een telefoongesprek met de Zweedse premier Magdalena Andersson gezegd dat Ankara verwacht dat Zweden 'concrete stappen zet om terroristische organisaties aan te pakken', meldt het Turkse persbureau Anadolu zaterdag. De twee spraken elkaar over de eventuele toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO, waar Erdogan zich tegen verzet.
Erdogan wil onder meer dat het land stopt met zijn politieke en financiële steun aan terroristische organisaties en met het leveren van wapens aan deze groeperingen. Ook wil hij dat de Zweedse regering beperkingen op de wapenexport naar Turkije opheft. Deze beperkingen werden in 2019 ingevoerd na militaire operaties van Turkije in onder meer Noord-Syrië.
Zweden en Finland hebben woensdag officieel het NAVO-lidmaatschap aangevraagd. Erdogan verzet zich echter tegen hun toetreding. Beide landen zouden volgens hem terroristen herbergen, onder wie Koerdische militanten van de in Turkije verboden PKK. De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken, Ann Linde benadrukte vrijdag dat Zweden als eerste land na Turkije de PKK als terroristisch bestempelde.
De Oekraïense minister van Gezondheid Viktor Lyashko meldt dat het Russische leger de toevoer van medische hulpmiddelen blokkeert in bezette gebieden. Volgens Lyashko zouden 235 zorginstitutenen 20 noodteams, de meeste in de buurt van de bezette stad Cherson, te kampen hebben met zware tekorten. Deze informatie is vooralsnog niet onafhankelijk te verifiëren.
De Russische theatermaker en regisseur Kirill Serebrennikov heeft zich uitgesproken tegen de oorlog in Oekraïne. Serebrennikov is, omdat hij het niet eens is met de inval, ook naar Duitsland vertrokken, vertelde hij tijdens het filmfestival in Cannes aan verschillende Amerikaanse filmwebsites.
,,Ik kon niet anders dan zeggen: fuck de oorlog, ik haat je, doei. Je kunt niet zwijgen over deze oorlog", aldus de regisseur wiens film Tchaikovsky's Wife te zien is op het Franse filmfestival.
Dat er vanuit Oekraïne kritiek is op het feit dat er Russische films worden vertoond tijdens het festival, begrijpt Serebrennikov. ,,Het horen van de Russische taal is al pijnlijk vanwege de oorlog. Dat begrijp ik en dat accepteer ik", aldus de regisseur. ,,Maar we kunnen de taal niet stoppen. We kunnen niet stoppen met muziek, we kunnen niet stoppen met toneel en we kunnen niet stoppen met cinema."
De Amerikaanse president Biden heeft tijdens een Azië-reis tussen de bedrijven door zijn handtekening gezet onder het megasteunpakket van bijna 38 miljard euro (40 miljard dollar) voor Oekraïne.
Het document dat Biden ondertekende werd door een Witte Huis-medewerker meegenomen op een lijnvlucht naar Zuid-Korea, waar de president op dit moment op bezoek is. De helft van het pakket is bedoeld voor militaire steun.
© ANP / EPA — Joe Biden. Ongeveer vijftig mensen zijn in Utrecht bij elkaar gekomen in een stiltekring voor mensen die lijden door de oorlog in Oekraïne. Voordat de stilte begon, klonk een vredeslied, vertelt Florine Keus van Vredesorganisatie PAX. In nog minstens tien andere plaatsen in Nederland deden mensen mee aan een stiltekring.
Ook op bijvoorbeeld het Rodetorenplein in Zwolle en de Koornmarkt in Almelo waren stiltekringen georganiseerd. Verder kwamen mensen bij elkaar in Nijmegen, Amsterdam, Alkmaar, Deventer, Enschede, Nederhorst den Berg, Venray, Roermond en Den Bosch, liet PAX eerder weten.
De Portugese premier António Costa is vanmorgen in Kiev aangekomen, op verzoek van Zelenski. Costa, die sinds 2015 premier is, zei. ,,Ik kom hier om mijn emotie en respect te tonen, als teken van solidariteit met dit land en dit volk, in het licht van de barbaarse Russische agressie.”
© ANP / EPA Een afgevaardigde van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken deelt een video op Twitter van Russische soldaten die Oekraïense burgers 'dwingen zich te laten evacueren'.
De oorlog in Oekraïne kan alleen worden beëindigd met diplomatie, zo heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski gezegd. Zijn uitspraak komt op een moment waarop de onderhandelingen tussen Moskou en Kiev al weken zijn vastgelopen.
De oorlog 'zal bloedig zijn, er zullen gevechten zijn, maar het definitieve einde zal via de diplomatie gebeuren', aldus Zelenski tegen een Oekraïense televisiezender. Hij zei ook dat Oekraïne wil dat alles terugkeert naar hoe het eerder was en dat Rusland dat niet wil. De president gaf geen verdere uitleg.
Het vredesoverleg begon kort na het begin van de oorlog op 24 februari, maar er wordt al lange tijd geen vooruitgang meer geboekt. Russische persbureaus melden dat de laatste gesprekken op 22 april plaatsvonden. Beide partijen geven elkaar de schuld van het uitblijven van een doorbraak.
Het Russische leger claimt dat het een westerse wapenlevering in de Oekraïense regio Zjitomir, ten westen van Kiev, heeft vernietigd.
Persbureau Interfax meldt dat er raketten zijn gebruikt om de levering te vernietigen.
Vertegenwoordigers van de VS, Canada, Nieuw-Zeeland, Japan en Australië zijn weggelopen bij een vergadering op de top van handelsverbond APEC in de Thaise hoofdstad Bangkok. De diplomaten verlieten de bijeenkomst na de eerste woorden van de Russische minister van Economie Resjetnikov de zaal. Na de bijdrage van Resjetnikov keerden de landen terug.
Het weglopen was een statement 'tegen de illegale oorlog in Oekraïne', zegt een diplomaat tegen persbureau Reuters.
Liz Truss, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, heeft bekendgemaakt dat het Verenigd Koninkrijk besprekingen is begonnen met internationale bondgenoten over het sturen van moderne wapens naar Moldavië om het te beschermen tegen Rusland.
Truss wil dat het land 'is uitgerust volgens de NAVO-standaard' in geval van conflict. Moldavië is momenteel geen NAVO-lid en er zijn zorgen dat het een toekomstig doelwit kan zijn voor Poetin, na het conflict in Oekraïne.
© REUTERS — Liz Truss. The New York Times heeft video's bemachtigd die bewijzen dat Russische paratroepers betrokken waren bij executies in het Oekraïense Boetsja. De Russen hielden het voorstadje van Kiev ruim een maand bezet. Na hun aftocht in april werden er honderden lichamen van burgers gevonden.
Op een van de video's, afkomstig van een bewakingscamera, is te zien hoe twee paratroepers negen Oekraïense mannen in ganzenpas door de straat drijven. De gevangenen lopen gebukt en houden een hand achter hun hoofd en met de andere de riem van hun voorganger vast. De tweede video is gemaakt vanuit een nabijgelegen huis. Daarop is te zien hoe de mannen naar een binnenplaats worden gebracht. De video houdt daar op, maar ooggetuigen vertelden verslaggevers van de krant dat de soldaten de gevangenen daarvandaan naar het nabijgelegen Russische hoofdkwartier brachten. Daar zijn ze doodgeschoten.
De beelden dateren van 4 maart. De paratroepers namen Boetsja een dag eerder in. Op beelden die op 5 maart door een drone zijn gemaakt zijn de lichamen van acht van de mannen te zien. Ze liggen bij het hoofdkwartier en worden bewaakt door Russische soldaten. De negende gevangene, die door The New York Times is getraceerd, raakte gewond bij de moordpartij en overleefde door zich dood te houden. Alle slachtoffers zijn door de krant geïdentificeerd. Ze maakten deel uit van een burgermilitie die Boetsja verdedigde.
Toen na de Russische aftocht uit Boetsja de eerste beelden opdoken van doodgeschoten burgers, veroorzaakten die afschuw over de hele wereld. Zelfs het woord volkenmoord viel. Moskou ontkende elke schuld en zei dat Oekraïne alles in scène had gezet, zonder met bewijs te komen. De video's die The New York Times heeft, tonen nu aan dat mensen die in Boetsja zijn geëxecuteerd voor hun dood in hechtenis waren van het Russische leger.
© Getty Images — Herdenkingstekens bij de graven van slachtoffers van de slagen bij Irpin en Boetsja op het kerkhof van Irpin. Oekraïense strijdkrachten hebben vandaag vijf Russische luchtdoelen getroffen. Dat meldt de luchtmacht van Oekraïne in een bericht op Facebook. Het gaat om drie onbemande luchtvliegtuigen, een kruisraket en een onbekend doelwit. De laatste is volgens de Oekraïense luchtmacht hoogstwaarschijnlijk een helikopter.
Ook hebben Oekraïense soldaten door middel van luchtaanvallen ten minste twintig Russische gepantserde gevechtsvoertuigen vernietigd, zeggen zij in een verklaring. Dit nieuws is niet door een onafhankelijke bron bevestigd.
Het Duitse parlement heeft donderdagavond laat ingestemd met een omvangrijk pakket maatregelen om huishoudens te helpen met de sterk gestegen energieprijzen door de oorlog in Oekraïne. Door de hoge prijzen staat de koopkracht van veel burgers zwaar onder druk. In totaal is met het pakket een bedrag van 15 miljard euro gemoeid.
Er komt onder meer een tijdelijke verlaging van de accijns op benzine en diesel. De accijns op benzine gaat met bijna 30 cent per liter omlaag en die op diesel met 14 cent. De regering wil zo de prijzen aan de pomp terugbrengen naar het niveau van voor de Russische invasie van Oekraïne. De accijnsverlaging gaat in op 1 juni en geldt voor drie maanden.
Om mensen te stimuleren vaker gebruik te maken van het openbaar vervoer kost een maandkaart voor regionaal en lokaal ov vanaf juni nog maar 9 euro. Ook deze maatregel geldt voor drie maanden. De regering trekt 2,5 miljard euro uit om vervoersbedrijven te compenseren voor de gemiste inkomsten.
Verder krijgen mensen in de bijstand opnieuw een eenmalig bedrag van 100 euro, bovenop een vergelijkbaar bedrag dat eerder al was toegezegd. Daarnaast ontvangen belastingbetalers een vergoeding van 300 euro en gaat de kinderbijslag met een eenmalig bedrag van 100 euro omhoog.
De Bondsraad, de Duitse senaat, stemt vrijdag over de maatregelen.
Er zijn geen aanwijzingen dat Rusland laserwapens heeft ingezet in Oekraïne. Dit meldt het Pentagon naar aanleiding van beweringen van Rusland volgens persbureau Reuters. Het land zou gebruik hebben gemaakt van krachtige lasers om vijandige drones te raken.
,,We hebben geen enkel bewijs gezien dat er daadwerkelijk lasers ingezet zijn", aldus Pentagon-woordvoerder John Kirby tijdens een persconferentie.
Rusland zegt Marioepol te hebben ingenomen. Dit meldt persbureau AP. Dit zou de grootste overwinning tot nu toe zou van het land zijn in zijn oorlog met Oekraïne. Het nieuws is nog niet bevestigd door Oekraïne.
Het bericht komt nadat eerder vanavond bekend werd dat de laatste Oekraïense strijders van het Azov-regiment die zich in de staalfabriek in Marioepol hadden verschanst zich hebben overgegeven.
© REUTERS — Een inwoner van Marioepol zit op een binnenplaats in de buurt van een flatgebouw dat zwaar is beschadigd. De ‘oorlogsheld’ Volodimir Zelenski heeft ook een heel duister kantje. Er is een pikant boek verschenen over president Zelenski dat ook de schijnwerper zet op zijn duistere verleden, hoezeer hij momenteel ook in de smaak valt bij westerse politici.
Duitsland en Italië hebben hebben aan bedrijven verteld dat ze roebelrekeningen kunnen openen om daarmee Russisch gas te kunnen blijven kopen zonder daarbij de sancties tegen Rusland te overtreden. Persbureau Reuters meldt op basis van bronnen dat daarover overleg met de Europese Unie is gevoerd.
De eis van Rusland om buitenlandse kopers in roebels te laten betalen voor gas heeft voor beroering in Europa gezorgd. Europese regeringen willen een harde lijn trekken tegen Moskou over de oorlog in Oekraïne, maar verschillende lidstaten zijn sterk afhankelijk van Russisch gas.
Het Russische ministerie van Justitie heeft schaakkampioen Garry Kasparov en voormalig oliemagnaat Mikhail Chodorkovski toegevoegd aan een lijst van personen die optreden als buitenlandse agenten, meldt persbureau Reuters.
Beide mannen zijn uitgesproken critici van de Russische regering.
© REUTERS — Voormalig schaakkampioen Garry Kasparov. De Europese Commissie onderzoekt of de bevroren tegoeden van Russische oligarchen gebruikt kunnen worden voor de wederopbouw van Oekraïne. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen zei donderdagavond tegen de Duitse zender ZDF dat ze vindt ,,dat Rusland zijn bijdrage moet leveren".
Sinds het begin van de oorlog hebben de VS en Europa zo'n 30 miljard dollar aan Russische bezittingen in beslag genomen. Naast bankrekeningen gaat het ook om bijvoorbeeld jachten, vastgoed en kunst. Von der Leyen zei dat juristen momenteel kijken wat de mogelijkheden zijn om die middelen te gebruiken voor Oekraïne.
De commissievoorzitter wil ook dat hulp voor de wederopbouw gekoppeld wordt aan de hervormingen die nodig zijn voor de eventuele toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie. ,,We moeten de wederopbouw van Oekraïne meefinancieren", zei Von der Leyen. ,,Het is logisch om tegelijkertijd hervormingen aan te pakken, bijvoorbeeld tegen corruptie of om de rechtsstaat op te bouwen."
© BELGA — Voorzitter van de Europese Commissie Ursula Von der Leyen. Het begrotingstekort in Oekraïne is als gevolg van de oorlog tegen Rusland opgelopen tot 5 miljard dollar (4,7 miljard euro) per maand. Die last kan het land alleen dragen met buitenlandse financiële hulp, zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski donderdagavond in zijn dagelijkse videoboodschap.
Zelenski bedankte de Verenigde Staten daarom voor de extra militaire hulp die het land ter beschikking stelt. De Amerikaanse Senaat stemde donderdag in met een hulppakket ter waarde van 40 miljard dollar. Ook zei hij dankbaar te zijn met de 9 miljard euro die de Europese Unie woensdag toezegde.
Het buitenlandse geld moet niet gezien worden als een gift, maar als een ,,bijdrage aan de eigen veiligheid", benadrukte Zelenski. ,,Want de verdediging van Oekraïne betekent ook de eigen verdediging tegen nieuwe oorlogen en crises die Rusland kan uitlokken."
© AFP — President Volodimir Zelenski (rechts) van Oekraïne verleent een hoge onderscheiding aan een Oekraïense militair en geeft hem de titel 'Held van Oekraïne'. De laatste Oekraïense strijders van het Azov-regiment die zich in de staalfabriek in Marioepol hadden verschanst, hebben zich overgegeven. Dat meldt het Russische staatspersbureau RIA op basis van het Russische ministerie van Defensie. Het zou volgens persbureau Reuters gaan om een groep van 531 mensen.
Eerder deze avond zei de Oekraïense president Zelenski volgens Reuters nog dat de laatste Azovstal-soldaten kunnen binnen enkele dagen naar buiten zouden kunnen komen.
Russische troepen hebben vandaag een massaal bombardement uitgevoerd op Severodonetsk, melden Oekraïense functionarissen. De stad is een van de laatste Oekraïense bastions in Loehansk, een van de twee zuidoostelijke regio's die Russische separatisten tot onafhankelijke staten hebben uitgeroepen. Het bombardement lijkt onderdeel van een grote aanval om de laatste nog door Oekraïne gecontroleerde delen van het gebied te veroveren voor de separatisten.
,,Het Russische leger is begonnen met de zeer intensieve vernietiging van de stad Severodonetsk", schrijft de gouverneur van Loehansk op Telegram. ,,De intensiteit van de beschietingen is verdubbeld, ze beschieten woonwijken en vernielen huis voor huis." Hoeveel mensen daarbij zijn omgekomen is onduidelijk, want 'het is gewoon onmogelijk om elk appartement te bekijken', aldus de gouverneur.
Eerder vrijdag zei de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe, na een vergadering va de ministerraad in Moskou, dat de 'bevrijding van de Volksrepubliek Loehansk' nabij is.
Onlangs beschreef de Oekraïense president Volodimir Zelenski de omstandigheden in de Donbas-regio, waartoe Loehansk en het aangrenzende Donetsk behoren, als 'een hel'. De regio is 'volledig verwoest' door Rusland, aldus Zelenski.
Een cultureel centrum in de Oekraïense stad Lovoza is vrijdag getroffen door een projectiel. Onder anderen president Volodimir Zelenski deelde de beelden op Telegram.
Volgens berichten op het platform zijn er zeven mensen gewond geraakt. Lovoza ligt ver van de frontlinie en is in Oekraïense handen.Russische troepen zijn vandaag doorgegaan met het aanvallen van de steden Lysychansk en Severodonetsk in de oostelijke regio Loehansk in Oekraïne. Het doel is om te proberen het gebied af te sluiten van de rest van Oekraïne, zegt Serhiy Haidai, de gouverneur van de regio.
De Russische troepen richten zich op de Lysychansk-Bakhmut snelweg, vertelt Haidai aan persbureau AP. Volgens de gouverneur is de regio enkel via deze weg te bereiken. De inwoners zijn er dus van afhankelijk om te kunnen evacueren of humanitaire hulpgoederen te ontvangen.
Italië heeft gisteren een vredesplan voor Oekraïne ingediend bij VN-secretaris-generaal Antonio Guterres. Dit zei de Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Luigi Di Maio tijdens een bijeenkomst van de Raad van Europa in Turijn volgens persbureau AP.
In het plan staat onder meer een oproep voor een lokaal staakt-het-vuren en om burgers te kunnen evacueren. Ook wil Italië dat er gewerkt wordt aan het scheppen van voorwaarden die een algemeen staakt-het-vuren mogelijk kunnen maken. Volgens het land zou dit moeten leiden tot een 'lang aanhoudende vrede'.
In Brussel zei Josep Borrell, hoofd van het buitenlands beleid van de EU, dat hij op de hoogte was van het plan. ,,De Europese Unie zet alles op alles om dit conflict te beëindigen", aldus Borrell.
© AP — De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken Luigi Di Maio. Canada heeft sancties opgelegd aan veertien Russen. Ook heeft het land de import van luxeproducten en computerapparatuur naar Rusland verboden. Het gaat daarbij om onder meer sieraden en alcohol.
Dit schrijven onder meer persbureaus Reuters en Interfax op basis van een verklaring van de minister van Buitenlandse Zaken van het land.De sancties werden onder meer opgelegd aan het hoofd van de Russische spoorwegen, Oleg Belozerov, voormalig directeur van Uralkhim, Dmitry Mazepin en zijn zoon, autocoureur Nikita Mazepin, zakenman Alexander Lebedev, ondernemers Gleb en Ksenia Frank.
In de regio Loehansk heeft het Russische leger al meer dan 11.000 woningen verwoest, meldt het Oekraïense persbureau Unian.
Dit zegt Serhiy Gaidai, hoofd van het regionale militaire bestuur van Loehansk in een bericht op zijn Telegram-kanaal.
Rusland gaat nieuwe militaire bases inrichten in het westen als antwoord op de dreiging die de uitbreiding van de Navo volgens Moskou betekent. De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe zei dat er meer bases en eenheden gaan komen in de westelijke militaire zone van het uitgestrekte land.
Die zone grenst aan het noorden van Oekraïne, Belarus, de Baltische staten en het zuidoosten van Finland. Oekraïne wilde tot voor kort Navo-lid worden tot ergernis van het Kremlin. De voorheen neutrale staten Finland en Zweden zijn inmiddels op weg Navo-lid te worden, omdat Rusland Oekraïne in februari is binnengevallen.
Sjojgoe sprak over de verplaatsing van twaalf militaire eenheden en divisies naar de westelijke zone voor het einde van het jaar.
De voormalige Duitse bondskanselier Gerhard Schröder is gezwicht voor politieke druk. Hij stapt op bij het Russische staatsolieconcern Rosneft. Bij deze grootste oliefirma van het land was hij nog steeds voorzitter van de raad van toezicht, ondanks de Russische invasie in Oekraïne. Hij laat nu weten dat het 'onmogelijk' is daar nog te blijven, aldus Rosneft.
Het Duitse parlement besloot een dag eerder enkele privileges voor de oud-regeringsleider te schrappen. Het Europees Parlement wil Schröder en andere Kremlingezinde ex-politici zelfs sancties opleggen.
De 78-jarige Schröder beschadigt het aanzien van Duitsland in de wereld door geen afstand te nemen van de Russische president Vladimir Poetin, luidde de kritiek uit het parlement in Berlijn. Hij raakt een door de staat betaald kantoor met personeel kwijt.
© Getty Images — Gerhard Schröder Sinds maandag hebben 1908 Oekraïense strijders die zich hadden verschanst in de Azovstal-fabriek in Marioepol zich overgegeven, zegt de Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe. Een dag eerder stond het aantal volgens Moskou op 1730.
Volgens de minister zijn ook 177 burgers, onder wie 85 vrouwen en 47 kinderen uit het complex gehaald, noteerde het Russische persbureau TASS. De informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd.
Oekraïne heeft het liever over evacuaties en wil niet zeggen hoeveel mensen er nog op het industriecomplex zijn. Presidentieel adviseur Michailo Podoljak spreekt van 'heel moeilijke, heel fragiele' gesprekken met Rusland. Hij herhaalde dat Oekraïners moeten zwijgen over de operatie totdat die is afgerond.
Het Rode Kruis is sinds dinsdag bezig de honderden Oekraïense krijgsgevangen die het Azovstal-complex hebben verlaten te registreren.
Vadim Sjisjimarin, de 21-jarige Russische militair die als eerste terechtstaat voor oorlogsmisdaden in Oekraïne, heeft zijn slotverklaring in de rechtbank in Kiev vandaag aangegrepen om te benadrukken dat hij geen burger wilde doden. ,,Ik heb er oprecht spijt van. Ik was nerveus, en ik wilde niet doden", zegt hij.
De militair wordt ervan verdacht een 62-jarige burger te hebben gedood vanuit een auto, enkele dagen na de start van de invasie door Rusland. Sjisjimarin verklaarde eerder deze week schuldig te zijn.
De rechtbank komt maandag opnieuw bijeen en zal dan naar verwachting het vonnis bekendmaken. De openbaar aanklager heeft een levenslange gevangenisstraf geëist.
Het Russische staatsgasbedrijf Gazprom stopt zaterdag met het leveren van aardgas aan Finland. Dat meldt het Finse Gasum, een groothandelaar in gas van de Finse overheid. Gasum zal vanaf dit weekend gas leveren uit andere landen.
Finland kondigde onlangs aan bij het militaire bondgenootschap NAVO te willen. Rusland ziet die uitbreiding van de NAVO naar een land waar het een ruim duizend kilometer lange grens mee deelt als grote bedreiging.
Sjatoslav Palamar, de plaatsvervangend commandant van het Azovbataljon, zegt in een video dat hij nog in de Azovstalfabriek in Marioepol is. Rusland claimde donderdag dat Palamar de fabriek in de havenstad verlaten had.
In de video zegt Palamar bezig te zijn met 'een geheime operatie'. De video zou donderdag zijn opgenomen en is naar buiten gekomen via persbureau Reuters.
De Russische en Britse ministeries van Defensie melden dat ruim 1700 Oekraïense militairen zich hebben overgegeven bij de Azovstal-metaalfabriek in Marioepol. De havenstad is vrijwel volledig in handen van Rusland.
Op beelden van persbureau Reuters is te zien dat een deel van de krijgsgevangenen is gearriveerd in Olevnika. Dat is een stad in de regio Donetsk, die in handen is van de Russen. Vermoedelijk worden ze daar nu vastgehouden in een voormalig strafkamp.
© AP — Ukrainian servicemen sit in a bus after leaving Mariupol's besieged Azovstal steel plant, near a penal colony, in Olyonivka, in territory under the government of the Donetsk People's Republic, eastern Ukraine, Friday, May 20, 2022. (AP Photo) Pro-Russische hackers hebben de websites van verschillende instellingen en ministeries in Italië aangevallen, aldus de Italiaanse politie.
De Italiaanse cyberbeveiligingsgroep Yarix meldt in een verklaring dat de aanval donderdagavond werd gelanceerd door de hackergroep die bekend staat als Killnet.
Vrijdagochtend was het nog steeds niet mogelijk om toegang te krijgen tot de websites van het Italiaanse ministerie van Buitenlandse Zaken en de nationale vereniging van magistraten.
De Doema, het Lagerhuis van het Russische parlement, overweegt om de leeftijdsgrens van het leger verder uit te rekken. Als een nieuw voorstel wordt aangenomen kunnen ook Russen boven de 40 jaar en buitenlanders boven de 30 jaar zich bij het Russische leger voegen. Dat is te lezen op de website van het Lagerhuis.
Wanneer er over het plan gestemd wordt is nog niet bekend.
De landen van de G7 zijn het eens geworden over 18 miljard euro aan financiële hulp voor Oekraïne. Dat zegt althans de Duitse minister voor Financiën, Christian Lindner, in een interview met persbureau Bloomberg.
Het geld is bedoeld als hulp voor de korte termijn. Terwijl Oekraïne een oorlog uitvecht met Rusland moet het land in staat blijven zijn kortlopende rekeningen te betalen, is de redenering. ,,Het lijkt erop dat we meer dan 18 miljard euro kunnen ophalen om Oekraïne te steunen op dit cruciale, historische moment", zegt Lindner tegen Bloomberg Television.
Volgens Lindner zijn de financieringsproblemen voor Oekraïne in de 'nabije toekomst' opgelost met het miljardenbedrag. De Verenigde Staten doen voor 7,5 miljard dollar mee, stelt Lindner. Ook de Europese Unie draag bij aan het hulppakket.
© REUTERS — Christian Lindner. Het Oekraïense parlementslid Lesia Vasylenko beschuldigt Rusland van beschietingen 'omwille van beschietingen' in de regio Loehansk. Ze zegt dat de Russische strijdkrachten het doelbewust moeilijk maken om conflictgebieden te verlaten.
,,Ze doen het om angst en meer pijn en tragedie onder de bevolking te veroorzaken in een poging de mensen te dwingen zich over te geven", aldus Vasylenko. Het parlementslid ziet niet in hoe de oorlog tot een einde zou kunnen komen. ,,Ik heb geen idee hoe dat op dit moment mogelijk is."
© REUTERS — Lesia Vasylenko (rechts). Olie- en gasconcern Shell heeft vier voormalige Russische tankers voor vloeibaar gemaakt aardgas (lng) weer in gebruik genomen na de verkoop van de schepen aan een in Singapore gevestigde onderneming. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. De stap zou enige verlichting kunnen brengen op de krappe gasmarkt doordat Shell nu weer meer lng kan leveren.
Shell, dat ongeveer 90 tankers, of een vijfde van de wereldwijde lng-vloot, controleert, besloot in maart om de schepen buiten dienst te houden uit angst voor reputatieschade en de Westerse sancties tegen Rusland in verband met de oorlog in Oekraïne.
Maria Zakharova, woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, heeft zich uitgelaten over de wens van Zweden om zich bij de Navo aan te sluiten.
Ze beweert dat er binnen Zweden weinig steun is voor de stap en vraagt waarom er geen referendum wordt gehouden over de beleidswijziging. Ze beschuldigt Zweden ervan een marionet van het Verenigd Koninkrijk te zijn.
© AP — Maria Zakharova. Russische beschietingen in de oostelijke regio van Loehansk in Oekraïne hebben de afgelopen 24 uur aan dertien burgers het leven gekost. Dat meldt de regionale gouverneur, Serhi Hajdaj, volgens Reuters.
Twaalf van hen werden gedood in de stad Sjevjerodonesk, waar een Russische aanval is mislukt, zei hij.
© via REUTERS — Serhi Hajdaj. Een Russische senator heeft beweerd dat de reden voor de 'trage voortgang' van Rusland in Oekraïne is dat zijn troepen in feite vechten tegen mede-Russen, meldt BBC.
De 'speciale militaire operatie' van Rusland verliep 'met nogal wat moeite', zei de senator op de Russische staatstelevisie.
Hij redeneerde echter dat de trage vooruitgang was omdat 'we vechten tegen een van de sterkste en best opgeleide legers'. ,,We vechten tegen Russische soldaten en officieren met precies dezelfde mentaliteit als de onze."
De Amerikaanse Senaat heeft woensdag de diplomate Bridget Brink aangeduid als de nieuwe Amerikaanse ambassadeur in Oekraïne. De officiële bevestiging van haar benoeming komt er enkele uren nadat de VS bekendmaakten dat de ambassade in Kiev was heropend.
Brink was tot nu toe de Amerikaanse afgevaardigde in Slowakije. Voordien was zij ook werkzaam op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington als deskundige voor Oost-Europa en de Kaukasus. Ze was ook viceambassadeur in Oezbekistan en Georgië.
De VS had sinds 2019 geen ambassadeur meer in Oekraïne. Voormalig president Donald Trump had toen ambassadeur Marie Yovanovitch uit haar functie ontzet.
Oekraïense troepen hebben donderdagmorgen een Russisch grensdorp in de westelijke regio Koersk beschoten en ten minste één burger gedood, dat heeft de regionale gouverneur Roman Starovojt op Telegram bekendgemaakt.
Er zouden een alcoholfabriek en verschillende andere gebouwen in het dorp Tjotkino zijn geraakt, aldus Starovojt.
Rusland zet volgens de Duitse minister Annalena Baerbock van Buitenlandse Zaken honger in als oorlogswapen door de graanexport uit Oekraïne te blokkeren.
,,Rusland voert deze oorlog met een ander verschrikkelijk en krachtig wapen: honger en ontbering. Door Oekraïense havens te blokkeren, door silo's, straten en spoorwegen te vernietigen, heeft Rusland een graanoorlog ontketend en een wereldwijde voedselcrisis aangewakkerd", aldus Baerbock bij de Verenigde Naties in New York.
Ze wijst erop dat de Russen het wapen inzetten op het moment dat miljoenen mensen, met name in het Midden-Oosten en Afrika, al door honger worden bedreigd 'door de verwoestende effecten van de klimaatcrisis, de coronapandemie en conflicten die woeden in hun eigen regio's'.
Volgens de Duitse regering blokkeert Rusland de export van 25 miljoen ton graan uit Oekraïne, vooral in Odessa. Oekraïne is een van 's werelds grootste graanproducenten.
© AFP — De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock. Alle Oekraïense slachtoffers van de Russische bezetting krijgen speciale hulp van de staat. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski woensdag tijdens zijn videotoespraak beloofd. Hij heeft daartoe een wet ondertekend, maar meer details heeft Zelenski niet bekendgemaakt. De hulp is volgens de president ook bedoeld voor 'alle gevangenen van het Kremlin', op de Krim of in het door Rusland bezette deel van de Donbas.
Zelenski bracht 18 mei 1944 in herinnering, een belangrijke herdenkingsdag in Oekraïne. Destijds liet Sovjetdictator Josef Stalin de Krim-Tartaren deporteren omdat ze zouden hebben gecollaboreerd met de Duitsers. Toen Rusland in 2014 het schiereiland annexeerde, verwoestte volgens de president een 'tweede golf van vernietiging alles wat vrij was op de Krim.'
Het Oekraïense staatshoofd zegt alles te doen om zijn land te bevrijden van de Russische bezetting. ,,Cherson, Melitopol, Enerhodar Berdjansk, Marioepol en al onze steden en dorpen die tijdelijk bezet zijn, moeten weten dat Oekraïne zal terugkeren", zei hij. Hoe lang dit duurt, hangt af van de situatie op het slagveld. ,,We proberen het zo snel mogelijk te doen. We zijn verplicht om de bezetters te verdrijven en echte veiligheid te garanderen aan Oekraïne."
Nederland gaat niet meer pantserhouwitsers aan Oekraïne leveren. ,,Ik denk echt dat het hier voorlopig bij blijft'', zei premier Rutte tijdens een persconferentie met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Nederland en Duitsland hebben samen twaalf pantserhouwitsers aan de regering in Kiev geschonken.
,,Nog meer leveren? Dat zie ik op dit moment niet gebeuren'', aldus Rutte. Dat komt omdat Defensie al een gebrek aan materieel heeft. ,,Er zijn grenzen aan wat we nu kunnen doen.'' De pantserhouwitser is het zwaarste geschut van de landmacht. Van de 54 houwitsers bij Defensie zijn er vijf aan de Oekraïners gegeven.
Op dit moment worden Oekraïense militairen in Duitsland opgeleid om de pantserhouwitser te kunnen bedienen. Voorlopig zal het zware geschut nog niet op het slagveld worden ingezet. Er is 'weken training nodig en misschien wel langer', aldus Rutte. Duitsland verzorgt de training en levert munitie voor de wapensystemen.
© ANP — Pantserhouwitser van de Koninklijke Landmacht De hoogste Amerikaanse militaire officier, generaal Mark Milley, en de Russische stafchef Valeri Gerasimov hebben elkaar voor het eerst sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne gesproken, meldt het Pentagon. Zoals vooraf afgesproken, blijft de inhoud van het telefoongesprek geheim.
,,De militaire leiders bespraken verschillende veiligheidsgerelateerde problemen en kwamen overeen om de communicatielijnen open te houden", zei een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Defensie. De VS en Rusland hebben na de invasie van Oekraïne op 24 februari een hotline geopend om misverstanden en een eventuele uitbreiding van het conflict te voorkomen.
,,Ik hoop dat we als gevolg van dit gesprek een stap dichter bij een diplomatieke oplossing komen'', zegt de commandant van de Navo-troepen in Europa. Generaal Todd Wolters overlegde donderdag in Brussel met de hoogste militair van iedere NAVO-lidstaat.
Ook Nederland en Duitsland verwachten dat ondanks verzet van de Turkse regering Finland en Zweden lid zullen worden van de Navo. Dat verklaarden premier Rutte en bondskanselier Olaf Scholz op een gezamenlijke persconferentie in Den Haag.
Er wordt momenteel intensief overlegd over het lidmaatschap van beide landen, zei Rutte. ,,Ik heb er vertrouwen in dat het uiteindelijk zal lukken om daar gezamenlijk tot een positie te komen waarbij het mogelijk wordt voor Finland en Zweden om toe te treden.'' Scholz sloot zich daar bij aan.
© REUTERS — Premier Rutte en bondskanselier Olaf Scholz De Amerikaanse president Biden heeft zijn volledige steun uitgesproken voor de aanvragen van Finland en Zweden om lid te worden van de Navo. ,,Finland en Zweden maken de NAVO alleen maar sterker'', zei Biden na een ontmoeting in het Witte Huis met de Finse president Sauli Niinistö en de Zweedse premier Magdalena Andersson. ,,En een sterke NAVO is de basis voor de Amerikaanse veiligheid.''
Biden benadrukte dat beide landen al hechte partners zijn van de VS. En hij herhaalde nog maar eens dat de Navo een defensief bondgenootschap is. ,,De toetreding van nieuwe leden tot de NAVO vormt voor geen enkel land een bedreiging.''
Eerder vandaag zei de Turkse president Recep Tayyip Erdogan dat hij er niet over piekert om in te stemmen met een Navo-lidmaatschap van Finland en Zweden. Beide landen zouden terroristen herbergen, onder wie Koerdische militanten van de in Turkije verboden PKK. En Turkije wil goede betrekkingen blijven houden met Moskou. Turkije is volgens waarnemers sinds de Koude Oorlog een historische pijler van de Navo en kan net als elk lid aanvragen van nieuwe leden blokkeren.
De Finse president Niinisto zei na de ontmoeting met Biden dat Finland alle door Turkije genoemde 'zorgen' zou wegnemen. ,,We veroordelen terrorisme in al zijn vormen en we zijn actief betrokken bij de bestrijding ervan'', zei hij.
© Getty Images — Amerikaanse president Biden (midden), samen met de Finse president Sauli Niinistö (l) en de Zweedse premier Magdalena Andersson (r). De afgelopen week hebben 1740 Oekraïense vluchtelingen zich ingeschreven bij Nederlandse gemeenten. In totaal staan er nu 58.600 Oekraïners ingeschreven. Dat blijkt uit de meest recent gepubliceerde cijfers van de Rijksoverheid.
Het aantal beschikbare bedden voor Oekraïense vluchtelingen is met 472 gegroeid naar bijna 46.000. In totaal zijn 37.775 van deze bedden in gebruik. Daaruit blijkt dat ruim 20.000 Oekraïners onderdak hebben buiten de gemeentelijke opvang, bijvoorbeeld bij gastgezinnen.
Ondanks de herhaalde dreiging van de Turkse president Erdogan met een veto, is Navo-chef Stoltenberg er nog altijd van overtuigd dat Zweden en Finland snel bij de Navo zullen horen. Hij zegt onder meer tegen persbureau Reuters dat hij in gesprek is met Turkije en dat oplossingen worden gezocht voor de bezwaren die Ankara heeft.
Stoltenberg noemt het niet ongewoon dat er onenigheid is tussen NAVO-leden. ,,Maar daar vinden wij oplossingen voor". Turkije lijkt op dit moment de enige van de dertig Navo-lidstaten met grote bezwaren tegen toetreding van Zweden en Finland.
© AP — Jens Stoltenberg De Oekraïense aanklager eist een levenslange celstraf tegen de Russische militair die een 62-jarige Oekraïner doodschoot. Vadim Sjisjimarin is de eerste Rus die in Oekraïne terechtstaat voor oorlogsmisdaden sinds de Russische invasie.
De 21-jarige heeft bekend schuldig te zijn aan de dood van de man. Een andere militair beval hem om de man neer te schieten, zodat hij hun aanwezigheid niet zou verraden. Omdat de andere militair niet hoger in rang stond, had Sjisjimarin volgens de aanklager het bevel niet hoeven opvolgen. Omdat Oekraïne geen doodstraf kent, is levenslang de maximale straf die de aanklager kon eisen.
De voormalige sociaaldemocratische bondskanselier Gerhard Schröder raakt in zijn vaderland privileges kwijt door zijn pro-Russische houding tijdens de Russische oorlog tegen Oekraïne. Het Europees Parlement wil Schröder en andere Kremlingezinde ex-politici zelfs sancties opleggen.
De 78-jarige Schröder beschadigt het aanzien van Duitsland in de wereld, is de conclusie van een commissie van het parlement in Berlijn. Hij raakt een door de staat betaald kantoor met personeel kwijt, melden Duitse media.
Ondanks de Russische invasie in Oekraïne neemt Schröder geen afstand van de Russische president Vladimir Poetin. Ook houdt hij vast aan zijn lucratieve functies bij Russische staatsenergiebedrijven. Daarvoor moet hij worden bestraft, vindt het Europees Parlement.
Rusland wil Oekraïne afsnijden van haar kerncentrale in Zaporizja, de grootste van Europa. ,,Als Kiev dat niet wil, zal er betaald moeten worden aan Moskou voor de elektriciteit die er geproduceerd wordt'', stelde de Russische vicepremier Marat Khoesnoellin tijdens een bezoek aan de kerncentrale.
Zijn verklaring sluit aan bij die van andere Russische functionarissen de afgelopen weken. Zij suggereerden dat Rusland zich voorbereidt op een langdurige bezetting of zelfs een annexatie van de gebieden die het controleert in het zuiden. Het gaat dan om de regio Cherson en een groot deel van de regio Zaporizja. In 2021 was de centrale goed voor 20 procent van de jaarlijkse elektriciteitsproductie van Oekraïne en 47 procent van de elektriciteit uit kernenergie in het land.
De Russische troepen namen begin maart de controle over van de centrale in de stad Energodar in het zuiden. De regionale hoofdstad Zaporizja is wel nog steeds in Oekraïense handen, enkel de rivier de Dnjepr zorgt voor de scheiding.
© AFP — De kerncentrale in Zaporizja. Een Oekraïense generaal bevestigt dat de evacuaties van militairen uit de Azovstal-fabriek doorgaan. ,,In Marioepol worden maatregelen genomen om onze helden te evacueren'', vertelde generaal Oleksi Gromov van de Generale Staf tijdens een online briefing.
Het Russische ministerie van Defensie meldde vandaag dat sinds maandag 1.730 Oekraïners in Azovstal zich hebben overgegeven. De leiders van het Azov-bataljon zouden nog wel in de staalfabriek zitten. Oekraïne heeft dat aantal nog niet bevestigd.
In Nederland zijn tienduizenden Oekraïners geregistreerd sinds Rusland het buurland binnenviel in februari. Om al deze vluchtelingen van onderdak te voorzien, moeten gemeenten soms snel handelen om private locaties te regelen voor opvang. De VNG waarschuwt dat veel mensen hier misbruik van willen maken, bijvoorbeeld door de Oekraïners die worden opgevangen uit te buiten, in de prostitutie te dwingen of door te frauderen.
Het is voor gemeenten belangrijk om de informatievoorziening zo goed mogelijk in orde te hebben, ook als er haast is geboden. Daarom moeten volgens de VNG verschillende afdelingen binnen een gemeente contact onderhouden over het selectieproces. Verder moeten gemeenten alle screenings uitvoeren, stelt de VNG. Als er haast is geboden, dan moet worden afgesproken dat de controles achteraf worden gedaan en dat het akkoord hier alsnog op kan stuklopen.
Een derde tip is dat gemeenten moeten weten wat er van aanbieders van onderdak wordt gevraagd. De aanbieders moeten direct bepaalde informatie, zoals een eigendomsbewijs van het pand en een onderbouwde financiering, aan kunnen leveren. Het laatste advies van de VNG is dat er regelmatig toezicht moet zijn op de opvanglocaties. Dan worden misstanden op tijd gesignaleerd.
China probeert zijn strategische voorraden van ruwe olie aan te vullen met goedkope olie uit Rusland. Dat meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Beijing zou op regeringsniveau gesprekken voeren met Moskou over de extra aankopen van Russische olie. Oliemaatschappijen zouden geen directe betrokkenheid hebben bij de onderhandelingen.
De olieprijs is dit jaar flink gestegen door de Russische invasie van Oekraïne, maar de prijs van Russische ruwe olie is daarentegen gedaald. Dit komt omdat veel handelaren geen olie meer van het land durven te kopen vanwege de angst voor reputatieschade door de westerse sancties. De Verenigde Staten hebben de import van olie uit Rusland al verboden. Ook de Europese Unie wil nog dit jaar een boycot van Russische olie.
Om kopers over de streep te trekken biedt Rusland zijn olie met korting aan. Dat biedt een kans voor China om zijn enorme strategische oliereserves goedkoop aan te vullen. Deze voorraden kunnen worden ingezet bij noodsituaties, zoals plotselinge verstoringen van de olietoevoer door bijvoorbeeld natuurrampen of oorlogen.
De Russische soldaat die in Oekraïne is aangeklaagd voor het doodschieten van een 62-jarige man heeft de in de rechtbank aanwezige weduwe om vergeving gevraagd. De 21-jarige Vadim Sjisjimarin is de eerste Rus die in Oekraïne terechtstaat voor oorlogsmisdaden.
,,Ik weet dat u me niet kunt vergeven, maar desondanks vraag ik om uw vergiffenis.'' De weduwe Katernina Sjelipova zei woensdag al medelijden te hebben met de soldaat, maar hem deze misdaad niet te kunnen vergeven. Ze getuigde donderdag in de rechtbank over de dood van haar echtgenoot.
Woensdag bekende Sjisjimarin schuld aan het doodschieten van de man. Donderdag vertelde de tankcommandant voor de rechter wat er zich op 28 februari heeft afgespeeld. Hij was samen met andere Russische soldaten op de vlucht voor het Oekraïense leger in het dorpje Tsjoepahivka, in de grensregio Soemi. ,,We wilden terug naar onze eenheid en terug naar Rusland.''
Ze hadden een auto gestolen en kwamen een man tegen op een fiets. Omdat de man dreigde hun aanwezigheid te verraden, kreeg Sjisjimarin van een andere militair het bevel hem dood te schieten. Omdat de andere militair niet hoger in rang stond, had Sjisjimarin volgens de aanklager het bevel niet op hoeven volgen. De Russische soldaat kan levenslang krijgen.
© ANP / EPA — De 21-jarige Vadim Sjisjimarin. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft beklemtoond dat hij er niet over piekert om in te stemmen met een Navo-lidmaatschap van Finland en Zweden. Hij zei in een toespraak tot jongeren dat de Noord-Europese landen terroristen herbergen en dat hij goede betrekkingen wil blijven houden met Moskou en Kiev. Turkije is sinds de Koude Oorlog een historische pijler van de Navo en heeft net als elk lid de mogelijkheid aanvragen van nieuwe leden te blokkeren.
Erdogan is niet enkel boos dat er in Noord-Europa steun bestaat voor de Koerdische terreurbeweging PKK. Maar hij hoopt ook te kunnen optreden als bemiddelaar tussen de oorlogvoerende buren aan de overkant van de Zwarte Zee, Oekraïne en Rusland. Turkije doet niet mee aan anti-Russische sancties en Erdogan heeft ook op de economische belangen van zijn land gewezen.
De president klonk in zijn toespraak volgens Turkse media vastberadener dan zijn minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu woensdag in New York. Die zei toen tegen zijn Amerikaanse collega Antony Blinken dat Turkije altijd openstaat voor nieuwe Navo-leden, maar dat er iets gedaan moet worden aan de zorgen die Turkije heeft over veiligheidsaspecten ten aanzien van Finland en vooral Zweden.
© via REUTERS — De Turkse president Tayyip Erdogan. Het is voor Russische luchtvaartmaatschappijen onmogelijk gemaakt om hun start- en landingsrechten op Britse luchthavens te verkopen. De regering in Londen kondigde een reeks maatregelen aan om te voorkomen dat de maatschappijen de zogeheten slots te gelde maken. Het gaat om landingsrechten die nu nog in het bezit zijn van maatschappijen als Aeroflot, Ural Airlines en Rossiya Airlines. De tegoeden van die maatschappijen werden eerder al bevroren als onderdeel van de sancties tegen Rusland.
Sinds de Russische inval in Oekraïne is een reeks maatregelen tegen Rusland aangekondigd. Zo geldt onder andere een vliegverbod in het Europese en Britse luchtruim voor Russische maatschappijen. Als gevolg daarvan blijven de start- en landingsrechten nu ongebruikt. De maatschappijen zouden hun slots naar andere maatschappijen over kunnen doen, maar daar is door Londen nu dus een stokje voor gestoken. Volgens de Britse regering hebben de slots van de Russische maatschappijen een waarde van 50 miljoen pond (59 miljoen euro).
,,We hebben ons luchtruim al gesloten voor Russische luchtvaartmaatschappijen. Vandaag zorgen we ervoor dat ze hun lucratieve landingsslots op onze luchthavens niet kunnen verzilveren'', zei de Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss in een verklaring. ,,Elke economische sanctie versterkt onze duidelijke boodschap aan de Russische president Vladimir Poetin. We zullen niet stoppen totdat Oekraïne zegeviert.''
Polen zal Zweden en Finland bijstaan, mochten zij worden aangevallen vóór het verkrijgen van het Navo-lidmaatschap, dat belooft premier Mateusz Morawiecki. ,,Ik beschouw de toetreding van Zweden en Finland tot de Navo als een belangrijk signaal voor de versterking van de veiligheid in Europa'', zei hij tijdens een conferentie.
Finland en Zweden hebben zich ondertussen formeel aangemeld om toe te treden tot de militaire alliantie, een besluit dat werd aangespoord door de Russische invasie van Oekraïne.
Het Europees Parlement stemt in met de verplichte opslag en het delen van gas van de 27 EU-landen tot 1 januari 2026. Al voor de komende winter moet de ondergrondse opslagcapaciteit tot minimaal 80 procent worden gevuld. Parlement en lidstaten hebben afgesproken zo mogelijk tot 85 procent te komen. Voor de volgende jaren geldt een verplichting van 90 procent, waarin vloeibaar aardgas (lng) mag worden meegeteld.
De verplichte opslag wordt beperkt tot een volume van gemiddeld 35 procent van de jaarlijkse gasconsumptie in de lidstaten de afgelopen vijf jaar, om te voorkomen dat landen met een grote opslagcapaciteit zoals Nederland worden opgezadeld met onevenredige lasten.
De EU neemt de maatregel om zo snel mogelijk minder afhankelijk te worden van de gasimport uit Rusland. De leverantie is onzeker door de Russische invasie in Oekraïne en de EU wil Moskou ook straffen voor zijn agressie in het land.
Daarnaast is er een conflict over de betaling van de Europese gasrekeningen, waardoor Polen en Bulgarije al door de Russen zijn afgesloten van gas. Zij worden nu door hun buurlanden bevoorraad. De EU is al druk bezig andere gasleveranciers te zoeken, en op vrijwillige basis gezamenlijk in te kopen.
Landen die geen of weinig eigen opslagcapaciteit hebben, krijgen toegang tot de reserves van andere EU-landen. Zij kunnen een reserve van 15 procent van hun gemiddelde jaarlijkse gasconsumptie in de afgelopen vijf jaar elders laten opslaan, en moeten meebetalen aan het op peil houden daarvan.
In het akkoord, dat nog formeel moet worden afgestempeld, is verder opgenomen dat de EU haar gasleveranciers zo veel mogelijk spreidt. Ierland, Cyprus en Malta worden uitgezonderd van de regels zolang zij niet zijn aangesloten op de gasinfrastructuur in de EU. Uiteindelijk streeft de EU naar het gebruik van minder gas en meer hernieuwbare energiebronnen.
© AP Nederland biedt meerdere keren per dag aan om patiënten van Oekraïense ziekenhuizen over te nemen, om de druk daar te verminderen. Tot nu toe zijn al die patiënten echter naar andere landen overgebracht, Nederland heeft ondanks het aanbod nog geen patiënten overgenomen via een Europees samenwerkingsproject. Dat zegt Mark Kramer, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), naar aanleiding van een bericht van de NOS.
Op eigen initiatief zijn Nederlandse ziekenhuizen wel begonnen met het behandelen van patiënten uit Oekraïne. Zo heeft het Prinses Máxima Centrum in Utrecht in maart en april ruim dertig Oekraïense kinderen met kanker en hun ouders/verzorgers opgenomen. Kramers eigen ziekenhuis, Amsterdam UMC, behandelt volgens hem ook kankerpatiënten uit Oekraïne.
Ziekenhuizen in Oekraïne en zwaarbelaste buurlanden als Polen en Moldavië kunnen sinds eind april via een Europees project vragen om patiënten over te nemen. Dat is vergelijkbaar met de manier waarop Nederland eerder coronapatiënten tussen regio's verdeelde.
Voormalig Amerikaans president George W. Bush heeft zich woensdag versproken toen hij de invasie van Irak beschreef als ‘wreed’ en ‘ongerechtvaardigd’.
Hij bedoelde natuurlijk de Russische invasie van Oekraïne, maar verwarde die met de invasie van Irak, die plaatsvond toen hij nog aan de macht was.
De bevelhebber van de Russische Zwarte Zeevloot, admiraal Igor Osipov, is volgens de Britse inlichtingendienst uit zijn functie ontheven. Dat heeft het Britse ministerie van Defensie bekendgemaakt op Twitter. De Zwarte Zeevloot verloor midden april haar vlaggenschip 'Moskva', volgens Oekraïense bronnen nadat het door twee raketten werd geraakt.
Volgens de Britse informatie zou ook de Russische luitenant-generaal Sergej Kisel vervangen zijn na mislukte aanvallen in de regio van Charkiv. Het nieuws van de ontslagen kon niet bevestigd worden aan Russische zijde.
Het vermoedelijke ontslag van de twee hooggeplaatste officieren werd onlangs al gemeld door de Oekraïense geheime dienst. Het viel ook op dat Osipov op 9 mei niet aanwezig was bij de militaire parade ter gelegenheid van de 77e verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Sebastopol, op het geannexeerde schiereiland de Krim in de Zwarte Zee.
Volgens de Britse inlichtingendienst zullen veel Russische militaire leiders steeds vaker de verantwoordelijkheid voor tegenslagen van zich afschuiven. ,,Dat zal de druk op de gecentraliseerde Russische commandostructuren waarschijnlijk verder opvoeren'', luidt het in een verklaring.
© REUTERS — De bevelhebber van de Russische Zwarte Zeevloot, admiraal Igor Osipov. Ongeveer de helft van de 54 buitenlandse klanten van het Russische staatsgasconcern Gazprom heeft een roebelrekening en een rekening in vreemde valuta, zoals de euro, geopend bij Gazprombank. Dat zei de Russische vicepremier Aleksandr Novak tijdens een bijeenkomst in Moskou.
De importeurs van Russisch gas hopen daarmee te voldoen aan de eis van president Vladimir Poetin om gas in roebels af te rekenen. Rusland stopte in april met de gasleveringen aan Bulgarije en Polen nadat ze weigerden te voldoen aan de eis van Poetin, waardoor de vrees ontstond dat andere landen de volgende zouden kunnen zijn.
Novak verklaarde daarnaast dat enkele grote bedrijven al in roebels hebben betaald voor Russisch gas onder de nieuwe regeling. Volgens de vicepremier zal in de komende dagen ook een definitieve lijst worden gepubliceerd van de bedrijven die in roebels hebben betaald en welke dat hebben geweigerd.
Het Finse staatsbedrijf Gasum liet eerder al weten niet over te stappen op de nieuwe betaalmethode en verklaarde deze week dat het zijn geschil over de roebelbetalingen met Gazprom voor een arbitragecommissie zal brengen.
Kiev is ontevreden over de 'tweederangs behandeling' door 'sommige EU-hoofdsteden'. Minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba schrijft donderdag op Twitter dat hij ontevreden is over het perspectief op lidmaatschap van de Europese Unie.
Koeleba vindt dat het afgelopen moet zijn met de 'strategische ambiguïteit' ten aanzien van Oekraïne. Volgens de buitenlandminister heeft dat de laatste jaren niet gewerkt en heeft dat beleid Rusland zelfs alleen maar sterker gemaakt.
Ook ziet Koeleba niets in alternatieve plannen, zoals de Franse president Emmanuel Macron deze maand presenteerde. Macron stelde voor om een nieuwe Europese geopolitieke gemeenschap te beginnen, met landen rond de EU, zoals Oekraïne, Georgië en Moldavië. Zijn plan kreeg steun van onder anderen de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en Charles Michel, de voorzitter van de Europese Raad.
De bedoeling van de politieke gemeenschap is om vast meer samen te werken met landen buiten de EU die nog wachten op een eventueel lidmaatschap. Macron verwacht namelijk dat het misschien wel tientallen jaren kan duren voor Oekraïne EU-lid is. Ook premier Mark Rutte denkt dat het nog niet snel aan de orde is.
Maar verschillende landen die graag tot de EU zouden toetreden bekritiseerden Macrons idee, omdat ze bang zijn dat dit in de plaats komt van een EU-lidmaatschap. Koeleba schrijft dat dit soort ideeën 'kwetsend zijn voor Oekraïners'.
Nog eens 771 Oekraïense strijders die zich hadden verschanst in de Azovstal-fabriek in Marieopol hebben zich afgelopen etmaal overgegeven, meldt het Russische ministerie van Defensie. Het totaal sinds maandag zou daarmee op 1730 komen. Vele tientallen van hen zijn gewond.
Volgens Denis Poesjilin, de leider van de pro-Russische rebellen in dat deel van Oekraïne, is nu meer dan de helft van de Oekraïners van het industrieterrein vertrokken. Die informatie kon niet onafhankelijk worden geverifieerd. De regering in Kiev wil geen aantallen vrijgeven.
Het Internationale Comité van het Rode Kruis (ICRC) is sinds dinsdag bezig de honderden Oekraïense krijgsgevangen die het Azovstal-complex hebben verlaten te registeren. De operatie om in beeld te krijgen waarheen de strijders inclusief de gewonden worden gebracht is nog gaande, meldt de hulporganisatie. Het Rode Kruis organiseert het vervoer niet, maar noteert wel informatie over de krijgsgevangenen.
Europa en Oekraïne hebben op dit moment meer dan 9000 strafonderzoeken lopen tegen meer dan 6000 (Russische) verdachten wegens in Oekraïne begane oorlogsmisdaden. Eurocommissaris Didier Reynders van Justitie zei dat vanmorgen in een debat met het Europese Parlement.
De bewijslast - onder meer over verkrachting van mannen, vrouwen en kinderen - is zo omvangrijk dat de opslagcapaciteit van Eurojust in Den Haag dringend moet worden uitgebreid, aldus de Belg. Het justitieagentschap van de 27 EU-lidstaten werkt nauw samen met Oekraïne en het internationaal strafhof om bewijsmateriaal te verzamelen en buiten de Oekraïense grenzen veilig te stellen.
De twee grootste fracties in het Parlement, de christen- en sociaaldemocraten, willen een speciaal tribunaal voor de berechting van politieke opdrachtgevers als Poetin en Loekashenko. Dat is nodig omdat het strafhof zonder besluit van de VN-Veiligheidsraad (waarvan Rusland permanent lid is) geen mandaat heeft om de ‘misdaad van agressie’ in Oekraïne te vervolgen, aldus Jeroen Lenaers (CDA). Het Parlement stemt vanmiddag over een resolutie tegen straffeloosheid.
© ANP / EPA — Eurocommissaris Didier Reynders van Justitie in het Europese Parlement. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz zei donderdag dat hij geen voorstander is van een 'kortere weg' voor Oekraïne naar het lidmaatschap van de Europese Unie. Volgens hem is het 'geen kwestie van een paar maanden of jaren'.
,,Het feit dat er geen kortere weg is naar het EU-lidmaatschap (voor Oekraïne) is een zaak van eerlijkheid tegenover de zes landen van de Westelijke Balkan die al langer lid willen worden'', zei hij in een toespraak tegenover parlementsleden van het Duitse parlement. ,,De Franse president Emmanuel Macron benadrukt terecht dat het toetredingsproces geen kwestie is van een paar maanden of een paar jaar'', voegde hij eraan toe.
Oekraïne, Georgië en Moldavië hebben onlangs de status van kandidaat-lidstaat aangevraagd, terwijl zes landen van de Westelijke Balkan - Servië, Kosovo, Albanië, Noord-Macedonië, Montenegro en Bosnië - ook tot de EU willen toetreden, maar het uitbreidingsproces zit al jaren muurvast.
© AP — De Duitse bondskanselier Olaf Scholz. De Duitse minister van Financiën Christian Lindner heeft er vertrouwen in dat de leiders van de G7 tot een akkoord zullen komen voor financiële steun aan Oekraïne. Dat zei hij donderdag aan het begin van de tweedaagse bijeenkomst van de ministers van Financiën en leiders van de centrale banken van de rijke industriële landen. Het land zal steun nodig hebben in de 'dubbele cijfers', zei Lindner.
Behalve Duitsland maken de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Italië en Japan deel uit van de groep. Ook de Europese Unie neemt deel aan het overleg. Op die bijeenkomst wordt onder meer gepraat over de financiering van de wederopbouw van Oekraïne.
Eerder gingen al verhalen rond over een steunpakket van circa 30 miljard euro in de vorm van leningen en subsidies. Daarmee zou Oekraïne tot eind dit jaar geholpen zijn met zijn financiële verplichtingen, waarbij dus niet het gehele bedrag hoeft te worden terugbetaald.
De VN-chef Antonio Guterres staat in nauw contact met Rusland, Oekraïne, Turkije, de Verenigde Staten en de Europese Unie om de graanexport vanuit Oekraïne naar zijn oude proporties te herstellen om een mondiale voedselcrisis in te dammen. Hij is 'hoopvol', maar volgens hem is er 'nog een lange weg te gaan.'
Guterres zei dat de honger in de wereld 'een nieuw hoogtepunt' heeft bereikt, waarbij het aantal mensen dat met ernstige voedselonzekerheid wordt geconfronteerd in slechts twee jaar is verdubbeld van 135 miljoen vóór de pandemie tot 276 miljoen nu. Hij roept Moskou dan ook op om de Oekraïense graanexport niet te hinderen en het Westen om de toegang van Russische meststoffen tot de wereldmarkten te openen.
Ook David Beasley, hoofd van het Wereldvoedselprogramma van de VN, waarschuwde dat 'het niet openen van de havens een oorlogsverklaring aan de mondiale voedselzekerheid zal zijn, met hongersnood en destabilisatie van naties tot gevolg, evenals massale migratiestromen uit de armste landen'.
,,Dit gaat niet alleen over Oekraïne'', zei hij. ,Dit gaat over de armste der armste landen die aan de rand van de uithongering staan. Dus alsjeblieft, president Poetin, als je een hart hebt open dan de Oekraïense havens.''
© REUTERS — VN-chef Antonio Guterres bij een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken in New York. Het was al aangekondigd en verwacht, maar Finland en Zweden hebben in het Navo-hoofdkwartier in Brussel officieel het lidmaatschap van het bondgenootschap aangevraagd. De ambassadeurs van beide landen tekenden daarvoor de benodigde documenten en hebben die aan Navo-chef Jens Stoltenberg overhandigd.
Finland en Zweden beschouwen zichzelf al heel lang neutraal en wilden tot voor kort niet toetreden tot een militair bondgenootschap. Als gevolg van de Russische aanval op Oekraïne hebben ze het roer omgegooid en spannen zich in om lid te worden van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie. Het zal geruime tijd duren voor ze echt lid worden en Navo-lid Turkije heeft bezwaren.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft dinsdag de genodigden op het filmfestival van Cannes toegesproken. Hij riep de filmindustrie op haar stem te gebruiken tegen 'dictators' als de Russische president Vladimir Poetin.
Russische soldaten hebben zich in het noordoosten van Oekraïne schuldig gemaakt aan standrechtelijke executies van burgers, aan martelingen en aan andere mogelijke oorlogsmisdrijven, zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. De misdaden zijn begaan in de eerste maand van de oorlog, die begon op 24 februari.
Medewerkers van de organisatie bezochten in april zeventien dorpen en kleine steden in de regio's Kiev en Tsjernihiv en spraken met 65 getuigen. Ze telden 22 standrechtelijke executies, negen andere moorden, zes verdwijningen en zeven gevallen van marteling. Bijna alle slachtoffers waren burgers. Ook vertelden 21 mensen dat ze wederrechtelijk en in erbarmelijke omstandigheden waren vastgehouden.
In het plaatsje Jahidne, niet ver van Tsjernihiv, vertelden dorpelingen dat meer dan 350 inwoners 28 dagen waren vastgehouden in de kelder van een school. Onder hen waren minstens 70 kinderen, aldus HRW. Er was geen frisse lucht, geen ruimte om te liggen en mensen moesten hun behoefte doen in emmers. Volgens de ooggetuigen werden alle kinderen ziek en hadden mensen wonden van het doorliggen. Ook zouden tien mensen in de kelder zijn gestorven. De medewerkers van HRW noteerden soortgelijke verhalen in andere dorpen.
,,Het wordt steeds duidelijker dat Oekraïense burgers in de door Russische troepen bezette gebieden afgrijselijke beproevingen hebben doorstaan'', aldus Giorgi Gogia van HRW. ,,We moeten alle stappen nemen om te verzekeren dat zij die geleden hebben in de nabije toekomst gerechtigheid krijgen.''
In Kiev begint vandaag de eerste rechtszaak tegen een Russische soldaat voor oorlogsmisdaden. De soldaat wordt ervan beschuldigd een burger te hebben doodgeschoten.
Oekraïne ontvangt begin volgende week 25.000 ton benzine van Polen. De brandstof is afkomstig uit de eigen voorraden van het land.
Dit kwam volgens persbureau Unian naar buiten na een ontmoeting tussen de Anna Moskva, de Poolse minister van Klimaat en Milieu, en Yulia Sviridenko, de Oekraïense minister van Economische Zaken.Er gaan in Moskou meer en meer stemmen op voor berechting en zelfs de doodstraf voor de strijders uit Marioepol. ,,Het zijn oorlogsmisdadigers en we moeten alles doen ze voor de rechter te krijgen”, aldus parlementsvoorzitter Vjatsjeslav Volodin. Met name leden van het extreemrechtse Azov-bataljon - dat stand hield in de staalfabriek - verdienen straf volgens commentatoren op de Russische staatstelevisie. Dat kan moeilijk anders volgens het Russische verhaal want het waren immers deze ‘nazi’s’ die Rusland zouden hebben bedreigd en een belangrijke reden waren voor de ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne. Lees hier meer.
Ondanks een uiterst positief gesprek met de Verenigde Staten, blijft Turkije de toetreding van Finland en Zweden tot de Navo blokkeren. De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlut Cavusoglu maakte dit duidelijk na zijn ontmoeting met zijn Amerikaanse collega Antony Blinken.
Volgens de Turkse bewindsman toonde zijn ambtgenoot in Washington begrip voor de Turkse positie. Cavusoglu beschuldigde Finland en Zweden opnieuw van het steunen van Koerdische organisaties die de Turkse regering in Ankara als terroristisch beschouwt. Daarnaast verweet hij Zweden het leveren van wapens aan de organisaties.
Hij zei te begrijpen dat de twee landen Navo-lid willen worden na de Russische agressie tegen Oekraïne. ,,We begrijpen hun veiligheidszorgen, maar er moet ook rekening worden gehouden met de veiligheidsproblemen van Turkije." Blinken zou hebben gezegd dat de zorgen van Turkije gegrond zijn, en dat dit zal worden overgebracht aan Stockholm en Helsinki.De Verenigde Staten hebben officieel hun ambassade in de Oekraïense hoofdstad Kiev heropend, meldt de Amerikaanse minister van Buitenlandse zaken Antony Blinken. ,,Het Oekraïense volk heeft, met onze hulp, zijn thuisland verdedigd tijdens de gewetenloze invasie van Rusland, en als gevolg daarvan wapperen de Stars and Stripes opnieuw boven de ambassade", zei de bewindsman.
Medio februari verhuisden de VS de ambassade van hoofdstad Kiev naar Lviv, in het westen van Oekraïne. Op 21 februari, de dag waarop de Russische president Vladimir Poetin de afvallige Oekraïense regio's Donetsk en Loehansk officieel erkende, werd het Amerikaanse ambassadepersoneel tijdelijk naar Polen verhuisd. Drie dagen later viel Rusland Oekraïne binnen.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski wil de staat van beleg voor het hele land met drie maanden verlengen. Het parlement hoeft slechts de reeds daartoe opgestelde wetsvoorstellen goed te keuren, wat het naar verwachting zal doen. Dat de staat van beleg nu mogelijk met negentig dagen wordt verlengd, is een indicatie dat Oekraïne verwacht dat de oorlog langer zal duren dan het eerder aannam.
De verlengde staat van beleg geldt tot 23 augustus, een dag voordat Oekraïne zijn onafhankelijkheid viert. De eerste staat van beleg werd uitgeroepen op 24 februari, de dag van de Russische invasie, en gold dertig dagen. Sindsdien is de staat twee keer verlengd met dertig dagen.
De Turkse president Erdogan legde woensdag in het Turkse parlement uit waarom Turkije tegen de toetreding van Zweden en Finland tot de Navo is.
In de Azovstal-fabriek in Marioepol bevinden zich nog zo'n duizend Oekraïense militairen, onder wie de hoogste commandanten. Dat zegt de leider van de pro-Russische 'volksrepubliek' Donetsk, Denis Poesjilin.
Sinds maandag hebben volgens de pro-Russische rebellen in Oekraïne en de autoriteiten in Moskou al bijna duizend Oekraïense strijders in het enorme staalindustriecomplex zich overgegeven. De rebellen in Donetsk spreken van 959 Oekraïense strijders, Moskou noemt een aantal van 694 in het laatste etmaal.
Finland en Zweden gaan samen vuurwapens en antitankwapens kopen, meldt het Finse ministerie van Defensie. Woensdag dienden de twee Noord-Europese landen ook gezamenlijk hun aanvraag voor toetreding tot de Navo in.
De twee landen zullen hun samenwerking op het gebied van defensie-inkoop intensiveren, onder meer door antitankwapens te kopen van de Zweedse wapenmaker Saab Dynamics, aldus het ministerie.
De overeenkomst die de twee landen hebben opgesteld voor de aankoop van antitankwapens, maakt ook de aankoop van raketten, geweren, munitie en andere aanverwante apparatuur mogelijk, aldus het Finse ministerie.
Duitsland geeft Tsjechië vijftien Leopard 2-tanks, zodat de Tsjechen eigen tanks aan Oekraïne kunnen leveren van een type waarmee het Oekraïense leger al vertrouwd is. De Duitse levering aan het buurland maakt deel uit van een omvangrijk ruilprogramma. Berlijn wil op die manier mogelijk maken dat bondgenoten hun voorraden wapens van Sovjetmakelij kunnen doorgeven aan de voormalige Sovjetrepubliek Oekraïne, dat vecht tegen Russische invasietroepen.
Het Duitse ministerie van Defensie betaalt de zending en traint de Tsjechen voor de Leopard 2 A4-tanks. De Tsjechen hebben voorraden oude Sovjettanks waarmee Oekraïense soldaten al bekend zijn. ,,Deze uitwisseling is weer een goed voorbeeld van hoe we Oekraïne helpen in zijn dappere strijd tegen de Russische agressie", zei minister van Defensie Christine Lambert. ,,De Tsjechen leveren zware wapens en we vullen de gaten met Leopard-tanks."
De wederopbouw van Oekraïne zal een 'aanzienlijke internationale financiële inspanning' vergen, zegt de Europese Commissie. Omdat de Russische agressie in het land voortduurt, is nog onbekend wat de oorlogsschade is en wat Oekraïne nodig zal hebben. Maar daarvoor moet nu al een internationaal platform worden opgericht, onder leiding van de regering van Oekraïne en de commissie, in samenwerking met grote landen als de Verenigde Staten en grote financiële instellingen.
,,De verwoesting die Rusland veroorzaakt in Oekraïne is nooit eerder vertoond in het naoorlogse Europa", zegt Eurocommissaris Paolo Gentiloni (Economie). ,,We moeten de weg voorbereiden die leidt tot de herrijzenis uit de as van Oekraïne, net als onze unie uit het puin van 1945 ontstond." Deskundigen schatten dat de oorlogsschade in Oekraïne inmiddels in de biljoenen loopt.
Zelfs op de Russische staatstelevisie is steeds meer kritiek te horen over de oorlog in Oekraïne. In een Russische talkshow was een oud-kolonel sceptisch over de vooruitzichten van Rusland in Oekraïne.
Moskou stuurt ook 24 Italiaanse en 27 Spaanse diplomaten weg, nadat net ook bekend werd dat 34 Franse diplomaten het land moeten verlaten. De Italiaanse premier Mario Draghi noemde de uitwijzing een vijandige daad. ,,Dit mag absoluut niet leiden tot een onderbreking van de diplomatieke kanalen, want het is via die kanalen dat, als we erin slagen, vrede zal worden bereikt en dat is zeker wat we willen'', zei Draghi.
© AFP — De Italiaanse premier Mario Draghi Rusland wijst 34 medewerkers van de Franse diplomatieke missies uit als vergelding voor het 'onterechte' Franse besluit om 41 Russische diplomaten in Frankrijk tot ongewenst persoon te verklaren.
Ze moeten Rusland binnen twee weken verlaten, meldt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, dat de Franse ambassadeur eerder op het matje had geroepen. De Franse actie van vorige maand brengt ernstige schade toe aan de betrekkingen en samenwerking, was de boodschap. De regering in Parijs zegt in een reactie de Russische stap krachtig te veroordelen.
In totaal wezen Europese landen vorige maand in een gecoördineerde actie meer dan driehonderd Russische diplomaten uit, onder meer als reactie op gruweldaden van het Russische leger in Oekraïne. In een aantal gevallen zou het gaan om spionnen.
Sinds maandag hebben volgens de pro-Russische rebellen in Oekraïne en de autoriteiten in Moskou al bijna duizend Oekraïense strijders in Marioepol zich overgegeven. Ze zaten in de Azovstal-fabriek. Ongeveer tachtig van hen zijn zwaargewond. De rebellen in Donetsk spreken van 959 Oekraïense strijders. Moskou spreekt van 694 in het laatste etmaal. Er wordt geen schatting gegeven van het aantal strijders dat zich nog in het staalindustriecomplex zou bevinden. Volgens de leider van de pro-Russische 'volksrepubliek' Donetsk, Denis Poesjilin, zitten de hoogste commandanten van de Oekraïense strijders nog steeds verschanst op het Azovstal-terrein.
Kiev en Moskou hebben uiteindelijk afspraken gemaakt over het lot van de laatste verdedigers van het complex waarmee begin deze week een wapenstilstand tot stand kwam. Strijders begonnen het complex te verlaten en zwaargewonden zijn overgebracht naar ziekenhuizen in het oostelijker gelegen Novoazovsk, bij de Russische grens. Rusland beschouwt de strijders die zich overgeven als krijgsgevangenen. De Oekraïense onderminister van Defensie Hanna Maliar zei dat ze later geruild worden tegen Russische krijgsgevangenen.
De Internationale Turnfederatie (FIG) heeft Ivan Koeliak na een diepgravend onderzoek voor een jaar geschorst. De Russische turner krijgt de straf omdat hij begin maart op de wereldbeker in Doha met de letter ‘Z’ op zijn shirt op het podium verscheen. Daarmee betuigde hij steun aan de invasie van zijn land in Oekraïne.
Koeliak werd in Doha derde aan de brug met gelijke leggers, na de Oekraïense winnaar Illia Kovtoen. Zijn bronzen medaille moet hij nu inleveren, net als het behaalde prijzengeld.
Koeliak zei naderhand geen spijt te hebben van zijn daad. ,,Ik zou het zo weer doen. We kregen te horen dat we onze vlag moesten afdekken. Ik zag het symbool bij Russische soldaten en heb gecheckt waar het voor staat: ‘overwinning’ en ‘vrede’. Je had juist eens moeten zien hoe vervelend de Oekraïense sporters tegen óns doen”, koos Koeliak begin maart de vlucht naar voren. ,,Zij begonnen dit politieke spel. Ze droegen hun vlag om de schouders en riepen ‘Glorie aan Oekraïne’ op het podium. Volgens de regels is dat verboden, maar niemand zei er iets van.”
© HLN — Ivan Koeliak De universiteiten in ons land gaan gevluchte Oekraïense studenten voor het komende collegejaar minder collegegeld vragen dan het bedrag dat normaal is voor studenten van buiten de Europese Economische Regio. Ze moeten 2209 euro betalen, alleen het bedrag dat wettelijk verplicht is om te vragen. Anders waren ze minstens 10.000 euro kwijt geweest en mogelijk zelfs zo'n 15.000 euro; het bedrag varieert per instelling.
,,Het is belangrijk om snel zekerheid te bieden aan aspirant-studenten die gevlucht zijn uit Oekraïne, juist omdat ze in zo'n onzekere situatie verkeren over hun toekomst", zegt voorzitter Pieter Duisenberg.
Universiteiten vinden eigenlijk dat het bieden van een verlaagd tarief voor deze groep studenten een verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid is, maar hebben 'vooralsnog, om onaanvaardbare situaties te voorkomen' besloten om zelf het collegegeld voor deze groep studenten te verlagen.
Het Oekraïense leger meldt dat het er hard aan werkt om alle militairen te evacueren uit de staalfabriek Azovstal in de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol. Daarmee valt het laatste Oekraïense bolwerk in de belegerde stad aan de Russische troepen.
,,Het garnizoen van Marioepol heeft zijn gevechtsmissie vervuld", liet de generale staf van het Oekraïense leger weten in een verklaring. ,,Het opperste militaire commando heeft de commandanten van de troepen die gestationeerd zijn in de Azovstal-fabriek het bevel gegeven de levens van de militairen te redden. De verdedigers van Marioepol zijn de helden van onze tijd", meldde het leger.
Onderminister van Defensie Hanna Maliar maakte bekend dat 53 ernstig gewonde militairen uit de fabriek zijn overgebracht naar een ziekenhuis in de door de Russen gecontroleerde stad Novoazovsk voor behandeling. Daarnaast zijn 211 militairen via een humanitaire corridor naar Olenivka gebracht, een stad in het gebied dat onder controle staat van de door Rusland gesteunde separatisten. Volgens de onderminister worden alle geëvacueerde militairen deel van een uitruil van gevangenen.
De Russen hebben tijdens hun opmars naar Kiev in het begin van de oorlog 3500 gebouwen verwoest. Dat heeft het Britse Ministerie van Defensie bekend gemaakt. Tachtig procent van de verwoeste gebouwen waren van burgers en stonden in de regio Chernihiv ten noorden van de hoofdstad. De enorme verwoesting toont volgens de Britten aan dat Rusland bereid is om artillerie in te zetten in bewoonde gebieden zonder zich te bekommeren in hoeverre dit geweld proportioneel is om militair voordeel te behalen. Ze zoeken volgens het ministerie ook steeds meer hun toevlucht tot artillerie omdat ze liever niet met hun straaljagers langs de frontlinie willen patrouilleren. Daar bestaat de kans dat ze uit de lucht worden geschoten.
De burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, heeft inwoners die na het begin van de Russische invasie naar een veiligere locatie zijn gevlucht, geadviseerd om nog even weg te blijven. Volgens hem is het nog te vroeg om terug te keren naar de hoofdstad van Oekraïne. "We kunnen de veiligheid niet 100 procent garanderen", aldus de burgemeester tegen BBC World.
Het is relatief rustig in de Oekraïense hoofdstad sinds het Russische leger zijn manschappen uit de regio heeft teruggetrokken en de aandacht heeft gericht op het oosten van het land. Maar Klitsjko waarschuwde dat Kiev nog steeds "een doelwit voor Russische agressors" blijft - met waarschuwingen voor luchtaanvallen en een avondklok.
Hoewel minstens een miljoen van de vooroorlogse bevolking van Kiev nog niet naar de stad is teruggekeerd, komt het normale leven wel langzaam weer op gang. Steeds meer restaurants en cafés openden hun deuren, al zal het naar verwachting nog lang duren voor alle schade aan gebouwen en infrastructuur is hersteld.
Een Russische oud-kolonel heeft voor ophef gezorgd met zijn optreden op de Russische staatstelevisie. In een verbaal steekspel met de presentatrice en zonder een blad voor de mond te nemen, schetste Mikhail Khodarenok een realistisch beeld van de stand van zaken in Oekraïne. ‘De situatie op het front zal voor ons alleen maar erger worden.’
© Screenshot — Mikhail Khodarenok, een Russische oud-kolonel. De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft vanavond een rol gespeeld in de opening van het 75ste Filmfestival van Cannes. In een video sprak hij het publiek toe. Hij zei dat het 'voor de filmwereld noodzakelijk is niet stil te zijn'.
Hij citeerde uit verschillende films, waaronder The Great Dictator van Charlie Chaplin en zei dat dergelijke films 'gruwelijke documentaires en journaals' waren. ,,Maar ironisch genoeg waren de wreedste dictators van de 20ste eeuw dol op cinema.'' Zelenski riep de nieuwe generatie in de filmwereld op dictators te blijven confronteren.
,,Ik weet zeker dat de dictator zal verliezen", zei Zelenski aan het einde van zijn verrassingstoespraak, verwijzend naar Rusland en de Russische president Vladimir Poetin. ,,Eer aan Oekraïne."
© ANP / EPA — Zelenski sprak het publiek in Cannes toe via een videoverbinding. De zeven bussen met Oekraïense militairen uit de Azovstal-staalfabriek die eerder vandaag geëvacueerd werden uit Marioepol zijn onder Russische begeleiding aangekomen in een voormalige strafkolonie in Olenivka, ten zuidwesten van Donetsk. Ze zijn naar dezelfde bestemming gebracht als de 211 militairen die gisteravond al uit de fabriek werden geëvacueerd. Er zouden ook uit Marioepol geëvacueerde burgers worden vastgehouden.
De militairen, waarvan velen van het ultranationalistische Azov-regiment, zullen er worden ondervraagd door de Russen, dat meldt het Russische staatspersbureau Tass. Er wordt onderzocht of de Oekraïners oorlogsmisdaden hebben begaan, aldus de Russen.
Gisteravond werden ook 53 zwaargewonde soldaten uit de fabriek gehaald. Zij werden toen naar het 35 kilometer oostelijker gelegen Novoazovsk gebracht om er in een ziekenhuis te worden behandeld. Die plaats is net als Olenivka in Russische handen.
© REUTERS — Een van de bussen in Olevnivka. ,,Als de rapporten kloppen en het waar is dat Rusland als aanvallend land in drie maanden oorlog 15 procent van zijn troepen heeft verloren, dan is dat een wereldrecord.'' Dat zei EU-Buitenlandchef Josep Borrell vanmiddag na afloop van overleg met de EU-Defensieministers.
De Russische oorlog tegen Oekraïne heeft volgens hem een keerpunt bereikt. Hij ziet de Oekraïners in de tegenaanval en 'buitengewone successen' boeken. Daarom is het des te belangrijker het land van wapens te blijven voorzien en dat zal de EU ook doen, verzekert hij.
De EU-landen sturen Oekraïne steeds zwaardere wapens en munitie nu de Russische invasie is uitgelopen op een 'uitputtingsoorlog' in vooral het oosten van het land. Borrell denkt 'dat deze steun een verschil maakt op het slagveld. En ik moet zeggen dat deze steun cruciaal is want de oorlog is op een keerpunt.'
Borrell zei niet te weten hoe lang Rusland ‘nog weerstand kan bieden’ in Oekraïne en of het in staat is zijn enorme materieelverliezen aan te vullen. Overigens hebben ook veel EU-lidstaten een flinke investeringsachterstand, maar zij zullen geen probleem hebben die in te halen, verwacht Borrell. Wel besloten de landen hun defensie efficiënter en kosteneffectiever te maken door gezamenlijke wapenontwikkeling, gezamenlijke aankopen en afspraken die moeten garanderen dat nieuw materiaal compatibel is. Ook minister Ollongren zei dat hard nodig te vinden. ,,Als ieder zijn eigen orders plaatst is dat goed voor de defensie-industrie, maar het gaat erom dat onze defensie sterker wordt.”
© ANP / EPA — EU-buitenlandchef Josep Borrell. De Oekraïense militairen die in Marioepol onverwacht lang standhielden tegen het Russische leger hebben een belangrijke rol gespeeld in het verrassende verloop van de oorlog, denkt defensieminister Kajsa Ollongren. ,,Achteraf zullen we zien dat dat heel belangrijk is geweest."
Na een bijna drie maanden durende belegering lijken ook de laatste Oekraïense strijders in de Azovstal-fabriek in de oostelijke havenstad zich over te geven. Maar 'door dat hele taaie verzet dat ze er hebben geleverd moesten de Russen daar met heel veel troepen heel lang blijven', zegt Ollongren. Daardoor kon Rusland die niet inzetten voor bijvoorbeeld de verovering van de rest van de Oekraïense kust of van de Donbas.
,,Hier zijn mensen die hun leven daar letterlijk voor hebben gegeven", aldus de minister. Ze wijst op de vele doden en gewonden in de platgebombardeerde en afgeknepen verzetshaard. ,,Eigenlijk een verschrikkelijke situatie. Maar het heeft uiteraard in militair opzicht denk ik de lengte van de oorlog wel beïnvloed."
Ze hoopt dat Oekraïne bij Rusland weet te bedingen dat de overlevenden goed worden behandeld. Maar 'ik denk dat het verstandig is dat ik me daar verder niet over uitlaat'.
© ANP — Kajsa Ollongren, minister van Defensie. De Oekraïense band Kalush Orchestra, die zaterdag het Eurovisie Songfestival in Turijn won, gaat op tournee door Europa. Frontman Oleg Psioek kondigde dat aan tijdens een persconferentie in het West-Oekraïense Lviv. ,,En bij elk evenement zullen we geld inzamelen voor het leger en voor liefdadigheidsfondsen", zei hij. Tourdata zouden binnenkort bekend worden gemaakt.
Psioek liet weten de trofee die zij zaterdag na de songfestivalwinst ontvingen te gaan veilen. Met de verkoop van het beeldje willen ze ook geld inzamelen voor hun thuisland, dat in oorlog is met Rusland.
Kalush Orchestra won de 66ste editie van het liedjesfestijn met het nummer Stefania. In totaal kregen ze 631 punten. Traditiegetrouw organiseert de winnaar van het evenement het jaar daarop het songfestival, maar door de oorlog in het land is het onzeker of dat doorgaat. Wel zijn de voorbereidingen in Oekraïne van start gegaan.
© EPA — Vier van de vijf bandleden van Kalush Orchestra. Helemaal rechts frontman Oleg Psioek. Minstens zeven bussen zijn vanmiddag weggereden bij de Azovstal-staalfabriek in Marioepol. In de rijtuigen zaten Oekraïense militairen, sommigen gewond, anderen niet. Dat meldt persbureau Reuters. De bussen werden begeleid door pro-Russische strijdkrachten.
De laatst overgebleven Oekraïense strijdkrachten in de Azovstal-fabriek gaven zich gisteren over. Eerst werden toen de zwaargewonde militairen weggevoerd. De evacuatie gaat nu nog steeds door.
Oekraïne meldde gisteravond dat de gevangengenomen militairen van het Azov-regiment op een later moment zullen worden uitgeruild met Russische militairen die gevangen zijn. Maar van Russische zijde is dat nog niet bevestigd. Wel meldt Reuters dat de openbaar aanklager in Rusland het hooggerechtshof heeft gevraagd het ultranationalistische Azov-regiment als een 'terroristische organisatie' aan te merken. Wellicht om hen later te kunnen berechten. Het maakt het lot van de Oekraïners uit de Azovstal-fabriek die zich hebben overgegeven hoogst onzeker.
© REUTERS Oekraïne heeft de vredesonderhandelingen met Rusland dinsdag opgeschort. Het land besloot daartoe omdat Moskou er geen blijk van zou geven 'de situatie te begrijpen', zegt Michailo Podoljak, een adviseur van de Oekraïense president Volodimir Zelenski.
Volgens Podoljak realiseren de Russen zich niet dat de oorlog 'niet langer volgens de regels, het tijdschema en de plannen' van Rusland verloopt. Ook zou de Russische elite 'bang zijn de waarheid te zeggen en te erkennen dat Moskou zich moet terugtrekken uit deze oorlog', aldus Podoljak.
Eerder dinsdag meldde het Kremlin al dat Oekraïne gestopt is met onderhandelen.
Oostenrijk is niet van plan zijn neutraliteit op te geven nu Finland en Zweden hebben besloten het lidmaatschap van de Navo aan te vragen. ,,Deze vraag is voor Oostenrijk niet aan de orde", zei kanselier Karl Nehammer in Praag op bezoek bij zijn Tsjechische collega Petr Fiala. De christendemocraat benadrukte wel dat Oostenrijk 'volledig solidair' is met Oekraïne.
De Oostenrijkse grondwet verbiedt toetreding tot militaire allianties en buitenlandse legerbases op Oostenrijks grondgebied. Het land was tot 1955 bezet door de geallieerden, waarna de eis van Rusland voor een neutraal Oostenrijk naar het model van Zwitserland werd ingewilligd. Het Alpenland is wel lid van de Europese Unie.
© ANP / EPA — De Oostenrijkse Bondskanselier Karl Nehammer. Er is nog één groot meningsverschil tussen de Oekraïense en de Nederlandse regering, en dat gaat over de mogelijkheid voor Oekraïne om lid te worden van de Europese Unie. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba noemde dat 'de laatste psychologische barrière die we samen in onze relatie te overwinnen hebben'. De bewindsman deed zijn uitspraken na een lunch met zijn Nederlandse ambtgenoot Wopke Hoekstra.
,,We hebben het nu niet over kandidaat-lidmaatschap. We spreken over de juridische en politieke erkenning dat Oekraïne bij de grotere Europese familie behoort", zei Koeleba. ,,Niemand wil een tijdspad vaststellen voor de vervolgstappen."
Dat zou volgens hem ook nog geen zin hebben omdat hij denkt dat de Europese Unie zelf de komende tijd ook nog hervormingen zal doorvoeren. Het gaat volgens hem de goede kant op in Europa. ,,Maar er is nog veel werk te verzetten.''
© ANP — De ambassadeur van Oekraine in Nederland, Maksym Kononenko (links) en de Oekraiense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, komen aan bij het ministerie van Algemene Zaken voor een ontmoeting met minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken en premier Mark Rutte. Het Finse parlement heeft na twee dagen debatteren een aanvraag voor het Navo-lidmaatschap van het land goedgekeurd. Met de aanvraag reageert Finland op de veranderde veiligheidssituatie als gevolg van de Russische oorlog in Oekraïne. Zondag had de Finse regering al duidelijk gemaakt het Navo-lidmaatschap te ambiëren. Nu het parlement daarmee heeft ingestemd, kan het land de formele aanvraag indienen. Mogelijk gebeurt dat woensdag.
Donderdag bezoeken de Finse president Sauli Niinistö en premier Magdalena Andersson van Zweden, dat maandag eveneens besloot het Navo-lidmaatschap aan te vragen, de Amerikaanse president Joe Biden in Washington. Behalve de de Navo-toetreding van Finland en Zweden staan onder meer de Europese veiligheid, steun voor Oekraïne en enkele 'mondiale kwesties' op de agenda, meldt het Witte Huis.
Pro-Russische rebellen in de Oost-Oekraïense regio Loehansk hebben melding gemaakt van de gevangenneming van vele duizenden 'Oekraïense militairen en huurlingen' bij de plaatsen Lisitsjansk en het aangrenzende Sjevjerodonetsk, zo heeft het Russische persbureau TASS gemeld. Volgens Vitali Kiseljov, een leider van de afgescheiden 'volksrepubliek' Loehansk, raakten er naar schatting 15.000 strijders ingesloten.
Volgens Kiseljov is het waarschijnlijk dat deze soldaten het bevel hadden gekregen zich onder geen beding terug te trekken en de plaatselijke infrastructuur te vernietigen, terwijl hogere Oekraïense officieren zich wel tijdig uit de voeten maakten toen de omsingeling dreigde.
De berichten uit Loehansk zijn niet te verifiëren.
Elders in Oekraïne zouden in het dorp Desna, circa 50 kilometer ten noorden van Kiev, acht doden zijn gevallen bij een Russische luchtaanval. Twaalf mensen zijn volgens de plaatselijke autoriteiten gewond geraakt. Er zijn geen Russische troepen meer in deze streek, die 40 kilometer van de grens met Wit-Rusland verwijderd ligt.
De Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken heeft vanochtend een ontmoeting gehad met zijn Nederlandse 'vriend' en collega Wopke Hoekstra. Het was de derde keer in een week tijd dat hij en Hoekstra, die vorige week in Oekraïne was, elkaar ontmoetten.
Koeleba is blij met de steun van Nederland voor Oekraïne 'en de inzet om de vrede in Oekraïne en Europa te beschermen'.
Het Oekraïense leger heeft twee aangespoelde zeemijnen gevonden. De mijnen spoelden aan bij Odessa, in het zuiden van Oekraïne.
Het aantal eerste asielaanvragen van mensen uit Rusland blijft relatief hoog. In de eerste vier maanden vroegen 186 Russen asiel aan in Nederland. In heel 2021 waren dat er 205, zo valt te lezen in de meest recente cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
In april vroegen 68 Russen asiel aan in ons land. Daarmee staat Rusland op plek 7 in de lijst van landen die de meeste asielzoekers leveren, aldus de IND. Syrië voert de lijst aan, met in april 579 aanvragen.
Ook in maart vroegen relatief veel Russen (83) asiel aan in Nederland. In januari waren het er 16 en in februari 19. De IND houdt niet bij om welke reden mensen asiel aanvragen in Nederland, maar er bevinden zich mensen onder die kritiek hebben geuit op de huidige regering, dienstweigeraars, mensenrechtenactivisten, journalisten, lhbti'ers en Jehova's getuigen, zei een woordvoerder eerder.
Ook Oekraïners vragen in Nederland asiel aan, ondanks het feit dat zij dat officieel niet hoeven te doen voor een tijdelijk verblijf in Nederland. In april deden 10 Oekraïners een eerste asielaanvraag. In maart ging het om 50 mensen. In de eerste vier maanden van dit jaar zijn al meer asielaanvragen door Oekraïners gedaan (83) dan in heel 2021 bij elkaar (71).
Europese landen en ook Nederland bereiden zich te weinig voor op het dichtdraaien van de gaskraan door Rusland. Volgens onderzoek van Allianz Trade zou ons land daar samen met Duitsland en wat Oost-Europese landen het hardst door getroffen worden. De kredietverzekeraar pleit onder meer voor het aanleggen van gasbuffers, wat Nederland Europees gezien op Oostenrijk na het minste doet.
,,Als de nood aan de man komt zou er weer gas uit Groningen gehaald kunnen worden", zegt Johan Geeroms, een directeur bij Allianz Trade. ,,Gaan we dat doen? Waar het om gaat is dat er geen plan is. Het is de hoogste tijd om dat plan te maken."
Volgens Geeroms is Russisch gas, anders dan olie uit het land, moeilijk te vervangen. ,,Het inzetten van andere gasleveranciers (Qatar, Algeria of Nigeria) is een moeizaam verhaal", zegt de directeur in een toelichting. ,,En het vervangen van gas door andere energiebronnen en zelfrantsoenering van burgers en bedrijven, leveren niet genoeg op om het gat in de gasvoorziening te dichten. Stopt Rusland de toevoer? Dan staat veel EU-landen een pittige winter te wachten."
Rusland heeft twee Finse diplomaten uitgewezen. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken meldde dat de twee tot personae non grata zijn verklaard in reactie op de uitzetting van twee medewerkers van de Russische ambassade in Helsinki. Daarnaast heeft Moskou protest aangetekend tegen de 'confrontatie' waar Finland voor zou hebben gekozen, kennelijk verwijzend naar de Finse wens lid te worden van de NAVO. De uitwijzingen komen kort na het voornemen van Finland en buurland Zweden om het lidmaatschap van het militaire bondgenootschap aan te vragen.
De Russische president Vladimir Poetin waarschuwde maandag dat Rusland met 'een reactie' komt als de NAVO besluit om Zweden en Finland toe te laten toe tot de westerse militaire alliantie. Hij benadrukte wel dat Finland en Zweden geen 'directe dreiging' voor Rusland vormen.
De Russische viceminister Andrei Roedenko zegt dat Oekraïne zich 'heeft teruggetrokken' uit de vredesonderhandelingen. Het Russische persbureau Interfax schrijft dat de plaatsvervangende minister van buitenlandse zaken dat heeft gezegd tegen journalisten in Nizhny Novgorod. Er zijn volgens hem geen vredesbesprekingen gaande op dit moment, Oekraïne heeft zich zo goed als teruggetrokken uit de onderhandelingen." Oekraïne heeft hier nog niet op gereageerd.
De twee oorlogvoerende landen proberen al sinds kort na de Russische inval op 24 februari tot een vredesakkoord te komen door in gesprek te blijven. Beide landen hebben daarvoor eerder gestelde doelen afgezwakt of opgegeven. Maar op een aantal belangrijke punten zijn ze niet wezenlijk nader tot elkaar gekomen.
De Oekraïense president Zelensky heeft vanochtend 'productieve gesprekken' gevoerd met de Duitse bondskanselier Olaf Scholz, laat hij weten op Twitter. Ze hebben gesproken over de situatie aan de frontlinie, meer druk op Rusland en de vooruitzichten op vrede. 'Ik waardeer de Duitse ondersteuning, inclusief defensieve hulp. We rekenen op verdere Duitse begeleiding van Oekraïne op weg naar een volwaardig lidmaatschap van de EU.'
Zweden en Finland kunnen in afwachting van hun Navo-lidmaatschap al op de bescherming van Nederland en andere Europese landen rekenen, zegt defensieminister Kajsa Ollongren. Ze wijst erop dat ook de EU-landen hebben beloofd elkaar te hulp te schieten als een van hen wordt aangevallen. Nederland kan bijvoorbeeld met de marine assisteren, denkt ze.
De vanouds neutrale Zweden en Finnen voelen zich niet langer veilig naast Rusland en willen lid worden van de Navo. Rusland is daar fel tegen gekant en schermt met represailles. De twee Noord-Europese landen vragen daarom westerse bondgenoten hun veiligheid te garanderen zolang ze nog niet de bescherming van de Navo kunnen inroepen. Onder andere de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en een aantal Noord-Europese landen hebben al veiligheidsgaranties afgegeven.
Omdat Zweden en Finland lid zijn van de Europese Unie 'geldt de Europese veiligheidsgarantie sowieso al', zei Ollongren voor aanvang van overleg met haar EU-collega's in Brussel. Bovendien 'werken we al veel met ze samen' en behoren Zweden en Finland ook tot een groep Noord-Europese landen van wie de legers veel samen optrekken en gezamenlijk oefenen.
Ruslandkenner Pieter Waterdrinker stuitte op een opmerkelijk fragment op Russische televisie. Defensiecolumnist Mikhail Khodaryonok leek vrijuit te spreken over onder meer de berichtgeving dat de Oekraïners op het punt zouden gaan om op te geven. ,,Dat is, om het mild te zeggen, foutieve informatie. Ze kunnen, zonder enige moeite, nog een miljoen mensen mobiliseren voor het leger." Hij gaf verder een vernietigend oordeel over de oorlog en het internationale isolement van zijn land.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft gereageerd op de situatie rondom de zwaar belegerde Azovstal-staalfabriek in Marioepol. Eerder vanavond werd melding gemaakt van bussen die gewonde soldaten uit het laatste Oekraïense bolwerk van verzet in de havenstad evacueerden. ,,Het was een moeilijke dag. Maar deze dag is net als alle andere gericht op het redden van ons land en ons volk. Ik wil benadrukken dat Oekraïne zijn Oekraïense helden levend nodig heeft. Dat is ons principe. Ik denk dat iedereen dat zal kunnen begrijpen. Nu is het zaak om deze jongens naar huis brengen, maar dat vereist diplomatie en tijd.''
Ook de Oekraïense legerleiding stelt dat Oekraïne zich blijft inzetten om de levens van de in de staalfabriek achtergebleven militairen te redden. De soldaten in de fabriek hebben volgens de legerleiding hun gevechtsmissie (het ophouden van de Russen) vervuld en werden vandaag opgedragen de levens te redden van gewonde soldaten.
De evacuatie betekent een aanzienlijke nederlaag voor Oekraïne. De Azovstal-fabriek groeide uit tot een symbool van verzet, met honderden militairen die daar bleven vechten, zelfs lang nadat de rest van de stad in handen van de Russen was gevallen. De Russische belegering in Marioepol heeft volgens Oekraïne tienduizenden levens gekost.
Uit de staalfabriek Azovstal in de belegerde Oekraïense havenstad Marioepol zijn 53 zwaargewonde Oekraïense militairen geëvacueerd.
Volgens Reuters zijn de geëvacueerde soldaten aangekomen in het 35 kilometer oostelijker gelegen Novoazovsk, dat is in Russische handen en ligt vlakbij de grens met Rusland. Ze worden daar behandeld in een ziekenhuis. Op foto's van Reuters is te zien hoe gewonde soldaten op brancards uit de bussen worden gehaald.
Andere soldaten gingen naar een andere plek in het gebied dat door pro-Russische rebellen wordt gecontroleerd, meldt de Russische televisiezender RT. De Oekraïense autoriteiten zeggen dat het om nog eens 211 soldaten gaat. Zij gingen via een humanitaire corridor naar Olenivka, dat ook onder Russische controle staat.
Alle geëvacueerde gevangenen zullen worden betrokken in een gevangenenruil met Rusland, aldus de Oekraïners.
Naar verluidt bevonden zich tot vandaag nog ongeveer zeshonderd Oekraïense militairen in Azovstal, dat geldt als een van de grootste staalfabrieken van Europa.
Naar verluidt zal de Oekraïense president Volodimir Zelenski vanavond van zich laten horen met een verklaring over de situatie in de fabriek.
© REUTERS — © REUTERS — Persbureau Reuters meldt op basis van een ooggetuige dat meerdere bussen Oekraïense soldaten uit de Azovstal-staalfabriek in Marioepol evacueren.
Eerder vandaag werd al gemeld door het het Russische ministerie van Defensie dat er een akkoord over de evacuatie van gewonden uit de staalfabriek was overeengekomen. De gewonde Oekraïense strijders zouden tijdens een wapenstilstand naar het 35 kilometer oostelijker gelegen Novoazovsk worden getransporteerd om er behandeld te worden. Novoazovsk is in Russische handen en ligt vlakbij de grens met Rusland. Van Oekraïense kant was toen nog geen melding gemaakt over een dergelijke overeenkomst.
© REUTERS — © REUTERS — Een van de commandanten van de Oekraïense strijdkrachten die zich verschuilen in de Azovstal-staalfabriek in Marioepol heeft van zich laten horen. Denis Prokopenko lijkt te zinspelen op ontwikkelingen rondom de situatie in de fabriek.
,,Het hele Marioepol-garnizoen voert het goedgekeurde besluit van het Opperste Militaire Commando uit om levens te redden. En we hopen op de steun van het Oekraïense volk.”
Het is onduidelijk wat er met het 'goedgekeurde besluit' door de legerleiding wordt bedoeld. Over overgave aan de Russen en/of evacuatie van de gewonde Oekraïense soldaten uit de fabriek wordt niet gesproken.
De fabriek in de zuidelijke havenstad wordt gezien als het laatste Oekraïense bolwerk van verzet tegen de Russen.
,,Wanneer je een taak volbracht hebt en het maximum aantal levens van collega's hebt kunnen redden, dat is het hoogst haalbare als een commandant van troepen. Vooral als je keuze is goedgekeurd door de legerleiding'', zegt commandant Denis Prokopenko in een video die is verspreid op sociale media.
De overname van voetbalclub Chelsea door een Amerikaans consortium onder leiding van zakenman Todd Boehly gaat mogelijk niet door. Volgens de BBC is de Engelse overheid er niet gerust op dat er voldoende concrete afspraken kunnen worden gemaakt met de huidige eigenaar van de topclub uit de Premier League, Roman Abramovitsj.
Volgens bronnen rond de regering zou er 'ernstige bezorgdheid' bestaan over het doorgaan van de plannen. Naar verluidt weigert Abramovitsj in te stemmen 'met een verkoopstructuur die ministers het vertrouwen geeft dat de opbrengst naar een goed doel gaat.' De Russische zakenman had dit in een eerder stadium toegezegd.
Het consortium wil 2,5 miljard pond betalen om Chelsea over te nemen van Abramovitsj. Daarnaast zijn de Amerikanen van plan 1,75 miljard pond, omgerekend bijna 2 miljard euro, te investeren in de club. Het is de bedoeling dat het overnamebedrag (omgerekend bijna 3 miljard euro) naar goede doelen gaat.
Abramovitsj verkoopt de club vanwege de sancties die tegen hem zijn getroffen na de Russische inval in Oekraïne.
© UEFA via Getty Images — Roman Abramovitsj. Duitsland stopt tegen het einde van het jaar sowieso de import van Russische olie, ook als de Europese Unie er niet in slaagt om tot een Europees-breed verbod te komen als onderdeel van een nieuw sanctiepakket tegen Rusland. Dat zeiden regeringsfunctionarissen in Berlijn tegen persbureau Bloomberg.
Volgens de ambtenaren, die niet bij naam genoemd willen worden, vorderen de pogingen om tot deals te komen met andere leveranciers. De regering is er ook van overtuigd dat het de resterende logistieke problemen kan oplossen in de komende zes tot zeven maanden.
De ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie komen maandag in Brussel bijeen om over een nieuw sanctiepakket te spreken om Rusland daarmee te straffen voor de inval in Oekraïne. EU-diplomaten zouden hebben geopperd het gefaseerde olieverbod uit te stellen nadat Hongarije bezwaar had gemaakt omdat deze stap te schadelijk zou zijn voor de economie. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz zou een verbod hoe dan ook willen instellen. Berlijn heeft nog niet gezegd waar het zijn olie vandaan zal halen als de Russische leveringen stoppen.
De Turkse president Tayyip Erdogan heeft vandaag maar eens herhaald een Finse en Zweedse toetreding tot de Navo niet te zullen toestaan. Dat zei hij tijdens een persconferentie. Hij noemde Zweden nogmaals een 'broedplaats' voor terroristische organisaties en zei ook dat er 'terroristen' in het Zweedse parlement zitten.
Erdogan zei dat Zweedse en Finse delegaties geen moeite hoeven te doen om af te reizen naar Ankara om hem te komen overtuigen van het nut van hun toetreding tot de verdragsorganisatie. Dat hadden beide landen eerder vandaag namelijk gemeld.
Afgelopen week liet Erdogan ook al weten 'niet positief' te staan tegenover een eventueel Navo-lidmaatschap van beide landen. Turkije verwijt die landen onderdak te bieden aan de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), die al decennia een guerrillaoorlog in Turkije voert. Turkije en de Europese Unie beschouwen die partij als een terroristische organisatie. Volgens Erdogan werft de PKK vooral in Zweden nieuwe rekruten.
Turkije is sinds 1952 aangesloten bij de Westerse militaire alliantie, waarvan de dertig lidstaten nieuwe leden unaniem moeten goedkeuren.
© REUTERS — De Turkse president Tayyip Erdogan. De EU-landen zijn het nog altijd oneens over een embargo op Russische olie. Ook hun ministers van Buitenlandse Zaken zijn er niet in geslaagd het verzet van een handvol landen weg te nemen, zegt minister Wopke Hoekstra.
,,Ik had het graag anders gezien, maar de discussie duurt voort", zei Hoekstra na vruchteloos overleg met zijn EU-collega's in Brussel. Hij hoopt 'dat er in ieder geval in de loop van deze week wél witte rook komt.' Voorstanders als Nederland en tegenstanders als (vooral) Hongarije zijn vandaag wel weer wat nader bij elkaar gekomen, denkt de minister.
Ook EU-buitenlandchef Josep Borrell zegt dat de lidstaten nog geen overeenstemming hebben bereikt over een zesde sanctiepakket van de EU tegen Rusland. ,,Het blijft problematisch om voor een olieboycot de vereiste unanimiteit te verkrijgen.''
© AP — De Servische minister van Buitenlandse Zaken Nikola Selakovic (links) in Brussel in gesprek met EU-buitenlandchef Josep Borrell. Rechts staat de Bosnische minister van Buitenlandse Zaken Bisera Turkovic. De Bulgaarse premier Kiril Petkov wil twee jaar uitstel voor zijn land van een mogelijke boycot door de EU van Russische olie. Dat zei hij tijdens een persconferentie met premier Mark Rutte.
De Europese Commissie wil een boycot van olie uit Rusland. Daar overleggen de EU-lidstaten al een paar weken over. Een aantal landen dat erg afhankelijk is van Russische olie wil echter respijt. Tot dusver was onduidelijk hoe lang Bulgarije uitstel wilde. De grootste dwarsligger, Hongarije, is volgens bronnen bij de EU al twee jaar uitstel aangeboden.
Volgens Petkov heeft Bulgarije de extra tijd nodig om nieuwe infrastructuur aan te leggen. Er moet onder meer een belangrijke olieraffinaderij worden omgebouwd. Die kan op dit moment alleen Russische olie verwerken.
Bulgarije is het armste land van de Europese Unie en werd vorige maand al afgesloten van Russisch aardgas. Rutte prees de Bulgaarse houding richting Rusland. ,,Dit was een belangrijk moment om Moskou te laten zien dat we één front vormen."
© REUTERS — Premier Mark Rutte (links) met zijn Bulgaarse collega Kiril Petkov tijdens een persconferentie in de Bulgaarse hoofdstad Sofia. Minister-president Mark Rutte brengt vandaag een bezoek aan Bulgarije. Hij gaat langs bij de Nederlandse F-35's die daar zijn gestationeerd om de oostflank van het NAVO-gebied te beschermen. Verder staan gesprekken gepland met premier Kiril Petkov.
De gevechtsvliegtuigen en negentig man ondersteunend personeel zijn op de luchtmachtbasis Graf Ignatievo nabij Plovdiv gestationeerd. Nederland stuurde de F-35's op verzoek van de NAVO na de Russische inval in Oekraïne. Ze bewaken tot eind deze maand het Bulgaarse luchtruim.
Na het bezoek aan de basis reist Rutte door naar de hoofdstad Sofia voor overleg met de regering. De oorlog in Oekraïne staat centraal in de besprekingen. Bulgarije was lang een van de beste vrienden in de EU van Rusland, maar de oorlog in Oekraïne heeft die positie drastisch gewijzigd.
Dat viel niet goed in Moskou. Rusland heeft intussen de Bulgaren - net als de Polen - van gasleveranties afgesloten omdat de regering in Sofia weigerde het gas in roebels te betalen. Het land importeerde meer dan 90 procent van zijn gas uit Rusland. EU-buurlanden voorzien Bulgarije nu van gas.
Bulgarije is ook erg afhankelijk van Russische olie. De Europese Unie probeert het momenteel eens te worden over een olieboycot van Rusland. Eind dit jaar moet het zo ver zijn, is het streven. Bulgarije, het armste land van de EU, hoopt uitstel te krijgen van de boycot.
Door Russische beschietingen van de Oost-Oekraïense stad Severodonetsk zijn zeker tien burgers om het leven gekomen. Eerder hadden de autoriteiten al gemeld dat door zware beschietingen branden waren uitgebroken in woonwijken.
De stad ligt in een gebied dat de Russische invasietroepen en rebellerende pro-Russische Oekraïners willen veroveren op de Oekraïense strijdkrachten. Severodonetsk is sinds 2014 het bestuurscentrum van de regio Loehansk nadat de regionale hoofdstad Loehansk onder controle van de separatisten was gekomen.
Nederland is ingenomen met de wens van Zweden om Navo-lid te worden. ,,Deze toetreding zal het bondgenootschap sterker maken", zegt minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken. Bovendien worden volgens Hoekstra de banden tussen de Europese Unie, waartoe Zweden al behoort, en de Navo erdoor verdiept.
Zweden besloot, ingegeven door de Russische oorlog tegen Oekraïne, maandag na twee eeuwen zijn uitdrukkelijke neutraliteit op te geven. Dat is tegen het zere been van Rusland, maar 'ieder land heeft het soevereine recht om een keuze te maken over de eigen verdediging', twittert Hoekstra.
De Navo-lidstaten Noorwegen, Denemarken en IJsland zullen Zweden en Finland militair steunen als die twee landen worden aangevallen in de tijd dat ze nog geen lid zijn van het Westerse militaire bondgenootschap. De drie landen beloven de hulp in een gemeenschappelijke verklaring die volgt op de officiële aankondiging van Zweden om zich te willen aansluiten bij de Navo, nadat Finland dat een dag eerder al had gedaan.
Samen met Denemarken en IJsland staat Noorwegen klaar om zijn buren in het noorden met alle mogelijke middelen bij te staan als ze het slachtoffer worden van agressie op hun grondgebied voordat ze het Navo-lidmaatschap krijgen, verklaarde de Noorse premier Jonas Gahr Stoere.
Als Zweden en Finland eenmaal lid zijn van de Navo worden ze automatisch geholpen bij een aanval. Voor de tussentijd kregen de twee landen ook al veiligheidsgaranties van andere Navo-leden, waaronder de Verenigde Staten.
Het Russische ministerie van Defensie meldt een akkoord over de evacuatie van gewonden uit de staalfabriek in Marioepol waar Oekraïense strijders zich hebben verschanst. De gewonde Oekraïense strijders zouden tijdens een wapenstilstand naar het 35 kilometer oostelijker gelegen Novoazovsk worden getransporteerd om er behandeld te worden. Novoazovsk is in Russische handen en ligt vlakbij de grens met Rusland. Van Oekraïense kant is nog geen melding gemaakt over een dergelijke overeenkomst.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba brengt dinsdag en woensdag een bezoek aan Nederland. Tijdens zijn bezoek spreekt Koeleba met verschillende bewindspersonen over de toestand in Oekraïne.
Onderwerpen van de gesprekken zijn de huidige situatie in Oekraïne en de manieren waarop Nederland het land steunt. Hierover gaat hij in gesprek met ministers Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken), Sigrid Kaag (Financiën) en premier Mark Rutte.
Daarnaast spreekt Koeleba met de ministers Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) en Rob Jetten (Klimaat en Energie) over de economische gevolgen van de oorlog en de manieren waarop Oekraïne minder afhankelijk kan worden van Russische energie.
Op woensdag staat er ten slotte nog een een gesprek gepland met minister van Defensie Kasja Ollongren en met Kamerleden die zich bezighouden met buitenlandse zaken.
De Zweedse regering heeft 'formeel besloten' om het lidmaatschap van de Navo aan te vragen, dat meldt premier Magdalena Andersson. De aanvraag zal zo spoedig mogelijk worden verstuurd, naar verwachting al in de loop van deze week.
De Zweedse wens tot de Navo toe te treden is ingegeven door de veranderde veiligheidssituatie in Europa sinds de Russische invasie in Oekraïne van 24 februari. ,,We verlaten een tijdperk en betreden een nieuwe", zei Andersson. De aankondiging volgde vlak nadat in een debat bijna alle partijen in het parlement hun steun voor het Navo-lidmaatschap hadden uitgesproken. Eerder hadden de sociaaldemocraten van premier Andersson al met de lidmaatschapsaanvraag ingestemd.
Evenals Finland, dat ook toetreding tot de Navo overweegt, is Zweden al lange tijd neutraal. Sinds de Russische aanval op Oekraïne is onder politici en inwoners de steun voor aansluiting bij de Navo echter pijlsnel gegroeid. In Zweden spraken de sociaaldemocraten van premier Andersson zich eerder al positief uit over de lidmaatschapsaanvraag. De Finse regering besloot zondag al officieel lid te willen worden, in het vertrouwen dat het parlement daarmee instemt. Dat laatste gebeurt waarschijnlijk deze week al.
Ondanks bezwaren van Navo-lid Turkije verwacht topman Jens Stoltenberg van het bondgenootschap dat zowel Zweden als Finland snel en soepel kan toetreden. Daar gaan nog wel enkele maanden overheen. Voor de tussenliggende periode bieden Navo-landen veiligheidsgaranties aan Zweden en Finland, voor het geval Rusland zich agressief opstelt.
