De impact van het wegvallen van Rusland, Oekraïne en Belarus als afzetmarkt voor Nederlandse landbouwproducten lijkt relatief beperkt. Volgens economen van Rabobank werd er in 2020 voor 1 miljard euro aan voedingsmiddelen en zogeheten agri-producten naar deze landen geëxporteerd of doorgevoerd. Dat komt neer op ongeveer 1,5 procent van de totale export van voedsel- en landbouwproducten.
Daarbij is de sierteeltsector, die voor ruim 300 miljoen euro aan producten naar Rusland exporteerde, relatief gezien het meest kwetsbaar. Het wegvallen van de afzet in Rusland kan voor andere producten zoals varkensvlees, eendagskuikens, broedeieren, peren of bananen tijdelijk voor een verruiming van het aanbod in West-Europa zorgen. Daardoor zouden de prijzen voor deze producten flink kunnen dalen.
Russische autoriteiten beperken volgens persbureau RIA in het land de toegang tot verschillende onafhankelijke media, zoals onder meer de BBC, Radio Liberty en de populaire Russischtalige nieuwssite Meduza.
Journalisten van persbureau AFP in Moskou en GlobalCheck, een groep die internetverbindingen monitort, constateerden in de nacht van donderdag op vrijdag al dat verschillende websites geblokkeerd werden. Het ging onder meer om de websites van Facebook, de BBC en de Duitse omroep Deutsche Welle.
Europa maakte eerder bekend de toegang tot nieuwssites van Russische staatsmedia RT en Sputnik te blokkeren. Groot-Brittannië vreesde al dat die blokkade zou kunnen leiden tot een vergelijkbare actie van Rusland, waardoor Europese media in het land niet meer toegankelijk zijn. In een verklaring schreef het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken eerder dat de BBC 'wordt gebruikt om de politieke situatie en veiligheid in Rusland te ondermijnen'.
De brand die in de nacht van donderdag op vrijdag uitbrak bij de kerncentrale van Zaporizja is vrijdagochtend geblust. De autoriteiten melden dat de brandweer er om 06.20 uur lokale tijd (5.20 uur in Nederland) in slaagde het vuur te blussen, nadat de hulpdiensten een uur daarvoor in staat waren het brandende trainingscomplex te bereiken. Veertig brandweerlieden en elf brandweerwagens werden ingezet.
Er zijn geen slachtoffers gevallen.
Zowel het IAEA als een 'nucleair noodteam' van de Amerikaanse overheid blijven de situatie nauwlettend in de gaten houden. De Amerikaanse energieminister, die het noodteam inschakelde, benadrukt dat de kernreactoren 'goed zijn beschermd door robuuste constructies' en meldt op basis van Oekraïense autoriteiten dat er geen verhoogde radioactieve straling is geconstateerd. Ook zouden de reactoren veilig zijn uitgeschakeld.
De VN-atoomwaakhond sprak van een 'ernstig gevaar' als de reactoren in de centrale geraakt zouden worden door raketaanvallen. Eerder riep het IAEA de Russische en Oekraïense troepen op om niet te vechten in het gebied.
Zaporizja is een van de vier operationele kerncentrales van Oekraïne. De centrale bestaat uit zes kernreactoren en is volgens uiteenlopende schattingen goed voor zo'n twintig tot veertig procent van de Oekraïense elektriciteitsvoorziening.
De Amerikaanse minister van Energie, Jennifer Granholm, heeft een 'nucleair noodteam' gevormd om de situatie rond de Oekraïense kerncentrale Zaporizja in de gaten te houden. Op Twitter schrijft Granholm dat de reactoren van de grootste kerncentrale van Europa, ondanks de brand die er vrijdagochtend woedt, goed zijn beschermd dankzij 'robuuste constructies'. De reactoren zouden volgens Granholm inmiddels veilig zijn uitgeschakeld.
Het zogenoemde Nuclear Incident Response Team heeft vooralsnog geen verhoogde radioactieve straling geconstateerd, schrijft Granholm. Zij stelt dat 'de roekeloze Russische militaire operatie' in het gebied rondom de kerncentrale moet stoppen.
Ook een alarmcentrale van VN-atoomwaakhond IAEA houdt de 'serieuze situatie' 24 uur per dag in de gaten. IAEA-directeur Rafael Gross schrijft op Twitter dat hij 'diep bezorgd' is en gesproken heeft met de Oekraïense premier Denys Sjmygal. Hij heeft Sjmygal verzocht nauw contact te houden met de exploitant van de kerncentrale.
Hulpdiensten zijn erin geslaagd de Oekraïense kerncentrale Zaporizja te bereiken, waar in de nacht van donderdag op vrijdag een brand woedt. Oekraïense autoriteiten melden dat brandweerlieden om 05.20 uur lokale tijd (4.20 uur in Nederland) begonnen zijn met het blussen van de brand. Eerder was dat onmogelijk vanwege aanhoudende Russische beschietingen.
De Oekraïense autoriteiten melden dat het gaat om een brand in een trainingsgebouw bij de grootste kerncentrale van Europa. Essentiële onderdelen van de kerncentrale zouden onaangetast zijn gebleven. Er zijn zeker veertig brandweerlieden met elf brandweervoertuigen aanwezig om het vuur te blussen.
© AP — Op beelden van een beveiligingscamera van de kerncentrale is te zien hoe een brandend object neerkomt op het terrein. De Amerikaanse president Joe Biden heeft de Russische autoriteiten opgeroepen om hulpdiensten toe te laten tot de Oekraïense kerncentrale Zaporizja, waar momenteel een brand woedt. Biden verzoekt Russische troepen ook tot een staakt-het-vuren in het gebied rondom de grootste kerncentrale van Europa.
Biden doet de oproep na een telefoongesprek met de Oekraïense president Volodymyr Zelenski over de situatie rondom de kerncentrale. In de nacht van donderdag op vrijdag brak brand uit nadat het complex beschoten werd door Russische militairen.
De lokale autoriteiten melden dat de situatie in Zaporizja onder controle is en de stralingsniveaus rondom de kerncentrale 'normaal' zijn. Amerikaanse autoriteiten bevestigen op basis van de beschikbare informatie dat er geen radioactieve straling is vrijgekomen.
De ,,roekeloze acties" van de Russische president Vladimir Poetin kunnen volgens de Britse premier Boris Johnson ,,een directe bedreiging vormen voor de veiligheid van heel Europa". Volgens onder meer de BBC zegt Johnson dit naar aanleiding van de beschietingen van de Oekraïense kerncentrale Zaporizja, waar in de nacht van donderdag op vrijdag brand uitbrak.
Een woordvoerder van Johnson meldt dat de Britse premier ,,in de komende uren" een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad aanvraagt om de kwestie te bespreken. De woordvoerder zegt dat Johnson met de Oekraïense president Volodymyr Zelenski gebeld heeft naar aanleiding van de brand in de grootste kerncentrale van Europa. Beide leiders noemen een staakt-het-vuren ,,cruciaal". Volgens de woordvoerder is de situatie ,,zeer zorgwekkend".
Johnson zegt verder dat het Verenigd Koninkrijk ,,er alles aan zal doen om ervoor te zorgen dat de situatie niet verder verslechtert".
© via REUTERS — De Britse premier Boris Johnson in het Lagerhuis. De dertig ministers van Buitenlandse Zaken van de NAVO-landen, inclusief de Amerikaanse, Britse en Canadese, ontmoeten elkaar vrijdag voor overleg over de oorlog in Oekraïne op het NAVO-hoofdkwartier in Brussel bijeen. Ze beginnen om 10.00 uur. 's Middags verhuizen de EU-ministers (zes lidstaten zijn geen lid van de militaire alliantie) naar hun raadsgebouw. Ook daar is de Russische invasie van Oekraïne, vanaf 16.30 uur, het hoofdpunt voor de 27. Het Westen pijnigt zijn hersens over de vraag hoe de Russische president Vladimir Poetin gestopt kan worden.
Minister Wopke Hoekstra is bij beide bijeenkomsten aanwezig. Bij hoge uitzondering komt de Amerikaanse minister Antony Blinken mee naar de EU-ministerraad. De Oekraïense minister Dmitro Kuleba schuift naar verwachting per videoverbinding aan.
De Westerse bondgenoten vertonen een ,,indrukwekkende" eensgezindheid, zegt een diplomaat. Ze stemmen hun maatregelen als antwoord op de agressieve aanval van Poetin steeds zoveel mogelijk op elkaar af. In NAVO-verband met het sturen van troepen en materieel naar NAVO-landen die grenzen aan Oekraïne, dat geen NAVO-lid is en militair niet rechtstreeks te hulp geschoten kan worden. En de EU met diplomatieke en sanctiemaatregelen, bedoeld om Poetin, zijn politieke handlangers en rijke vriendjes internationaal te isoleren en financieel en economisch zo hard mogelijk te treffen. En daarnaast met zoveel mogelijk hulp aan Oekraïne: geld, leningen, wapens, humanitaire, politieke en morele steun.
Tegelijk stijgen de zorgen over met wie we te maken hebben, aldus een diplomaat over Poetin. ,,Draaien we wel aan de juiste knoppen?" Moeten bijvoorbeeld de keiharde sancties worden uitgebreid? Na het snelle, stoere optreden van de afgelopen dagen klinkt onder diplomaten nu meer behoedzaamheid en beduchtheid om niet zelf in de oorlog verstrikt te raken.
NAVO-chef Jens Stoltenberg geeft na afloop rond 12.30 uur een persconferentie. Ook na de EU-raad staan briefings op de agenda.
In een toespraak tot zijn volk heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelenski uitgehaald naar Rusland. Het regime van Vladimir Poetin wil volgens Zelenski ,,Tsjernobyl herhalen". Ook beschuldigt hij de Russen van ,,nucleaire terreur". Zelenski gaf de nachtelijke toespraak naar aanleiding van de Russische aanval op kerncentrale Zaporizja.
,,Geen enkel ander land heeft ooit een kerncentrale beschoten", zei Zelenski. "Dit is de eerste keer in onze geschiedenis, de eerste keer voor de mensheid." Hij spreekt van een gerichte aanval van Russische tanks op de kerncentrale.
In zijn toespraak benadrukt Zelenski dat de kernramp in 1986 in Tsjernobyl, waardoor tienduizenden mensen moesten evacueren en honderdduizenden levenslang consequenties ervoeren, veroorzaakt werd door de ontploffing van één reactor.
,,Zaporizja heeft zes reactoren", zegt Zelenski. Het ontploffen van de kerncentrale zou volgens hem daarom ,,het einde van Europa" betekenen. Hij vraagt Europeanen ,,wakker te worden" en hun politieke leiders op te roepen om op te treden tegen de Russische troepen.
In Zaporizja, de grootste kerncentrale van Europa, woedt in de nacht van donderdag op vrijdag een brand. Het complex wordt volgens de Oekraïense buitenlandminister ,,van alle kanten aangevallen" door Russische grondtroepen. Brandweerlieden kunnen om die reden niet bij het vuur komen en dat is ,,zeer gevaarlijk", meldt VN-atoomwaakhond IAEA. Lokale autoriteiten melden echter dat de situatie ,,onder controle" is.
De burgemeester van het nabijgelegen Enerhodar, in het zuidoosten van Oekraïne, meldde de brand als eerste in een video op Facebook. Hij zei dat het vuur is ontstaan na een aanval van Russische grondtroepen.
Op beelden die door The New York Times zijn geverifieerd, zijn rondom de kerncentrale vlammen en vuur te zien, maar de krant schrijft dat 'onduidelijk is waar deze door veroorzaakt worden'. Het is ook onduidelijk waar in de kerncentrale de brand precies woedt. Regionale autoriteiten melden dat de stralingsniveaus rondom de kerncentrale ,,normaal" zijn.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Kuleba, schrijft op Twitter dat een eventuele ontploffing van de kerncentrale ,,tien keer groter zal zijn dan Tsjernobyl", de in 1986 ontplofte kerncentrale ten noorden van Kiev die inmiddels door de Russische troepen veroverd is. ,,Rusland moet onmiddellijk stoppen met de beschietingen en brandweerlieden doorgang verlenen", schrijft Kuleba.
De Amerikaanse president Joe Biden heeft volgens bronnen binnen zijn regering met de Oekraïense president Volodymyr Zelenski gebeld over de situatie in de kerncentrale. Het is onduidelijk wat er exact besproken is.
VN-atoomwaakhond IAEA schrijft op Twitter dat het op de hoogte is van de 'beschietingen' rondom de kerncentrale en zegt momenteel met de Oekraïense autoriteiten te overleggen. Het instituut waarschuwt voor 'ernstig gevaar' als de reactoren in de centrale geraakt worden door raketaanvallen. Eerder riep IAEA de Russische en Oekraïense troepen op om niet te vechten in het gebied.
Zaporizja is een van de vier operationele kerncentrales van Oekraïne. De centrale bestaat uit zes kernreactoren. De kerncentrale is volgens schattingen goed voor zo'n veertig procent van de Oekraïense elektriciteitsvoorziening.
De websites van Facebook en onafhankelijke media zoals de BBC en de Duitse omroep Deutsche Welle zijn vrijdag in een deel van Rusland ontoegankelijk. Zowel lokale journalisten van persbureau AFP in Moskou als GlobalCheck, een groep die de internetverbinding monitort, melden de blokkade.
Europa maakte eerder bekend de toegang tot nieuwssites van Russische staatsmedia RT en Sputnik te blokkeren. Groot-Brittannië vreesde al dat die blokkade zou kunnen leiden tot een vergelijkbare actie van Rusland, waardoor Europese media in het land niet meer toegankelijk zijn.
Of alle Russen kampen met de problemen is op dit moment onduidelijk.
In Zaporizja, de grootste kerncentrale van Europa, woedt in de nacht van donderdag op vrijdag brand. De burgemeester van het nabijgelegen Enerhodar, in het zuidoosten van Oekraïne, meldt in een video op Facebook dat het vuur is ontstaan na een aanval van Russische grondtroepen. Een woordvoerder van de kerncentrale bevestigt aan het Franse persbureau AFP dat er inderdaad sprake is van een brand.
Op ongeverifieerde beelden op sociale media zijn het vuur en rookontwikkeling te zien. Het is onduidelijk waar in de kerncentrale de brand woedt. Ook is het niet duidelijk of er radioactieve straling is vrijgekomen. De burgemeester van Enerhodar meldt in een video dat niet begonnen kan worden met blussen omdat de beschietingen doorgaan.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Kuleba, heeft op Twitter bevestigd dat een brand is uitgebroken in Zaporizja. Als de kerncentrale ontploft zal de explosie volgens Kuleba,,tien keer groter zijn dan Tsjernobyl", de in 1986 ontplofte kerncentrale ten noorden van Kiev die inmiddels door de Russische troepen veroverd is. ,,Rusland moet onmiddellijk stoppen met de beschietingen en brandweerlieden doorgang verlenen", schrijft Kuleba.
Russische troepen probeerden de kerncentrale van Zaporizja de afgelopen dagen te veroveren. De ontwikkelingen rondom Enerhodar leidden donderdag al tot een reactie van VN-atoomwaakhond IAEA, die Russische en Oekraïense troepen opriep om niet te vechten in het gebied rondom de kerncentrale.
© Future Publishing via Getty Imag — De kerncentrale Zaporizja nabij de stad Enerhodar. Honderden wapens die Duitsland aan Oekraïne zou leveren zijn onbruikbaar. Duitse media melden dat een deel van de luchtafweerraketten die voor de Oekraïners bedoeld zijn, werden bewaard in beschimmelde kisten. De zeker 35 jaar oude raketten zouden tien jaar geleden al zijn afgekeurd.
Het gaat om Strela-luchtafweerraketten die door de Sovjet-Unie zijn ontwikkeld en ooit van het leger van de Duitse Democratische Republiek (DDR) waren. Er zouden 2700 van deze luchtafweerraketten geleverd worden, maar zeker 700 zijn volgens het Duitse weekblad Der Spiegel onbruikbaar.
De raketten zouden in 2012 zijn afgekeurd vanwege minuscule scheurtjes die kunnen leiden tot onder meer corrosie. Volgens Der Spiegel zouden de houten kisten waarin de raketten bewaard worden momenteel in zeer slechte staat zijn. Het weekblad meldt dat militairen die de wapens uit de opslag moesten halen, gebruikmaakten van beschermende uitrusting vanwege de schimmel.
Het Duitse ministerie van Defensie heeft niet gereageerd op de onthullingen van het weekblad. Eerder deze week werden duizend antitankwapens en 500 luchtdoelraketten uit de Duitse legervoorraad aan Oekraïne geleverd.
Voorwerpen uit de voortijdig beëindigde tentoonstelling over Russische avant-garde in de Hermitage Amsterdam gaan zo snel mogelijk terug naar de Hermitage in Sint-Petersburg. Dat heeft het Russische staatsmuseum bekendgemaakt op de eigen website.
Eerder vandaag brak de Hermitage Amsterdam de banden met het gelijknamige Russische museum wegens de recente aanval van Rusland op Oekraïne, waardoor de tentoonstelling 'tot nader order' werd gesloten. Volgens het Russische museum was de vroegtijdige sluiting een 'gezamenlijk besluit'.
© ANP / Remko de Waal Minister-president Mark Rutte heeft - op verzoek van de Oekraïense president Zelenski - een videoboodschap opgenomen voor het Oekraïense volk.
Hij spreekt onder meer zijn waardering uit voor president Zelenski. Ook benadrukt de premier dat Nederland het Oost-Europese land steunt door wapens, voedsel en medicijnen te sturen.
,,Wij zijn familie in Europa. Ik beloof u: uw vastberadenheid zal ook onze vastberadenheid zijn. Want deze wrede aanval mag en zal niet slagen. We staan aan jullie kant. Slava Ukraini!" (vertaald: Glorie aan Oekraïne)
Bij de tweede ronde vredesonderhandelingen tussen Oekraïense en Russische delegaties is donderdag voor het eerst een akkoord gesloten.
De politie heeft de omgeving van het Russische consulaat aan de Scheveningseweg in Den Haag afgezet vanwege de vondst van een verdacht voorwerp dat lijkt op een pakketje, zo melden diverse calamiteitenwebsites.
De Verenigde Naties verwachten dat de Russische invasie van Oekraïne zal leiden tot een uittocht van maximaal 10 miljoen Oekraïense vluchtelingen. Daarvan zouden zo'n 4 miljoen naar buurlanden vluchten. Woordvoerder Stephane Dujarric benadrukte dat dit slechts een schatting is.
Volgens de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN, Filippo Grandi, zijn al zo'n 1 miljoen mensen uit Oekraïne gevlucht. Officiële gegevens tonen aan dat tot nu toe 575.000 Oekraïense vluchtelingen Polen zijn binnengekomen, terwijl Duitsland tot nu toe 5000 vluchtelingen heeft geregistreerd.
© AFP / Wojtek Radwanski — Vluchtelingen uit Oekraïne bij de grens met Polen De Verenigde Staten komen met sancties tegen talrijke Russische oligarchen voor hun voortdurende steun aan de Russische president Vladimir Poetin en zijn 'wrede' invasie van Oekraïne, meldt het Witte Huis.
De VS richt de nieuwe strafmaatregelen op 'Russische elites en familieleden' die 'zichzelf hebben verrijkt ten koste van het Russische volk' en dikwijls 'familieleden naar hoge posities verheffen'. De sancties zijn ook gericht op eigenaren van de grootste bedrijven van Rusland die verantwoordelijk zijn voor het leveren van de middelen die nodig zijn om Poetins invasie van Oekraïne te ondersteunen.
De verklaring van het Witte Huis omschrijft de sancties als volgt: ,,De oligarchen en hun familieleden zullen worden afgesneden van het Amerikaanse financiële systeem, hun tegoeden in de Verenigde Staten zullen worden bevroren en hun eigendommen worden geblokkeerd voor gebruik." Onder anderen metaalmagnaat Alisjer Oesmanov en Dmitri Peskov, de woordvoerder van Poetin, worden als doelwitten genoemd.
Oekraïens parlement zingt volkslied voorafgaand aan stemming
Ondanks de Russische dreiging is het Oekraïense parlement donderdag samengekomen. Op de agenda stond een stemming over defensie en veiligheidszaken. Voorafgaand aan de stemming werd het Oekraïense volkslied gezongen.
De delegaties van Oekraïne en Rusland zijn vluchtroutes voor burgers overeengekomen in Oekraïense gebieden waar de gevechten het hevigst zijn. Dat maakten Oekraïne en Rusland bekend na een tweede ronde van overleg tussen delegaties uit beide landen in Belarus. Oekraïne had gepleit voor dergelijke humanitaire corridors. Aanvankelijk had een onderhandelaar gemeld dat er slechts over was gesproken.
Waddinxveen vangt 75 vluchtelingen op in sporthal
Burgemeester van Waddinxveen Evert Jan Nieuwenhuis twijfelde niet toen de vraag over de opvang van vluchtelingen vanuit het dorp kwam: 'Dit gaan we doen, dit past bij Waddinxveen.' Het is daarmee één van de eerste gemeenten in ons land dat noodopvang heeft geregeld voor Oekraïense vluchtelingen.
Lange rijen bij de Ikea in Sint-Petersburg. In totaal gaan drie fabrieken en zeventien winkels dicht in Rusland, vanwege de oorlog in Oekraïne. Ikea verwijst in een mededeling naar de menselijke impact van de oorlog, maar ook op 'ernstige verstoringen in de leveringsketen en handelsvoorwaarden'.
Daarom stopt het bedrijf alle in- en uitvoer van en naar Rusland en Belarus, wordt alle productie er stilgelegd en worden de meubelwinkels gesloten. Deze beslissingen hebben volgens Ikea een directe impact op 15.000 medewerkers. Ikea geeft aan de werkgelegenheid en inkomensstabiliteit in de nabije toekomst te garanderen.
© AP / Vladimir Kondrashov De Amerikaanse sportkledingfabrikant Nike sluit tijdelijk al zijn winkels in Rusland. Het is daarmee het zoveelste westerse bedrijf dat activiteiten in Rusland, in ieder geval tijdelijk, staakt vanwege de invasie van Oekraïne. Eerder deze week had Nike zijn Russische webshop al gesloten.
Kledingmerken als H&M en Burberry hebben soortgelijke stappen genomen. Eerder deze week werd duidelijk dat Russen het zonder de nieuwste iPhones moeten stellen en andere Apple-producten. Het Amerikaanse technologieconcern wil ook betalingen via Apple Pay en andere digitale diensten in Rusland beperken.
Inmiddels hebben bijna zevenduizend Russische academici in een open brief aan de Russische president Vladimir Poetin 'krachtig' geprotesteerd tegen 'zijn' oorlog in Oekraïne.
De invasie had al gevolgen voor veel wetenschappelijke projecten waar Rusland aan meedoet. Het land raakt steeds verder geïsoleerd door westerse sancties.
De vele jaren die zijn gebruikt voor het opkrikken van de reputatie van Rusland als een vooraanstaand wiskundig centrum zijn helemaal voor niets geweest, aldus de ondertekenaars. Ze spreken over een ongeziene militaire agressie 'van ons land'.
De ruim 6900 academici moeten door hun kritiek op de machthebbers rekening houden met boetes of gevangenschap. De brief was eerder deze week op een website gezet.
Bombardementen laten Oekraïense steden in puin achter
Een inwoner maakte een opname van het moment dat het dorpje Gorenka werd gebombardeerd.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft een directe communicatielijn met het Russische ministerie van Defensie tot stand gebracht om 'misrekeningen, militaire incidenten en escalatie' in de regio te voorkomen naarmate de Russische invasie van Oekraïne vordert. De communicatielijn is sinds 1 maart functioneel.
Russische wodka wordt steeds zeldzamer in de schappen van Nederlandse slijters. Waar de Russische merken Stolichnaya, Moskovskaya en Russian Standard eerder bij winkels van slijtersketen Mitra te vinden waren, zijn die flessen sterkedrank nu niet meer verkrijgbaar. Concurrent Gall & Gall laat ook weten dat Stolichnaya niet langer wordt geleverd.
© AFP / Stefani Reynolds Nederland zal mensen die op de vlucht zijn voor de oorlog in Oekraïne 'ruimhartig opvangen', zei staatssecretaris Eric van der Burg (Justitie en Veiligheid) na afloop van een vergadering met zijn EU-collega's in Brussel. Daar bereikten ze een akkoord over een tijdelijke, beschermde status voor Oekraïense vluchtelingen waarmee zij minstens een jaar zonder asielprocedures in een EU-land mogen verblijven.
Van der Burg zei dat aan een plan wordt gewerkt om Nederlanders op te roepen tijdelijk een kamer of vakantiehuis ter beschikking te stellen. ,,We zullen het met elkaar moeten klaren. We hebben altijd gezegd dat vluchtelingen moeten worden opgevangen in de regio en de Europese Unie is in dit geval de regio." In België hebben in een paar dagen al meer dan 10.000 mensen een plek voor Oekraïense vluchtelingen aangeboden na een landelijke oproep.
© ANP / Bart Maat — Staatssecretaris Eric van der Burg Duizenden mensen hebben zich de afgelopen tweeënhalve dag gemeld bij het burgerinitiatief Onderdak Oekraïne. Deze mensen willen, als dat nodig blijkt, hun huis beschikbaar stellen om Oekraïners onderdak te geven. Initiatiefnemer Huib van Mierlo meldt dat er 3677 aanmeldingen binnen zijn in zijn database. ,,En dat loopt op."
Het Rode Kruis zegt op dit moment te bekijken of en hoe de organisatie een rol kan gaan spelen in deze vorm van opvang. ,,We zijn in gesprek met meerdere partijen en er is ook contact geweest met Onderdak Oekraïne." Het Rode Kruis kan niet zeggen waar bijvoorbeeld een woning aan moet voldoen als er eventueel mensen moeten worden opgevangen door particulieren. ,,Het is voor het Rode Kruis wel belangrijk dat mensen in een veilige en menswaardige omgeving terecht gaan komen", stelt een woordvoerder.
De Russische president Vladimir Poetin zei in een televisietoespraak dat de Russische militaire operaties in Oekraïne volgens plan verlopen en prees de soldaten die voor Rusland vechten als 'helden'. Hij beloofde ruimhartige financiële compensatie voor families van tijdens de invasie gesneuvelde soldaten.
Poetin greep de gelegenheid ook aan voor een reeks beschuldigen tegen Oekraïense troepen. Een daarvan was dat ze 'duizenden' buitenlandse burgers gegijzeld houden en als menselijke schilden gebruiken. ,,We zijn in oorlog met neonazi's", zei de Russische leider. En: ,,Ik zal nooit mijn overtuiging opgeven dat Russen en Oekraïners één volk zijn."
En Poetin bevestigde nogmaals zijn motivatie voor de oorlog: ,,Nu vechten onze soldaten en officieren op Oekraïens grondgebied voor Rusland, voor een vreedzaam leven voor de burgers van Donbas, voor de denazificatie en demilitarisering van Oekraïne, zodat we niet kunnen worden bedreigd door een anti-Rusland-sfeer direct aan onze grenzen die het Westen al jaren creëert."
© via REUTERS — De delegaties van Oekraïne en Rusland zijn een derde ronde van overleg 'binnenkort' overeengekomen. Ook de tweede ronde donderdag in Belarus leverde niet de resultaten op waarop Oekraïne had gerekend, zei een Oekraïense onderhandelaar.
Over zogenoemde humanitaire corridors, waardoor burgers kunnen vluchten, is wel gesproken, aldus de gezant. Maar een doorbraak bleef uit, precies een week na de Russische invasie in het buurland.
Ook de eerste gespreksronde maandag was zonder concreet resultaat afgesloten. Het jongste overleg vond plaats in de regio Brest in het westen van Belarus. Oorspronkelijk zou het vervolg woensdagavond plaatsvinden.
De regering in Kiev wilde een onmiddellijk staakt-het-vuren bereiken en terugtrekking van de Russische troepen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski had als voorwaarde voor nieuw overleg gesteld dat Rusland eerst zou stoppen met bombardementen, maar die worden voortgezet. Rusland wil dat het buurland wordt gedemilitariseerd en bijvoorbeeld de inlijving van de Krim wordt erkend.
Franse douane neemt jacht van steenrijke Rus in beslag
Franse autoriteiten namen donderdag dit superjacht in beslag. Het vaartuig is van Igor Sechin, een vertrouweling van de Russische president Vladimir Poetin.
Dashcam filmt Russische luchtaanval op woonwijk
Een dashcam filmde een explosie in een woonwijk in Noord-Oekraïne. Mogelijk gaat het om een clusterbom. Er zouden geen militaire doelen in de directe omgeving zijn.
Twee derde van de Nederlanders (66 procent) staat positief tegenover de opvang van Oekraïense vluchtelingen in Nederland. Dat concludeert onderzoeksbureau Motivaction uit een enquête waaraan 1024 respondenten van 18 tot 80 jaar meededen.
Uit de enquête komt naar voren dat 78 procent vindt dat Oekraïense vluchtelingen bescherming verdienen. Bijna 70 procent noemt deze mensen dapper en 44 procent denkt dat deze mensen een positieve bijdrage zullen leveren aan de Nederlandse samenleving. Van de deelnemers was 9 procent negatief over de opvang van Oekraïners en 8 procent verwacht dat de vluchtelingen een last zullen vormen voor de samenleving.
Over de komst van vluchtelingen die in Oekraïne als arbeidsmigrant woonden zijn Nederlanders minder positief, zo merkt Motivaction op: 24 procent van de respondenten zegt daarover positief te zijn. Het bureau maakte in de enquête een vergelijking tussen de houding tegenover Oekraïense vluchtelingen en tegenover Syrische vluchtelingen, volgens Motivaction de grootste groep vluchtelingen van de afgelopen jaren.
En daaruit komt naar voren dat een op de drie Nederlanders (32 procent) positief staat ten opzichte van opvang van vluchtelingen uit Syrië. ,,Oekraïners die naar Nederland komen worden voornamelijk als politieke vluchteling gezien, terwijl Syriërs die naar Nederland komen voornamelijk als asielzoeker worden gezien", zo staat te lezen in de conclusies.
De EU-ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie hebben een principeakkoord bereikt over een tijdelijke, beschermde status voor vluchtelingen uit Oekraïne. Daarmee zijn de voor de oorlog gevluchte burgers tot minstens een jaar zonder asielprocedure in de EU-landen welkom. Ze krijgen ook het recht op werk en toegang tot noodzakelijke voorzieningen als school of medische zorg, bevestigen EU-bronnen. De EU-ambassadeurs hechten het akkoord vrijdag formeel af.
Nu al kunnen burgers uit het door Rusland aangevallen land dankzij een verdrag met de EU tot negentig dagen zonder visum in de EU verblijven. Uitbreiding van die periode tot een jaar en zo nodig langer kan door een speciale regeling te activeren. Volgens schattingen kan de EU tot 7 miljoen vluchtelingen uit Oekraïne verwachten.
Als Oekraïne in handen van de Russen valt, zijn de Baltische staten Estland, Letland en Litouwen als volgende aan de beurt. Daarvoor waarschuwt de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Hij roept het Westen op de militaire steun aan zijn land op te voeren. Anders rukt Rusland op naar de rest van Oost-Europa, tot aan de voormalige Berlijnse Muur: ,,Geloof me!"
Het regime in Moskou zegt met de inval in de ex-Sovjetrepubliek Oekraïne de Russische belangen te willen veiligstellen. Het Kremlin werpt zich ook op als beschermheer van de Russen en Russischtaligen in het buurland, die zouden worden bedreigd. Ook de Baltische staten, die eveneens deel uitmaakten van de Sovjet-Unie, hebben aanzienlijke Russische minderheden. In Estland en Letland gaat het zelfs om ongeveer een kwart van de bevolking.
Zelenski zei op een persconferentie te willen praten met de Russische president Vladimir Poetin, 'de enige manier om de oorlog te stoppen'. Hij zei bereid te zijn alle kwesties aan te snijden. Het Oekraïense staatshoofd haalde echter ook uit naar Poetin: ,,Wat wil je van ons? Vertrek uit ons land!"
De president sprak ook over de 'besluiteloosheid' van de wereldgemeenschap om Oekraïne te helpen. Hij herhaalde de oproep aan het Westen dat er een vliegverbod boven Oekraïne moet komen, zodat de Russische luchtmacht er geen aanvallen kan uitvoeren. De Navo voelt daar echter niets voor, omdat het een directe confrontatie met Rusland kan betekenen. ,,Stuur ons dan vliegtuigen!", aldus Zelenski.
© videostill — President Zelenski: ,,Als Oekraïne valt, volgen Baltische staten" Vluchtelingen uit Oekraïne kunnen een gratis bankrekening openen bij onlinebank Bunq. Daarmee kunnen ze toegang houden tot hun geld en gebruik blijven maken van het Europese betalingsverkeer, laat de stichting People for People weten.
People for People is opgericht door de Nederlandse topmannen van Bunq, onlinesupermarkt Picnic en softwarebedrijf MessageBird. Volgens de organisatie hebben veel Oekraïners die hun geboorteland ontvluchtten vanwege de oorlog met Rusland dringend behoefte aan een manier om vanuit het buitenland veilige betalingen te doen.
De rekeningen zijn drie maanden geldig en er kan maximaal 20.000 euro op worden gestort, aldus Bunq. Er worden gedurende die periode ook geen maandelijkse kosten voor gevluchte Oekraïners in rekening gebracht.
In een kliniek in Moskou liggen op dit moment negen Nederlandse MS-patiënten, die daar zijn voor een zware behandeling, stamceltransplantatie. Dat zegt voorzitter Jan van Amstel van de MS Vereniging Nederland. De vereniging heeft contact met de patiënten. Het is nog onduidelijk hoe deze mensen terug moeten komen. Bijna alle Europese landen hebben het luchtruim gesloten voor vliegtuigen uit Rusland.
In Nederland wordt stamceltransplantatie alleen gegeven in het kader van wetenschappelijk onderzoek, zegt hij. In Rusland zijn de voorwaarden soepeler.
Na een stamceltransplantatie moet iemand maanden herstellen. De patiënten die in Moskou worden behandeld, kunnen al wel eerder terug naar Nederland, maar ze zijn op dat moment dan wel heel zwak. ,,Met de bus naar de grens gaan is daarom lastig, want je weet niet hoelang het daar duurt voor je verder mag." Volgens Van Amstel werkt het ministerie van Buitenlandse Zaken momenteel aan een oplossing. ,,Mogelijk kunnen deze mensen alsnog vliegen, via Turkije."
Bij Russische luchtaanvallen op scholen en huizen in het noorden van Oekraïne zijn zeker 22 doden gevallen, melden de lokale autoriteiten. De gouverneur van de regio Tsjernihiv sprak eerder over negen doden.
Reddingsteams zijn aan het werk, laat hij verder weten. Het is niet bekend of er nog mensen worden vermist. Tsjernihiv ligt ten noordoosten van de hoofdstad Kiev, niet ver van de grens met Rusland en Belarus.
Een patatje oorlog bestellen? Dat kan niet meer in deze tijd van oorlog in Oekraïne, vinden ze in snackbar Piccolino in Nijmegen. Snackbar-baas Jos heeft daarom besloten voortaan over frietje flip te praten. ,,Oorlog is gewoon een onprettig woord." Jos koos voor flip omdat het bruin en wit van de satésaus en de mayonaise hem doen denken aan een vlaflip.
© DG — Cafetariahouder Jos Smitjes